Tăng cường ứng dụng công nghệ trong giám sát tài nguyên rừng

TMO - Nhằm theo dõi và cập nhật chi tiết những biến động về hiện trạng rừng, qua đó nâng cao công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng tại địa phương, thời gian qua tỉnh Bình Thuận đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ viễn thám trong giám sát tài nguyên rừng.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Thuận, tính đến nay toàn tỉnh đã xảy ra 206 vụ vi phạm luật Lâm nghiệp giảm 12% so với cùng kỳ năm trước.  Các khu vực rừng giáp ranh giữa huyện Tuy Phong, Hàm Thuận Bắc, Tánh Linh với tỉnh Lâm Đồng, Ninh Thuận – nơi từng là điểm nóng về phá rừng thì nay tình hình cũng có nhiều chuyển biến tích cực. Để đạt kết quả trên, các đơn vị chủ rừng, lực lượng kiểm lâm đã triển khai nhiều biện pháp, giải pháp nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi xâm hại đến tài nguyên rừng. Trong đó, việc ứng dụng công nghệ viễn thám, sử dụng ảnh vệ tinh vào công tác quản lý, giám sát tài nguyên rừng tiếp tục được chú trọng và phát huy hiệu quả. 

Tính từ tháng 12/2021 đến tháng 10/2022, phần mềm này đã phát hiện và gửi tin cảnh báo 175 điểm nghi ngờ biến động hiện trạng tài nguyên rừng. Trên cơ sở đó, các đơn vị chủ rừng, Hạt Kiểm lâm các huyện khẩn trương phối hợp tổ chức kiểm tra, xác minh ngoài thực địa. Kết quả xác minh cho thấy, phần lớn thông tin cảnh báo xuất phát từ hoạt động khai thác rừng trồng của các công ty lâm nghiệp theo quy định,  qua kiểm tra cũng phát hiện có 4 điểm phá rừng, 4 điểm lấn chiếm đất rừng với tổng diện tích hơn 3 ha và một số trường hợp vi phạm khác. Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đang triển khai thực hiện dự án “Ứng dụng công nghệ thông tin trên thiết bị di động phục vụ tuần tra, quản lý, xác minh, giám sát tài nguyên rừng”.

Việc triển khai ứng dụng công nghệ viễn thám giúp quá trình thực địa của lực lượng kiểm lâm thuận lợi hơn. 

Nhằm kiểm soát chặt chẽ tài nguyên rừng trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu Chi cục Kiểm lâm, các đơn vị chủ rừng, phối hợp với địa phương tăng cường hơn nữa công tác tuần tra, kiểm tra, theo dõi, nắm bắt đối tượng để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi phá rừng, khai thác lâm sản trái phép, lấn, chiếm đất lâm nghiệp… trên lâm phận quản lý. Tiếp tục sử dụng có hiệu quả hệ thống quản lý, giám sát tài nguyên rừng nhằm kịp thời phát hiện vi phạm và có biện pháp xử lý sớm, dứt điểm, không để trở thành điểm nóng phá rừng, đặc biệt là rừng tự nhiên…

Việc triển khai Dự án “Ứng dụng công nghệ viễn thám sử dụng ảnh vệ tinh phục vụ quản lý, giám sát tài nguyên rừng trên địa bàn tỉnh Bình Thuận” bắt đầu từ tháng 2/2021, theo đó, Sở NN&PTNT triển khai cho Chi cục Kiểm lâm, các đơn vị chủ rừng, Hạt Kiểm lâm các huyện đưa vào theo dõi và định kỳ tổng hợp báo cáo diễn biến rừng trong thời gian 15 ngày/1 lần; vào ngày 2 và ngày 16 hàng tháng, hệ thống phần mềm tự động giải đoán ảnh vệ tinh Sentinel 2 mới nhất để phát hiện các điểm mất rừng.

Khi phát hiện các điểm mất rừng, hệ thống sẽ tự động gửi email và tin nhắn cảnh báo mất rừng tới các cấp quản lý có liên quan. Thông tin gửi đi bao gồm cấp hành chính, tiểu khu, khoảnh/lô, đối tượng rừng, chủ rừng, số lượng điểm và diện tích bị mất. Khi nhận tin cảnh báo, người quản lý đăng nhập vào hệ thống và xem vị trí điểm cảnh báo trên ảnh vệ tinh mới nhất để kiểm chứng tin cảnh báo và thực hiện chỉ đạo, điều hành.

Riêng đối với cán bộ kiểm lâm địa bàn, sử dụng tài khoản được cấp để xem vị trí các điểm cảnh báo bản đồ và sử dụng file bản đồ hệ thống gửi qua thư ra ngoài hiện trường điều tra, tìm hiểu nguyên nhân vụ việc, thu thập dữ liệu, thông tin, cập nhật vào phần mềm. Dữ liệu sau khi cập nhật được truyền về trung tâm dữ liệu tại Chi cục Kiểm lâm để có hướng xử lý kịp thời, triệt để.

Lê Phúc