Thái Nguyên dùng flycam trong quản lý, bảo vệ rừng

TMO - Việc đưa flycam vào quản lý rừng tại Thái Nguyên đã tạo bước chuyển rõ rệt trong công tác bảo vệ tài nguyên. Hình ảnh từ trên cao cho phép nhận diện nhanh các khu vực nghi vấn, hỗ trợ lực lượng chức năng triển khai biện pháp xử lý kịp thời, giảm thiểu rủi ro và thiệt hại.

Ứng dụng flycam trong quản lý và bảo vệ rừng đang được Thái Nguyên triển khai mạnh mẽ, trở thành một trong những giải pháp công nghệ mang lại hiệu quả rõ rệt. Với địa hình đồi núi phức tạp và nhiều khu vực khó tiếp cận, việc tuần tra thủ công thường mất nhiều thời gian, nhân lực và không thể bao quát toàn diện.

Flycam giúp lực lượng kiểm lâm ghi nhận hình ảnh từ trên cao, phát hiện nhanh các dấu hiệu vi phạm như chặt phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp, khai thác trái phép hay nguy cơ cháy rừng. Dữ liệu thu thập được truyền về trung tâm xử lý, giúp cơ quan chức năng khoanh vùng điểm nóng và triển khai lực lượng kịp thời.

Đây cũng là công cụ hỗ trợ đắc lực trong giám sát diễn biến tài nguyên rừng theo thời gian, phục vụ công tác thống kê, theo dõi phục hồi rừng và cập nhật bản đồ hiện trạng. Việc kết hợp công nghệ bay không người lái với hệ thống thông tin địa lý còn mở ra hướng tiếp cận mới, góp phần nâng cao năng lực quản lý nhà nước về lâm nghiệp.

Nhờ đó, Thái Nguyên từng bước chủ động hơn trong bảo vệ hệ sinh thái rừng, giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả giám sát. Tỉnh Thái Nguyên hiện có khoảng 557.000 ha rừng, tỷ lệ che phủ đạt trên 62%, trong đó nhiều diện tích rừng dễ bắt lửa vào mùa khô. Tại Hạt Kiểm lâm số 3, đơn vị quản lý hơn 27.000 ha rừng trên địa bàn các xã Bằng Vân, Ngân Sơn và Nà Phặc là vùng có nguy cơ cháy cao do phần lớn diện tích rừng trồng thông, keo, nứa, vầu... đều là những loại cây dễ bắt lửa trong mùa khô hanh.

Do đó, lực lượng kiểm lâm đã chủ động xây dựng phương án cụ thể, thường xuyên cập nhật thông tin cảnh báo cháy rừng, phối hợp cùng chính quyền cơ sở tuyên truyền người dân không sử dụng lửa trong và gần rừng. Theo người dân thôn Phiêng Lèng, xã Ngân Sơn cho biết, trong thôn thường xuyên tổ chức các cuộc họp, và tuyên truyền cho bà con khi đi rừng lấy củi chú ý việc đốt lửa, không hút thuốc, không dùng lửa bắt ong để đảm bảo cháy rừng không xảy ra.

Các khu rừng ở Thái Nguyên có điều kiện địa hình phức tạp, chia cắt và nhiều khu vực dân cư sinh sống, canh tác xen kẽ, do đó, nguy cơ cháy rừng luôn tiềm ẩn. Nhằm ứng phó hiệu quả từ sớm, từ xa, Chi cục Kiểm lâm Thái Nguyên đã xây dựng các phương án, hướng dẫn và chỉ đạo các địa phương rà soát, cập nhật vùng trọng điểm, kiện toàn tổ, đội phòng cháy chữa cháy rừng tại cơ sở theo phương châm “bốn tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và hậu cần tại chỗ). Chi cục cũng tham mưu cho Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh ban hành Quy chế phối hợp, huy động hơn 300 cán bộ, chiến sĩ, kiểm lâm viên và dân quân sẵn sàng ứng cứu khi có cháy rừng.

Hiện, các đơn vị kiểm lâm đang tăng cường tuần tra, ứng trực 24/24 giờ, sử dụng flycam và hệ thống cảnh báo trực tuyến để phát hiện sớm điểm cháy nhằm ứng phó, xử lý kịp thời.  Lãnh đạo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên, cho biết, Chi cục phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy rừng; kịp thời thông báo, hướng dẫn các chủ rừng chủ động phòng ngừa, không để xảy ra cháy.

Thiết bị Flycam giúp lực lượng Kiểm lâm quan sát bao quát rừng từ trên cao. (Ảnh: LX). 

Văn phòng Chi cục Kiểm lâm cùng các đơn vị trực thuộc duy trì chế độ trực 24/24 giờ khi dự báo cấp cháy rừng ở mức 3 trở lên. Công tác phòng cháy rừng tại Thái Nguyên đang được lực lượng kiểm lâm và chính quyền cơ sở triển khai đồng bộ, chủ động. Tuy nhiên, sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng và tinh thần trách nhiệm của người dân cũng là yếu tố then chốt, góp phần bảo vệ an toàn diện tích rừng, hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra trong mùa khô này.

Quản lý rừng bền vững được xác định là mục tiêu cơ bản trong Chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, cũng là trọng tâm phát triển lâm nghiệp của tỉnh Thái Nguyên. Do đó, UBND tỉnh đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách kêu gọi, khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh hợp tác đầu tư, liên doanh, liên kết với các chủ rừng xây dựng phương án quản lý rừng bền vững, tiến tới cấp chứng chỉ rừng.

Theo báo cáo Công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng, về công tác phòng cháy chữa cháy rừng, địa phương thường xuyên chỉ đạo các đơn vị tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, chỉ đạo lực lượng phòng cháy chữa cháy rừng tại cơ sở thực hiện tốt công tác phòng cháy chữa cháy rừng, trực 24/24h những ngày dự báo cháy rừng cấp IV, cấp V;

Đồng thời thường xuyên cập nhật thông tin cảnh báo nguy cơ cháy rừng, các điểm cháy trên phần mềm của Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm; phối hợp với chính quyền địa phương hướng dẫn, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các hộ dân đốt dọn thực bì chuẩn bị trồng rừng năm 2025…

Ứng dụng công nghệ, đặc biệt là đưa flycam vào quản lý và bảo vệ rừng đã khẳng định tính cần thiết và hiệu quả trong bảo tồn tài nguyên rừng. Công nghệ này không chỉ giúp lực lượng kiểm lâm rút ngắn thời gian tiếp cận hiện trường, mà còn tăng độ chính xác khi đánh giá diễn biến rừng, từ đó hạn chế tối đa nguy cơ bỏ sót các điểm vi phạm. Những hình ảnh trực quan từ trên cao trở thành cơ sở tin cậy để lãnh đạo ngành lâm nghiệp đưa ra quyết sách kịp thời, đồng thời hỗ trợ công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ rừng.

Trong dài hạn, flycam sẽ tiếp tục đóng vai trò trọng tâm trong tiến trình hiện đại hóa ngành kiểm lâm, khi được tích hợp với các nền tảng dữ liệu số, cảnh báo sớm và bản đồ hoá. Sự chủ động ứng dụng công nghệ của Thái Nguyên cho thấy quyết tâm đảm bảo an toàn rừng, bảo vệ đa dạng sinh học và hướng tới phát triển lâm nghiệp bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp.

Lê An