Thúc đẩy xuất khẩu trái cây trước nguy cơ sụt giảm giá trị

TMO - Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, quý I/2022, xuất khẩu rau quả cả nước đạt 849 triệu USD, giảm 12% so với cùng kỳ năm 2021. Nguyên nhân chính là do xuất khẩu nhóm hàng trái cây sụt giảm mạnh, nhất là xuất sang thị trường Trung Quốc.

Thông tin từ Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cho biết, hiện nay, yêu cầu về điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm của Trung Quốc theo Lệnh 248 và 249 rất cao, doanh nghiệp phải có hệ thống quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm tương đương với HACCP (hệ thống quản lý an toàn thực phẩm dựa trên phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn).

Với các doanh nghiệp vừa và nhỏ xuất khẩu thực phẩm có nguồn gốc thực vật như các loại quả khô thì khó đáp ứng ngay lập tức yêu cầu này. Mặt khác, hệ thống tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm của Trung Quốc rất nhiều và đầy đủ nhưng chủ yếu bằng tiếng Trung cũng khiến cho doanh nghiệp Việt bị hạn chế trong tiếp cận.

Sơ chế vải thiều xuất khẩu tại doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 

Nhằm khắc phục những vấn đề trên, sắp tới các cơ quan chức năng sẽ hướng dẫn các doanh nghiệp vừa và nhỏ xây dựng, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo nguyên tắc HACCP, tiến tới được chứng nhận HACCP.

Đồng thời, cung cấp đầy đủ thông tin bằng tiếng Việt về nhóm thực phẩm, mô tả hàng hóa, các thông tin về an toàn thực phẩm của Trung Quốc. Tiến hành rà soát các loại cây trồng có khối lượng xuất khẩu lớn sang Trung Quốc mà chưa có thông tin về dịch hại để làm việc với cơ quan kiểm dịch Trung Quốc.

Bên cạnh đó, điều kiện bảo đảm an toàn phòng dịch Covid-19 trên hàng hóa, thực phẩm mà Trung Quốc đưa ra cũng rất khắt khe. Theo Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, phía Trung Quốc sẽ kiểm tra trực tuyến các doanh nghiệp về các vấn đề liên quan đến bố trí thực hành sản xuất, thực hành và giám sát thực hành vệ sinh trong quá trình sản xuất.

Các biện pháp kiểm soát trong phòng, chống Covid-19 của các cơ sở cung cấp nguyên liệu/bán thành phẩm, như: bố trí ăn trưa cho công nhân trong khuôn viên nhà máy, biện pháp cách ly đối với công nhân bị nhiễm/nghi nhiễm Covid-19; kiểm tra quy trình triệu hồi lô hàng bị cảnh báo phát hiện SARS-CoV-2; quy trình, thao tác khử khuẩn bao bì, bán thành phẩm, xe vận chuyển...

Không chỉ doanh nghiệp Việt Nam mà doanh nghiệp của tất cả các quốc gia có hàng nông sản xuất khẩu vào Trung Quốc đều phải tuân thủ các quy định này. Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản cũng khuyến cáo doanh nghiệp tập trung kiểm soát người, phương tiện, vật tư ra vào nhà máy.

Trong quá trình sản xuất, bao gói, bốc xếp thành phẩm ra/vào kho, lên/xuống container phải yêu cầu người tham gia mang khẩu trang 100% thời gian làm việc, thường xuyên khử trùng tay và định kỳ được xét nghiệm sàng lọc; tuân thủ các biện pháp vệ sinh, làm sạch và khử trùng đối với bao bì sản phẩm trước, trong và sau khi sử dụng; chủ động lấy mẫu bao bì để xét nghiệm vi-rút SARS-CoV-2.

 Nhà vườn xoài tại tỉnh Đồng Tháp lựa chọn xoài đạt tiêu chuẩn sau khi thu hoạch tại vườn 

Bên cạnh việc sụt giảm mạnh giá trị tại thị trường xuất khẩu chủ yếu như Trung Quốc thì sản lượng trái cây xuất khẩu sang các thị trường lớn khác như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản... lại chưa nhiều và thiếu ổn định.

Mới đây, UBND tỉnh Bắc Giang phối hợp Bộ Ngoại giao tổ chức hội nghị trực tuyến “Kết nối giao thương, xúc tiến tiêu thụ vải thiều và các sản phẩm có tiềm năng, lợi thế tỉnh Bắc Giang vào thị trường Mỹ năm 2022”. Điều này mở ra cơ hội để tỉnh Bắc Giang thuận lợi xúc tiến mặt hàng vải thiều sang thị trường Mỹ Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Giang, sản lượng vải thiều toàn tỉnh năm 2022 dự kiến đạt hơn 160.000 tấn, trong đó có 18 mã vùng trồng dự kiến xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Australia, EU với diện tích 218 ha, sản lượng đạt 1.600 tấn.

Trước đó, giữa tháng 2/2022, tỉnh Đồng Tháp đã tổ chức lễ công bố xuất khẩu lô ba tấn xoài cát chu của huyện Cao Lãnh sang thị trường châu Âu. Bên cạnh những giải pháp để ổn định lại thị trường xuất khẩu trái cây sang Trung Quốc trước nguy cơ sụt giảm giá trị, các cơ quan chức năng cũng đồng thời thực hiện những hoạt động nhằm đa dạng thị trường xuất khẩu trái cây của Việt Nam đến các thị trường khác như Mỹ, Châu Âu, Canada...

Thu Trang