Ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất nông nghiệp

TMO - Trong bối cảnh ngành Nông nghiệp đứng trước yêu cầu chuyển đổi mạnh mẽ, việc đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học vào sản xuất là động lực quan trọng để xã Đại Thắng (huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định) nâng cao hiệu quả sản lượng, tăng năng suất lao động.

Thời gian qua, nhiều mô hình canh tác theo hướng công nghệ cao đã được triển khai tại huyện Vụ Bản, như trồng rau trong nhà màng, ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, sử dụng thiết bị bay không người lái (drone) để phun thuốc bảo vệ thực vật. Một số hộ dân, hợp tác xã đã đầu tư vào công nghệ số như cảm biến môi trường, camera giám sát từ xa và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Những giải pháp này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí, giảm phụ thuộc lao động thủ công mà còn góp phần bảo đảm an toàn thực phẩm và thân thiện với môi trường.

Đồng thời, địa phương cũng tăng cường liên kết với các doanh nghiệp, viện nghiên cứu nhằm chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ nông dân tiếp cận nhanh với tiến bộ khoa học. Việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong nông nghiệp đang mở ra hướng đi bền vững, tạo nền tảng cho quá trình chuyển đổi số nông nghiệp và xây dựng chuỗi giá trị nông sản tại xã Đại Thắng nói riêng và toàn tỉnh Nam Định nói chung. Sự đổi thay ở xã Đại Thắng trong thời gian qua là minh chứng rõ nét cho hiệu quả áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp.

Từ việc thay đổi tư duy sản xuất đến triển khai các mô hình, phương thức sản xuất hiện đại, xã đang hướng đến nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững sản xuất nông nghiệp. Xã kiên trì làm tốt công tác tuyên truyền việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp góp phần làm chuyển biến nhận thức, thay đổi tư duy của bà con nông dân từ canh tác truyền thống sang sản xuất hàng hóa, có ứng dụng kỹ thuật tiên tiến.

Bên cạnh đó, nông dân đã tích cực cải tạo vườn tạp, quy hoạch lại diện tích canh tác, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng hiệu quả, gắn với nhu cầu thị trường. Vụ xuân năm 2025, toàn xã gieo cấy trên 700ha lúa, trong đó trên 70% diện tích sử dụng giống lúa chất lượng cao như Bắc Thơm số 7, Đài Thơm 8. Tất cả các khâu từ làm đất, điều tiết nước đến thu hoạch đều được cơ giới hóa 100%.

 Đáng chú ý, mô hình mạ khay, máy cấy đang dần thay thế phương thức gieo cấy truyền thống. Vụ xuân năm nay, xã đã có khoảng 12ha lúa được cấy bằng máy, giúp tiết kiệm nhân công, nâng cao năng suất, đồng thời góp phần khắc phục tình trạng bỏ ruộng hoang. Một số hộ dân đã đầu tư máy cấy để làm dịch vụ phục vụ sản xuất cho gia đình và người dân trong xã, góp phần từng bước hình thành dịch vụ nông nghiệp hiện đại ở cấp cơ sở;

Đồng thời còn là lời giải cho bài toán thiếu hụt lao động nông nghiệp khi trên 90% lao động địa phương đã có việc làm ổn định tại các công ty, doanh nghiệp trong và ngoài xã.

Cùng với việc đẩy mạnh cơ giới hóa, xã Đại Thắng đặc biệt chú trọng chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, nhất là đối với cây lúa, cây trồng được xác định là chủ lực của địa phương. Để nhanh chóng tìm được các giống lúa hiệu quả hơn thay thế các giống truyền thống kém hiệu quả, xã đã phối hợp với các doanh nghiệp triển khai hàng loạt mô hình trình diễn giống lúa mới như Đài Thơm 8, Dự Hương 8, Thiên Trường 900… để xác định giống phù hợp với thổ nhưỡng và điều kiện canh tác của từng vùng.

Các mô hình canh tác nông nghiệp trong nhà màng, nhà lưới đã mang lại năng suất và thu nhập tốt hơn cho người dân xã Đại Thắng. 

Song song đó, nhiều hộ dân đã phát triển kinh tế theo mô hình trang trại, gia trại, kết hợp chăn nuôi và trồng trọt ứng dụng công nghệ mới. Trong đó có một số mô hình tiêu biểu như: trồng cây ăn quả, cây cảnh của  tại thôn Làng Mới; mô hình nuôi ếch thương phẩm tại thôn Điện Biên; mô hình nuôi lươn không bùn và cá chạch thương phẩm tại thôn Hồng Tiến…

Các mô hình này không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho các hộ gia đình mà còn mở ra hướng đi mới cho sản xuất nông nghiệp đa dạng, thích ứng với biến đổi khí hậu. Đặc biệt, tại vùng đất bãi của xã, một số doanh nghiệp đã mạnh dạn thuê đất để thực hiện Dự án khoa học công nghệ “Xây dựng mô hình sản xuất một số loại rau, quả chất lượng cao (dưa vân lưới, dưa lê Hàn Quốc, dưa chuột, cà chua và măng tây…) ứng dụng công nghệ cao tại tỉnh Nam Định”.

Doanh nghiệp còn tự lắp đặt hệ thống nhà màng với diện tích gần 4ha áp dụng các kỹ thuật tưới nước tiên tiến và đưa nhiều loại cây trồng mới giá trị kinh tế cao vào sản xuất theo quy trình VietGAP. Các sản phẩm đều có dán tem truy xuất nguồn gốc, được các siêu thị, cửa hàng nông sản sạch ở các thành phố lớn ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với giá bán ổn định; trong đó, các sản phẩm OCOP “Dưa leo Baby Kichi ATD”, “Dưa lê Hàn Quốc ATD”, “Dưa lưới ATD” đã tạo được dấu ấn trên thị trường và nâng tầm thương hiệu nông sản Đại Thắng, góp phần nâng cao thu nhập, tạo việc làm cho lao động địa phương. Lợi nhuận từ mô hình cao gấp 3-5 lần so với canh tác truyền thống, trở thành hình mẫu tiêu biểu cho nông nghiệp công nghệ cao ở cấp xã.

Đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp đã giúp xã Đại Thắng từng bước nâng cao năng suất, chất lượng nông sản, tạo tiền đề xây dựng nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa bền vững. Sự đồng bộ từ khâu quy hoạch, chuyển đổi giống, cơ giới hóa, đến triển khai mô hình trình diễn và đầu tư công nghệ cao cho thấy xã không chỉ thay đổi về phương thức sản xuất, mà còn đang thay đổi căn bản về tư duy phát triển nông nghiệp.

Khoa học công nghệ đã mang lại những tín hiệu tích cực, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chi phí và tăng giá trị nông sản. Đây là hướng đi phù hợp với xu thế phát triển nông nghiệp thông minh, bền vững. Thời gian tới, xã Đại Thắng cần tiếp tục khuyến khích, hỗ trợ nông dân và hợp tác xã đầu tư công nghệ, mở rộng mô hình sản xuất ứng dụng số, qua đó từng bước hiện đại hóa ngành nông nghiệp, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn trong giai đoạn mới.

Đức Trịnh