TMO - Thông qua mã QR, trưng bày ảo, thuyết minh tự động và nền tảng trực tuyến…, người xem dễ dàng tương tác với hiện vật và trải nghiệm nội dung đa chiều. Đây là hướng đi phù hợp trong thời đại số, giúp bảo tàng của TP.Đà Nẵng trở nên sinh động, hấp dẫn và gần gũi hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Công nghệ số đang tạo nên bước chuyển mới trong cách bảo tàng tại Đà Nẵng kết nối với công chúng. Không chỉ dừng lại ở việc số hoá hiện vật hay tích hợp mã QR vào hệ thống trưng bày, bảo tàng đã phát triển nền tảng thuyết minh tự động đa ngôn ngữ, phục vụ cả khách trong nước và quốc tế.

Một số đơn vị còn triển khai không gian trưng bày ảo, hay AI (trí tuệ nhân tạo) cho phép người xem khám phá hiện vật và nội dung triển lãm mọi lúc, mọi nơi. Công nghệ tương tác AR/VR cũng bắt đầu được thử nghiệm, giúp tái hiện bối cảnh lịch sử hoặc quá trình chế tác cổ vật một cách sống động, hấp dẫn.

Những thay đổi này không chỉ góp phần nâng cao trải nghiệm tham quan mà còn tạo điều kiện để thế hệ trẻ tiếp cận với di sản văn hoá theo cách hiện đại, dễ tiếp thu hơn. Bên cạnh đó, việc khai thác dữ liệu người dùng qua nền tảng số cũng giúp các bảo tàng điều chỉnh nội dung phù hợp với thị hiếu, từ đó mở rộng đối tượng phục vụ và gia tăng hiệu quả truyền thông. Đây là xu hướng tất yếu để bảo tàng phát triển trong thời đại công nghệ.

Lãnh đạo Bảo tàng Đà Nẵng, cho biết nhằm chia sẻ, trao đổi trong công tác ứng dụng công nghệ hiện nay giữa các bảo tàng, nhà trưng bày, khu di tích, Bảo tàng Đà Nẵng phối hợp với đơn vị doanh nghiệp tổ chức giới thiệu về ứng dụng hệ thống công nghệ AI nhằm nâng cao trải nghiệm tham quan góp phần đa dạng và cá nhân hóa trải nghiệm của du khách; xây dựng hệ sinh thái bảo tàng số bền vững kết nối dữ liệu AI vào công tác bảo tồn. Qua đó giúp những người làm công tác quản lý văn hóa, công tác bảo tàng di sản và du lịch trên địa bàn thành phố nhìn rõ cơ hội và thách thức trong quá trình chuyển đổi số.

Từ đó xây dựng mục tiêu để cùng nhau nỗ lực tạo nên tương lai của bảo tàng trong kỷ nguyên số, nơi truyền thống và công nghệ cùng song hành phát triển. Trong thời gian qua, để thực hiện tốt công tác quản lý di sản trên địa bàn thành phố, Bảo tàng Đà Nẵng nhanh chóng triển khai đề án xây dựng bản đồ di sản Đà Nẵng và cập nhật 2D, 3D tất cả các di sản, di tích danh thắng trên địa bàn để phục vụ du khách.

Đây là dữ liệu số để bảo tàng cập nhật toàn bộ những thay đổi về thực trạng của các di tích trên địa bàn và có cơ sở dữ liệu đưa ra giải pháp bảo tồn, tu bổ một cách nguyên bản. Đặc biệt, mỗi hiện vật sẽ được gắn chip điện tử. Hiện Bảo tàng Đà Nẵng đang phối hợp AIAIVN thực nghiệm các công nghệ ứng dụng như robot Lumi, ứng dụng tra cứu thông tin và triển khai thử nghiệm ứng dụng thuyết minh đa ngôn ngữ gồm tiếng Anh, Trung, Pháp, Hàn, Nhật, Nga.

Tại bảo tàng Đà Nẵng, nhiều công cụ tương tác thú vị giúp người xem được tương tác tốt hơn. (Ảnh: HS).

Việc chuyển đổi số không chỉ là cách bắt kịp xu thế mà còn là cơ hội lan tỏa di sản đến nhiều đối tượng công chúng hơn, đặc biệt là thế hệ trẻ. Sự sống động của không gian trưng bày số đã góp phần đưa di sản đến gần hơn với đời sống hiện đại. Với giao diện bắt mắt, ấn tượng và nhanh chóng, không gian trưng bày đã đáp ứng phần nào nhu cầu tham quan, thưởng lãm đối với công chúng muốn tìm hiểu và tham quan bảo tàng từ xa.

Có thể thấy, trong làn sóng chuyển đổi số và thực tiễn tiếp cận di sản hiện nay, người tham quan có thể “chạm vào lịch sử” bằng công nghệ tương tác. Vì vậy, bảo tàng không thể tiếp tục là thiết chế văn hóa trong một thế giới đang chuyển động mạnh mẽ bởi công nghệ và yêu cầu trải nghiệm ngày càng cao của công chúng. Chuyển đổi số, công nghệ số và xu hướng cá nhân hóa trải nghiệm đang tiếp tục làm thay đổi căn bản cách thức bảo tàng hoạt động, tiếp cận công chúng và tổ chức nội dung trưng bày.

Hiện Bảo tàng Đà Nẵng đang phối hợp với AIAIVN triển khai thực hiện đề án Bảo tàng thông minh. Trước hết, bảo tàng sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu nền tảng dữ liệu số để lập nền móng triển khai đồng loạt bảo tàng thông minh tại Bảo tàng Đà Nẵng.

Sau đó sẽ đề xuất thành phố tiếp tục đầu tư chuyển đổi cơ sở dữ liệu tương tự vào trong các bảo tàng trên thành phố như Bảo tàng Điêu khắc Chăm, Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng, Bảo tàng Quân khu 5, Nhà trưng bày Hoàng Sa…

Ứng dụng công nghệ số vào hoạt động trưng bày, giới thiệu và quản lý tại các bảo tàng ở Đà Nẵng không chỉ bắt nhịp kịp thời trong thời đại chuyển đổi số, mà đang dần trở thành định hướng chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả phục vụ và phát huy giá trị di sản.

Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và nội dung văn hoá truyền thống đã tạo nên sức sống mới cho các bảo tàng, giúp các giá trị lịch sử, nghệ thuật được truyền tải một cách hấp dẫn, sinh động và gần gũi hơn với công chúng.

Đặc biệt, thế hệ trẻ, nhóm đối tượng thường ít quan tâm đến bảo tàng đang dần được tiếp cận với văn hoá thông qua những trải nghiệm số hoá mang tính tương tác cao. Điều này mở ra cơ hội để bảo tàng trở thành không gian học tập, khám phá và kết nối cộng đồng trong thời đại số, từ đó trở thành một phần trong chiến lược phát triển văn hoá bền vững, hiện đại và hội nhập.

Bích Ngọc

Tin nổi bật