Quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm đối với quả sầu riêng tươi xuất khẩu

TMO - Sầu riêng tươi xuất khẩu phải đảm bảo quy trình kiểm soát trong toàn bộ quá trình sản xuất từ trồng trọt, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, đóng gói, xuất khẩu, chứng nhận an toàn thực phẩm…

Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm đối với quả sầu riêng tươi xuất khẩu kèm quyết định, hệ thống hoá các yêu cầu về: Kiểm soát an toàn thực phẩm đối với quả sầu riêng tươi trong toàn bộ quá trình sản xuất từ trồng trọt, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, đóng gói, xuất khẩu; hoạt động đăng ký, thẩm định, chứng nhận an toàn thực phẩm cho các lô hàng quả sầu riêng tươi dùng làm thực phẩm xuất khẩu. 

Đối tượng áp dụng là các tổ chức, cá nhân (sau đây gọi chung là cơ sở) tham gia chuỗi sản xuất, xuất khẩu quả sầu riêng tươi dùng làm thực phẩm xuất khẩu, bao gồm cả thương nhân thương mại (không có hoạt động đóng gói, chế biến) đứng tên là chủ hàng xuất khẩu.

Các cơ sở trồng trọt sẽ phải đáp ứng yêu cầu về điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm quy định tại khoản 1 Điều 23 Luật An toàn thực phẩm; yêu cầu về truy xuất nguồn gốc và thu hồi, xử lý sản phẩm không bảo đảm an toàn theo Thông tư số 17/2021 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường).

Cơ sở trồng trọt được kiểm tra an toàn thực phẩm với tần suất không quá 1 lần/năm trong trường hợp cơ sở đã được cấp một trong các giấy chứng nhận: Thực hành sản xuất tốt (GMP), Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP), Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ISO 22000, Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (IFS), Tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm (BRC), Chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm (FSSC 22000), thực hành nông nghiệp tốt (GAP) hoặc tương đương còn hiệu lực.

Cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu cũng bắt buộc phải được thẩm định, chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm (ATTP), được cấp mã số và đáp ứng yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, thu hồi, xử lý sản phẩm không bảo đảm an toàn. Thương nhân thương mại phải đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm, thực hiện truy xuất nguồn gốc, thu hồi và xử lý sản phẩm sầu riêng tươi không đảm bảo an toàn.  

Các cơ sở kiểm nghiệm sẽ tổ chức lấy mẫu, kiểm tra các chỉ tiêu an toàn thực phẩm theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, để phục vụ kiểm tra, cấp chứng nhận nhà nước về an toàn thực phẩm cho lô hàng trong trường hợp có yêu cầu của cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu.

(Ảnh minh họa). 

Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định, sầu riêng rươi xuất khẩu được sản xuất, thu hoạch từ cơ sở trồng trọt, vùng trồng được kiểm tra, giám sát, cấp mã số và có tên trong danh sách được cơ quan thẩm quyền nước nhập khẩu công nhận trong trường hợp có yêu cầu lập danh sách...

Sầu riêng tươi xuất khẩu cũng phải đáp ứng chỉ tiêu tồn dư kim loại nặng quy định tại Quy chuẩn QCVN 8-2:2011/BYT về giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm; chỉ tiêu tồn dư thuốc bảo vệ thực vật quy định tại Thông tư số 50 của Bộ Y tế và các quy định có liên quan về danh mục chỉ tiêu, mức giới hạn ATTP đối với sản phẩm sầu riêng của thị trường nhập khẩu tương ứng.

Sản phẩm phải bảo quản, vận chuyển theo đúng quy định, được phân loại, đóng gói và ghi nhãn tại cơ sở đóng gói đáp ứng tiêu chuẩn, có tên trong danh sách được công nhận của thị trường nhập khẩu khi cần. Được ghi nhãn đáp ứng quy định tại Nghị định 43/2017/NĐ-CP của Chính phủ về ghi nhãn hàng hóa, Nghị định 111/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều nghị định số 43/2017/NĐ-CP và các quy định về ghi nhãn của thị trường nhập khẩu tương ứng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cùng các Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh, thành về đào tạo chuyên môn, cập nhật yêu cầu từ thị trường, hướng dẫn kiểm tra và phổ biến các tiêu chuẩn mới. 

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, diện tích rồng sầu riêng Việt Nam tăng nhanh, từ hơn 71.000 ha năm 2020 lên gần 151.000 ha vào cuối năm 2023, tập trung ở Tây Nguyên với hơn 52.000ha (chiếm 47%), Đồng bằng sông Cửu Long 33.000 ha (30%), Đông Nam bộ 21.000 ha (khoảng 19%) và một số địa phương khác.

Sầu riêng trồng tại Việt Nam có hai giống chủ lực là Ri6 (giống phát hiện và phát triển trong nước) và Dona (nguồn gốc nhập nội từ Thái Lan) đã và đang được xuất khẩu vào các thị trường, trong đó Trung Quốc là thị trường tiêu thụ sầu riêng chủ yếu của nước ta với hơn 90% tổng kim ngạch. Việc đảm bảo chất lượng sầu riêng xuất khẩu là nhiệm vụ hàng đầu hiện nay để sầu riêng Việt Nam đứng vững được trên thị trường thế giới, nhất là thị trường Trung Quốc, trước sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt từ Thái Lan, Malaysia…/.

Lê Trang