Trà Vinh: Khai thác, đánh bắt hải sản trên biển gặp khó

TMO - Thời gian gần đây, tại Trà Vinh, gió mùa Nam đang gây nhiều trở ngại cho hoạt động khai thác, đánh bắt hải sản trên biển. Thời tiết bất lợi khiến tàu thuyền ra khơi giảm mạnh, sản lượng đánh bắt sụt giảm, ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của ngư dân địa phương.

Trà Vinh có đường bờ biển dài khoảng 65km, trải dài qua các huyện ven biển gồm Cầu Ngang, Duyên Hải và thị xã Duyên Hải. Các công trình trọng điểm về kinh tế biển tại Trà Vinh như Khu kinh tế (KKT) Định An (diện tích quy hoạch 39.020ha, là 01 trong 08 KKT ven biển trọng điểm của cả nước, là điều kiện thuận lợi cho tỉnh phát triển kinh tế biển); Bến cảng tổng hợp Định An là tiền đề thúc đẩy phát triển cảng nước sâu và trở thành trung tâm giao thương của ĐBSCL; Trung tâm Điện lực Duyên Hải, công suất 4.490MW và các công trình điện gió, điện mặt trời... là những yếu tố thuận lợi cho phát triển kinh tế biển trong tương lai.

Trong lĩnh vực khai thác đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, toàn tỉnh có 1.006 tàu cá được đăng ký, tổng công suất 120.061CV; trong đó, có 244 tàu dài từ 15m trở lên; 247 tàu khai thác xa bờ và đạt sản lượng khai thác gần 50.000 tấn tôm cá các loại/năm. Bên cạnh đó, diện tích nuôi thủy sản nước mặn - lợ hơn 56.000ha (tôm sú 25.139ha, tôm thẻ chân trắng 8.192ha, cua biển 23.123ha, thủy sản khác 65ha) với sản lượng đạt gần 200.000 tấn/năm… Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển ngành thủy sản cả về khai thác và nuôi trồng. Thông tin từ Chi cục Thủy sản, Kiểm ngư và Biển đảo tỉnh (Sở Nông nghiệp và Môi trường Trà Vinh), trong 4 tháng đầu năm 2025, tổng sản lượng khai thác biển được khoảng 15.313 tấn (đạt 35,53% so kế hoạch).

Riêng 02 địa phương có sản lượng khai thác biển lớn là huyện Trà Cú với 7.234,13 tấn, đạt 33,65% kế hoạch (trong đó, cá các loại 4.482,18 tấn; tôm các loại 401,5 tấn và thủy sản khác 2.350,45 tấn); huyện Duyên Hải, khoảng 6.100 tấn tôm, cá các loại…

Tại khu vực thị trấn Mỹ Long, huyện Cầu Ngang hiện có 51 phương tiện tham gia khai thác hải sản; trong đó, có 15 phương tiện có chiều dài 15m trở lên. Các phương tiện khai thác biển ở địa phương chủ yếu đánh bắt gần bờ và sản lượng tập trung nhiều là ruốc, ghẹ và cá đối biển…

Trà Vinh có đường bờ biển dài tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế biển.

Tuy nhiên, tại Trà Vinh, thời điểm từ sau tết Nguyên đán kéo dài đến tháng 8 hàng năm được gọi là mùa gió Nam. Trong những tháng mùa gió Nam, hoạt động khai thác, đánh bắt hải sản trên vùng biển Trà Vinh gặp nhiều khó khăn do điều kiện thời tiết không thuận lợi.

Nhiều tàu phải tạm ngưng hoạt động hoặc rút về bờ sớm, khiến sản lượng hải sản đánh bắt giảm sút rõ rệt so với mùa bình thường. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của bà con ngư dân. Theo chia sẻ của người dân tại Khóm 1, thị trấn Định An, huyện Trà Cú cho biết, hiện đang vào mùa khai thác biển, nhưng tình hình nguồn tôm cá không nhiều như các năm trước

Lãnh đạo UBND thị trấn Mỹ Long cho biết, phần lớn các phương tiện khai thác biển ở Mỹ Long tập trung nhiều khu vực gần bờ; mỗi chuyến khai thác dài khoảng 01 - 02 ngày. Riêng các phương tiện tàu khai thác có chiều dài trên 15m thường cặp Cảng cá Định An (huyện Trà Cú) sau đánh bắt để xuống hải sản.

