Số hoá trong vận hành lưới điện

TMO - Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, đảm bảo cung cấp điện an toàn, liên tục và ổn định, ngành điện Thái Nguyên đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, từng bước số hóa công tác vận hành lưới điện.

Việc chuyển đổi số không chỉ tối ưu hóa nguồn lực mà còn hướng tới xây dựng lưới điện thông minh, đáp ứng yêu cầu phát triển hạ tầng năng lượng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Nổi bật trong lộ trình đầu tư xây dựng lưới điện thông minh, đơn vị đã triển khai thành công mô hình trạm biến áp 110kV vận hành không người trực. Từ năm 2018 đến nay, 16/16 trạm biến áp 110kV trên địa bàn tỉnh đã được chuyển sang chế độ vận hành tự động, giám sát và điều khiển từ xa thông qua SCADA (một hệ thống điều khiển và thu thập dữ liệu tiên tiến được kết nối với Trung tâm điều khiển).

Đại diện Phòng Điều độ (Điện lực Thái Nguyên), chia sẻ, trước đây, việc vận hành các trạm biến áp 110kV chủ yếu dựa vào nhân lực tại chỗ. Việc kiểm tra thiết bị được thực hiện theo phương pháp thủ công nên dễ xảy ra độ trễ trong phát hiện sự cố, ảnh hưởng đến độ tin cậy của hệ thống. Hiện tại, đơn vị đã triển khai vận hành trạm biến áp không người trực

Khi chuyển sang vận hành không người trực, các thông số kỹ thuật và tín hiệu cảnh báo được giám sát liên tục. Nhờ đó, Trung tâm điều khiển có thể đưa ra phản ứng kịp thời, chính xác mà không cần điều động nhân lực đến hiện trường. Thời gian thao tác đóng cắt thiết bị được rút ngắn, đặc biệt là trong các tình huống khẩn cấp.

Số hoá công tác quản lý, vận hành lưới điện đã góp phần tối ưu hóa việc vận hành, đáp ứng tốt hơn nhu cầu sử dụng điện của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Bên cạnh đó PC Thái Nguyên còn đẩy mạnh đầu tư, nâng cấp hệ thống điện. Đồng thời, ứng dụng công nghệ số trong quản lý, vận hành lưới điện. Đó là việc triển khai các phần mềm chuyên dụng như DMS (hệ thống quản lý lưới điện phân phối) và OMS (hệ thống quản lý mất điện và tính toán các chỉ số độ tin cậy của lưới điện).

Hệ thống DMS cho phép theo dõi và điều khiển lưới điện phân phối theo thời gian, giúp tối ưu hóa quá trình cấp điện và giảm tổn thất điện năng. Còn OMS hỗ trợ phát hiện nhanh sự cố, khoanh vùng chính xác khu vực bị ảnh hưởng và xác định nguyên nhân, từ đó rút ngắn thời gian mất điện và nâng cao độ tin cậy trong cung cấp điện.

Cùng với việc ứng dụng phần mềm quản lý hiện đại, thực hiện Đề án “lưới điện thông minh” theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, PC Thái Nguyên đã đẩy nhanh lắp đặt công tơ điện tử kết hợp hệ thống thu thập dữ liệu từ xa. Đến nay, toàn bộ khách hàng trung áp và phần lớn khách hàng hạ áp trên địa bàn tỉnh đã được lắp đặt, đưa tỷ lệ công tơ điện tử trên lưới đạt 100%.

Ứng dụng công nghệ giúp PC Thái Nguyên vận hành và truyền tải điện hiệu quả. 

Hệ thống này giúp ngành Điện giám sát, quản lý lưới điện hiệu quả hơn, đồng thời mang lại tiện ích thiết thực cho khách hàng trong việc theo dõi, kiểm soát điện năng tiêu thụ và phát hiện bất thường trong hóa đơn.

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển lưới điện thông minh, PC Thái Nguyên đã từng bước nâng cao hiệu quả quản lý, vận hành và chất lượng dịch vụ khách hàng. Hiện nay, số lượng khách hàng sử dụng điện trên địa bàn tỉnh đạt trên 417.000, tăng trung bình khoảng 3-5%/năm. Sản lượng điện thương phẩm cũng ghi nhận mức tăng trưởng ổn định, bình quân 8-10%/năm, đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao, đặc biệt trong bối cảnh các khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ phát triển mạnh mẽ.

Hướng tới mục tiêu nâng cao năng suất lao động, đảm bảo an toàn và phục vụ khách hàng ngày càng tốt hơn, trong thời gian tới, PC Thái Nguyên tiếp tục đầu tư mở rộng lưới điện theo hướng hiện đại hóa toàn diện. Đồng thời, Công ty chú trọng thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, tích hợp hiệu quả các nguồn điện phân tán và xây dựng hệ sinh thái số trong toàn bộ hoạt động sản xuất - kinh doanh.

PC Thái Nguyên hiện quản lý vận hành một mạng lưới điện với tổng chiều dài đường dây cao áp 110kV là trên 356km, đường dây trung thế 22, 35 (kV) là 2.842km, và đường dây hạ thế là 7.845km. Ngoài ra, còn có 171 lộ đường dây xuất tuyến từ các trạm 220-110 kV khu vực. Tổng cộng, PC Thái Nguyên quản lý 128 km đường dây các loại với 10 trạm/15 máy biến áp, tổng dung lượng 68.120 KVA, chủ yếu phục vụ cho khu Gang Thép Thái Nguyên.

Bên cạnh việc đầu tư hạ tầng kỹ thuật, ngành điện Thái Nguyên cũng chú trọng đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu vận hành trong môi trường số. Cán bộ, kỹ sư, công nhân kỹ thuật được tập huấn thường xuyên về công nghệ mới, quy trình thao tác trên hệ thống điện thông minh. Đồng thời, công tác phối hợp giữa các bộ phận được tối ưu hóa thông qua các nền tảng quản lý tập trung, giảm thiểu sai sót và nâng cao năng suất lao động. Việc số hóa toàn diện không chỉ phục vụ vận hành lưới điện hiệu quả mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng.

Nhờ chuyển đổi số, lưới điện tại Thái Nguyên ngày càng vận hành ổn định, an toàn, đáp ứng tốt nhu cầu điện sinh hoạt và sản xuất, đặc biệt tại các khu công nghiệp, đô thị mới. Đây là bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển lưới điện thông minh, phù hợp với xu thế chung của ngành điện lực và định hướng chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2021–2030.

Vũ Thái