Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất lâm nghiệp

TMO - Phát huy tiềm năng rừng, tỉnh Quảng Ngãi đang từng bước ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất lâm nghiệp. Cách làm này không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế nông thôn gắn với bảo vệ môi trường sinh thái.

Tỉnh Quảng Ngãi sở hữu diện tích rừng tự nhiên và rừng trồng khá lớn, tạo nên nguồn tài nguyên phong phú cho phát triển kinh tế. Việc khai thác giá trị từ rừng không chỉ dừng lại ở lâm sản mà còn mở rộng sang nhiều hướng đi mới, đặc biệt là gắn với nông nghiệp công nghệ cao.

Với lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng và hệ sinh thái rừng đa dạng, địa phương có điều kiện thuận lợi để xây dựng các vùng sản xuất chuyên canh, áp dụng công nghệ tiên tiến trong trồng trọt, chăn nuôi và dược liệu dưới tán rừng. Đây là hướng đi vừa giúp nâng cao năng suất, chất lượng nông sản, vừa tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó, mô hình nông nghiệp công nghệ cao gắn với rừng còn góp phần bảo vệ môi trường, giảm thiểu khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, tạo sinh kế bền vững cho người dân miền núi. Để hiện thực hóa tiềm năng này, Quảng Ngãi tích cực đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, thu hút doanh nghiệp đầu tư, đồng thời hỗ trợ người dân tiếp cận công nghệ mới.  Với hơn 893.000ha đất có rừng, Quảng Ngãi đặt mục tiêu khai thác bền vững tài nguyên rừng, gắn phát triển nông nghiệp công nghệ cao với kinh tế xanh và du lịch sinh thái.

Tỉnh Quảng Ngãi hiện có tổng diện tích tự nhiên 1,48triệu ha, trong đó đất quy hoạch lâm nghiệp chiếm hơn 1,06 triệu ha. Đây là nguồn tài nguyên quý giá, không chỉ mở ra tiềm năng về kinh tế rừng, dịch vụ môi trường rừng, thị trường carbon mà còn là nền tảng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Thông tin từ lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi, địa phương đang định hướng phát huy tối đa lợi thế rừng để phát triển nông nghiệp công nghệ cao, trong đó tập trung vào dược liệu, cây lâm nghiệp và các sản phẩm đặc thù gắn với khí hậu vùng Trường Sơn.

Đáng chú ý, Quảng Ngãi có điều kiện tự nhiên đặc biệt thuận lợi để phát triển Sâm Ngọc Linh và nhiều loại dược liệu quý. Đây không chỉ là hướng đi bền vững về kinh tế mà còn góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, tạo sinh kế ổn định cho đồng bào miền núi.

Ngoài ra, sâm Ngọc Linh là một trong những dược liệu mang lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân. Tính đến cuối năm 2024, tỉnh Quảng Ngãi đã có gần 9.800ha dược liệu, trong đó hơn 2.900ha Sâm Ngọc Linh. Cùng với đó là nhiều vùng sản xuất tập trung, ứng dụng công nghệ cao đối với cà phê, rau củ quả, sầu riêng… mang lại giá trị tăng từ 1,5 – 2 lần so với canh tác truyền thống.

Hiện Quảng Ngãi đã công nhận 2 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, 7 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này và đang triển khai hỗ trợ hơn 4.000 ha cây trồng chủ lực. Song song với phát triển nông nghiệp, Quảng Ngãi cũng chú trọng khai thác lợi thế cảnh quan để phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng.

Người dân chăm sóc cây dược liệu sâm Ngọc Linh. (Ảnh: MC). 

Những địa danh nổi tiếng như núi Ngọc Linh, Măng Đen, thác Trắng hay cột mốc biên giới Việt Nam – Lào – Campuchia hứa hẹn trở thành điểm đến hấp dẫn, gắn du lịch với tiêu thụ nông sản và nâng cao thu nhập cho người dân. Hiện địa phương đang  hướng tới một nền nông nghiệp công nghệ cao gắn với bảo tồn rừng và phát triển du lịch sinh thái, qua đó tạo ra giá trị gia tăng bền vững cho tỉnh. Phát triển nông nghiệp xanh không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn thể hiện trách nhiệm với môi trường.

Tại báo cáo số 306/BC-SNNMT ngày 11/7/2025 về Đánh giá thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2025; Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2026, Quảng Ngãi đặt ra mục tiêu về nông nghiệp trong năm 2026, đó là theo dõi sát sao diễn biến thời tiết, chủ động các biện pháp phòng chống thiên tai (hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn) và các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu để bảo vệ sản xuất.

Tập trung chỉ đạo sản xuất vụ Hè Thu đạt năng suất, chất lượng cao; đảm bảo diện tích gieo trồng và sản lượng theo kế hoạch. Kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh trên cây trồng và vật nuôi, đặc biệt là các bệnh nguy hiểm như cúm gia cầm, dịch tả lợn Châu Phi, lở mồm long móng. Triển khai tiêm phòng vắc xin đầy đủ và hiệu quả.

Đặc biệt, tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng nâng cao giá trị, thích ứng với biến đổi khí hậu và nhu cầu thị trường. Khuyến khích phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, và nông nghiệp thông minh để nâng cao chất lượng và giảm thiểu tác động môi trường…

Để  đạt được mục tiêu trên và khai thác hiệu quả lợi thế sẵn có, thời gian tới tỉnh Quảng Ngãi cần có chiến lược tổng thể, đồng bộ và nâng cao vai trò của người dân trong lĩnh vực nông nghiệp cũng như quản lý, bảo vệ rừng. Đồng thời, tỉnh cũng cần chú trọng xây dựng thương hiệu, mở rộng kênh tiêu thụ, kết nối thị trường quốc tế để nông sản công nghệ cao gắn với kinh tế rừng có chỗ đứng vững chắc. Khi các yếu tố trên được triển khai đồng bộ, Quảng Ngãi không chỉ khai thác tốt tiềm năng rừng mà còn nâng tầm nông nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xanh.

Thu Hạnh