Cùng với đó, địa phương cũng chú trọng đến công tác tuyên truyền về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) đến các chủ tàu cá. Trong tháng 4/2025 vừa qua, địa phương cũng nhận thông tin từ Văn phòng Đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá và Chi cục Thủy sản, Kiểm ngư và Biển đảo tỉnh thông báo có 08 phương tiện khai thác bị mất kết nối.

Chính quyền địa phương và các ngành chức năng đã kịp thời phối hợp đến các gia đình có phương tiện mất kết nối để tìm hiểu và vận động khắc phục. Theo người dân thị trấn Mỹ Long, huyện Cầu Ngang, với hàng chục năm làm nghề biển; chủ yếu đánh bắt gần bờ ở khu vực cồn Dượt (Phao số “0”, ngoài cửa Định An), đối tượng khai thác là ruốc, cá đối… Những tháng đầu năm 2025, ngư dân đánh bắt được mùa con ruốc rất nhiều, trung bình ra khơi từ 03 - 04 chuyến/tháng, lợi nhuận bình quân hơn 02 triệu đồng/chuyến. Nhìn chung, tình hình khai thác hải sản xa bờ trong mùa gió Nam năm nay của các chủ tàu gặp khó khăn so với cùng kỳ, sản lượng khai thác giảm.

Cùng với đó là các chủ phương tiện thực hiện nghiêm quy định về vùng khai thác đánh bắt theo kích cỡ của tàu khai thác. Hiện tỉnh có 995 tàu cá được đăng ký, tổng công suất 119.057CV, tổng số thuyền viên 3.456 người.

Trong đó, tàu có chiều dài từ 06m đến dưới 12m là 509 tàu, tàu có chiều dài từ 12m đến dưới 15m là 245 tàu, tàu có chiều dài từ 15m đến dưới 24m là 226 tàu, tàu có chiều dài từ 24m trở lên là 15 tàu. Các đơn vị chuyên môn đã phối hợp tuyên truyền được 1.092 lượt chủ tàu/thuyền trưởng về Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn Luật, các quy định có liên quan đến chống khai thác IUU.

Đồng thời thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát hoạt động khai thác hải sản tại Cảng cá Định An với 542 lượt tàu rời cảng và 550 lượt tàu cập cảng. Giám sát sản lượng khai báo (sản lượng ghi trong nhật ký khai thác) được 1.379 tấn; sản lượng thực tế bốc dở qua cảng 1.393 tấn.

Sản lượng khai thác thuỷ, hải sản của Trà Vinh bị sụt giảm do ảnh hưởng của thời tiết.

Theo Quy hoạch tỉnh Trà Vinh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2030, Trà Vinh phấn đấu có kinh tế biển phát triển, thích ứng với biến đổi khí hậu. Tầm nhìn đến năm 2050, Trà Vinh là tỉnh phát triển cao của vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), có trung tâm kinh tế biển hiện đại và trung tâm năng lượng sạch của vùng.

Tại Đề án phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững, tỉnh Trà Vinh đã xác định mục tiêu trở thành một trong những tỉnh trọng điểm phát triển kinh tế biển của vùng ĐBSCL vào năm 2030. Nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Trà Vinh trở thành trung tâm kinh tế biển hiện đại và trung tâm năng lượng sạch của vùng ĐBSCL, tỉnh đang tập trung triển khai nhiều giải pháp để hướng ra biển, phát triển kinh tế bền vững.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Trà Vinh cho biết, những năm qua, kinh tế biển đóng vai trò quan trọng trong phát triển của tỉnh. Giá trị kinh tế biển mang lại cho Trà Vinh rất lớn và có vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương ven biển.

Trong thời gian tới đây, để khắc phục những khó khăn trong khai thác biển mùa gió Nam, Trà Vinh sẽ chú trọng tuyên truyền tới người dân đầu tư nâng cấp tàu thuyền, áp dụng các công nghệ hiện đại để nâng cao hiệu quả khai thác biển và giảm thiểu rủi ro. Đồng thời, các chương trình hỗ trợ về vốn, đào tạo kỹ năng cũng đang được triển khai nhằm giúp bà con ngư dân phát triển kinh tế biển bền vững…/.

Minh Ngọc