Sơn La: Siết chặt quản lý, bảo vệ diện tích rừng đặc dụng

TMO - Tỉnh Sơn La đang đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp nhằm bảo tồn và bảo vệ diện tích rừng đặc dụng Tà Xùa, hướng đến mục tiêu gìn giữ đa dạng sinh học, tài nguyên rừng, đồng thời góp phần phòng hộ, bảo vệ nguồn nước và phát triển bền vững tại địa phương.

Sơn La hiện là một trong những địa phương có diện tích rừng đặc dụng lớn của khu vực Tây Bắc. Trong đó nổi  bật là rừng đặc dụng Tà Xùa với hệ sinh thái phong phú, đa dạng và nhiều loài động, thực vật quý hiếm. Xác định tầm quan trọng của tài nguyên rừng trong việc bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế - xã hội bền vững, tỉnh đã triển khai hàng loạt biện pháp thiết thực nhằm bảo tồn, bảo vệ diện tích rừng đặc dụng.

Trong đó, công tác tuần tra, kiểm soát lâm phần được thực hiện thường xuyên, kết hợp ứng dụng công nghệ trong quản lý, giám sát diện tích rừng. Đồng thời, các chương trình tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng, hỗ trợ sinh kế cho người dân sống gần rừng để giảm áp lực khai thác tài nguyên rừng.

Sơn La còn tích cực hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước trong nghiên cứu, bảo tồn đa dạng sinh học, phục hồi rừng tự nhiên. Những nỗ lực này đã góp phần quan trọng trong việc duy trì diện tích rừng đặc dụng, bảo vệ môi trường sinh thái, đảm bảo nguồn nước và giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu tại địa phương.

Là khu rừng lớn của tỉnh, rừng đặc dụng Tà Xùa, có diện tích hơn 17.000 ha, trải dài qua các xã Háng Đồng (huyện Bắc Yên) đến xã Suối Tọ và Mường Thải (huyện Phù Yên). Nơi đây còn lưu giữ hệ sinh thái rừng nguyên sinh quý hiếm; trong đó, có nhiều loài động thực vật thuộc danh mục nguy cấp, quý hiếm như pơ mu, thông năm lá, khỉ mặt đỏ, sơn dương, gà lôi trắng... Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa đã triển khai đồng bộ giải pháp bảo vệ và phát triển khu rừng.

Cán bộ Kiểm lâm địa bàn, tích cực tuần tra, bảo vệ rừng trong đợt nắng nóng. (Ảnh: TL). 

Lãnh đạo Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa, cho biết: Đơn vị chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia bảo vệ rừng. Tăng cường tuần tra, kiểm soát, nắm bắt tình hình, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm; ứng dụng công nghệ SMART lập nhật ký tuần tra chi tiết, kiểm soát rủi ro từ xa; theo dõi thông tin điểm cháy từ vệ tinh... Từ đầu năm đến nay, Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa đã tổ chức 31 hội nghị tuyên truyền; 2 chương trình ngoại khóa cho học sinh các trường vùng lõi khu rừng và phát thanh tuyên truyền trên loa thông báo của xã, bản bằng 3 ngôn ngữ Kinh, Thái, Mông, nâng cao nhận thức của nhân dân về bảo vệ rừng.

Bên cạnh đó, tổ chức 46 lượt tuần tra, kết hợp sử dụng phần mềm SMART để thu thập dữ liệu tại hiện trường và xác định các khu vực nguy cơ cao. Theo chia sẻ của người dân bản Háng Đồng C, xã Háng Đồng, huyện Bắc Yên, nhờ được tuyên truyền thường xuyên, giờ người dân trong bản không ai còn chặt cây rừng hay đốt nương gần rừng nữa. Trẻ em cũng được học cách yêu quý và chăm sóc cây rừng từ khi còn nhỏ.

Bên cạnh đó, Ban đã phối hợp với các địa phương kiện toàn các tổ quản lý bảo vệ rừng tại các bản, phân công trực PCCCR 24/24 giờ. Chú trọng tạo sinh kế bền vững cho nhân dân vùng đệm khu rừng, phối hợp với Công ty CP Ngọc Bình Sơn La cấp phát hơn 145.000 cây giống cho nhân dân 18 bản vùng đệm, gồm lê, mận, cây dược liệu, giúp nhân dân ổn định cuộc sống và bảo vệ rừng hiệu quả.

