Sơn La: Kiểm soát các nguồn phát thải lớn trong sản xuất công nghiệp, xây dựng

TMO - Tăng cường kiểm soát các nguồn phát sinh khí thải, bụi từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ là một trong những nhiệm vụ quan trọng được tỉnh Sơn La đẩy mạnh triển khai để kiểm soát, ngăn ngừa ô nhiễm không khí. 

Để kiểm soát, ngăn ngừa và giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững, thời gian tới tỉnh Sơn La sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp.

Địa phương này đặt mục tiêu trong giai đoạn 2026 - 2030: Giảm 20 - 30% phát thải từ nguồn giao thông và xây dựng; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về nguồn thải liên tỉnh và áp dụng kinh tế tuần hoàn cho phụ phẩm nông nghiệp. Thúc đẩy phát triển bền vững, sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện với môi trường; Thúc đẩy các giải pháp thu gom, tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn;

Để đạt được các mục tiêu trên, địa phương này sẽ tăng cường kiểm soát các nguồn phát sinh khí thải, bụi từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có tác động, ảnh hưởng đến môi trường không khí. Đối với nguồn thải công nghiệp: Rà soát các cơ sở công nghiệp có nguồn thải khí thải lớn (xi măng, nhiệt điện, sắt thép…), các cơ sở thuộc loại hình có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, kiểm tra đột xuất (khi có căn cứ tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật), xử lý nghiêm các vi phạm (nếu có) trong việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường.

Công tác bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng được tỉnh chú trọng triển khai. 

Đối với hoạt động giao thông vận tải: Đẩy nhanh việc xây dựng và thực hiện các đề án, chương trình về “vùng phát thải thấp” tại các đô thị. Thúc đẩy việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông công cộng, phương tiện sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện với môi trường; nghiên cứu, phát triển hạ tầng phục vụ các loại phương tiện này. Kiểm soát chặt chẽ, xử lý nghiêm các phương tiện vận tải hàng hóa, vật liệu xây dựng không che chắn, làm rơi vãi, gây phát tán bụi. 

Đối với hoạt động xây dựng: Các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát, yêu cầu 100% các chủ dự án, đơn vị thi công thực hiện nghiêm các biện pháp giảm thiểu phát tán bụi, khí thải (che chắn công trình, phun nước, rửa xe ra vào công trình). Kiên quyết tạm đình chỉ hoạt động đối với các công trình tái phạm nhiều lần.

Đối với hoạt động đốt rác trong xử lý rác thải sinh hoạt, phụ phẩm nông nghiệp: UBND cấp xã tăng cường tuyên truyền, vận động, kết hợp với kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm để chấm dứt triệt để tình trạng đốt rác thải sinh hoạt, phụ phẩm nông nghiệp (rơm rạ) không đúng quy định. Thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn, thu gom, tái sử dụng rơm rạ, rác thải sinh hoạt làm phân bón hữu cơ hoặc phát điện sinh khối.

Tỉnh Sơn La nâng cao hiệu quả xử lý rác thải, hạn chế tình trạng đốt rác, phụ phẩm nông nghiệp. 

Đồng thời, tỉnh Sơn La tăng cường công tác quan trắc, dự báo, cảnh báo thông tin về chất lượng không khí. Vận hành ổn định, liên tục các trạm quan trắc khí thải tự động hiện có, bảo đảm không để gián đoạn số liệu, tăng cường tần suất quan trắc định kỳ tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm cao. Thiết lập quy trình xử lý ngay đối với các thông tin, dữ liệu quan trắc tự động, liên tục nguồn thải có dấu hiệu vượt ngưỡng.

UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc triển khai kế hoạch; tham mưu kiểm tra đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm; theo dõi dữ liệu truyền từ các hệ thống quan trắc, giám sát tự động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ; thực hiện quan trắc môi trường tỉnh theo kế hoạch đã được phê duyệt. Sở Xây dựng đôn đốc các chủ đầu tư, nhà thầu thi công thực hiện nghiêm quy định bảo vệ môi trường; chỉ đạo các đơn vị vận tải hàng hóa, vật liệu xây dựng che chắn, không để rơi vãi, phát tán bụi trong quá trình vận chuyển.

UBND các xã, phường rà soát, tổng hợp danh sách cơ sở phát sinh khí thải (tên cơ sở, địa chỉ, loại nhiên liệu, khối lượng sử dụng, lưu lượng khí thải phát sinh), báo cáo Sở Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 15/11/2025. Tăng cường tuyên truyền, vận động, kết hợp với kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm để chấm dứt triệt để tình trạng đốt rác thải sinh hoạt, phụ phẩm nông nghiệp (rơm rạ) không đúng quy định.

Thúc đẩy các giải pháp thu gom, tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn Rà soát, theo dõi, giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở công nghiệp có nguồn thải khí thải lớn (xi măng, mía đường…), các cơ sở thuộc loại hình có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn quản lý;

Các chủ cơ sở công nghiệp có nguồn khí thải lớn và cơ sở thuộc loại hình có nguy cơ gây ô nhiễm (các nhà máy chế biến nông sản, xi măng, cao su, các trại lợn, bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt…) phải thực hiện đầy đủ yêu cầu về bảo vệ môi trường theo hồ sơ đã được phê duyệt; tiếp tục truyền dữ liệu quan trắc tự động về Sở Nông nghiệp và Môi trường để phục vụ theo dõi, giám sát.../.

Hồng Anh