Tại Bản Chiếu, có 130 hộ, 575 nhân khẩu. Từ năm 2023 đến nay, bản được hỗ trợ trên 13.000 cây quế trồng ở vùng giáp ranh với khu rừng đặc dụng, nhờ đó, trong bản không còn tình trạng phá rừng làm nương như trước nữa. Ngoài ra, Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa còn tổ chức trồng mới 137,5 ha rừng tại các bản Suối Khang, xã Suối Tọ (huyện Phù Yên) và bản Háng Đồng C, xã Háng Đồng (huyện Bắc Yên).

Phối hợp với ban quản lý bản chỉ đạo chăm sóc và bảo vệ gần 197 ha rừng trồng và trồng bổ sung gần 3,3 ha thuộc công trình trồng, khôi phục và bảo tồn rừng đặc dụng Tà Xùa tại xã Háng Đồng. Hiện nay, vẫn còn tình trạng người dân tự ý ra vào rừng khai thác lâm sản phụ; một số khu vực chưa xác định rõ ranh giới, khiến việc quản lý, bảo vệ rừng gặp khó khăn.

Lực lượng chức năng khoanh vùng rừng có nguy cơ bị xâm phạm hoặc cháy. 

Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa sẽ tập trung phối hợp với các cơ quan chuyên môn, địa phương hoàn thiện hồ sơ ranh giới, bản đồ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng. Tăng cường phối hợp liên ngành và đào tạo nâng cao năng lực cho lực lượng kiểm lâm và tổ bảo vệ rừng cơ sở; bảo tồn rừng, phát triển cây bản địa quý hiếm, mở rộng vùng sinh thái xanh...

Công tác bảo vệ được thực hiện chặt chẽ thông qua kiểm lâm, lực lượng bảo vệ rừng tại chỗ, cùng với sự tham gia của cộng đồng dân cư, những chủ rừng, tổ bảo vệ rừng. Việc kiểm soát, ngăn chặn những hoạt động xâm lấn, chặt phá rừng được siết chặt, xử lý nghiêm nếu có vi phạm.

Bên cạnh những biện pháp bảo vệ, chính quyền Sơn La cũng đẩy mạnh trồng thêm rừng, khoanh nuôi xúc tiến tái sinh rừng, qua thời gian sẽ khôi phục được những diện tích rừng suy thoái, đa dạng thêm tài nguyên rừng, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.

Mục tiêu năm 2025, toàn tỉnh Sơn La phấn đấu trồng mới 1.430 ha rừng tập trung, khoanh nuôi tái sinh 9.895 ha, trồng 1 triệu cây phân tán, nâng tỷ lệ che phủ rừng lên 48,5%.

Tại huyện Thuận Châu, xác định trồng cây, trồng rừng là một nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của huyện, năm 2025, huyện Thuận Châu phấn đấu trồng mới 50.000 cây phân tán các loại, góp phần nâng cao độ che phủ rừng và phát triển kinh tế - xã hội, giảm nhẹ thiên tai, xóa đói giảm nghèo.

Ngoài ra các huyện Quỳnh Nhai cũng phấn đấu trồng 20.000 cây phân tán. Tại thị xã Mộc Châu, năm 2025, phấn đấu trong năm thực hiện trồng mới 100 ha rừng và trên 30.000 cây phân tán các loại.

Để hoàn thành mục tiêu về trồng, bảo vệ rừng trong năm 2025 Sơn La rà soát, hoàn thiện pháp luật, xây dựng các cơ chế, chính sách, kế hoạch quản lý hiệu quả diện tích rừng và đất rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất đã được xác lập.

Các khu rừng đặc dụng tại Sơn La là tài sản quý giá, đóng góp vào việc bảo vệ môi trường, hấp thu CO₂, ứng phó với biến đổi khí hậu, đồng thời cũng hướng đến bảo vệ sinh kế của cộng đồng dân cư tại địa phương. Những nỗ lực bảo tồn rừng của Sơn La đang hướng đến mục tiêu phát triển hài hòa giữa bảo vệ tài nguyên thiên nhiên gắn với đảm bảo sinh kế của người dân địa phương.

Mai Anh