Quảng Ngãi: Ứng dụng công nghệ số nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ rừng

TMO - Việc triển khai hệ thống theo dõi, giám sát rừng bằng ứng dụng Smart giúp lực lượng kiểm lâm Quảng Ngãi xử lý các vi phạm liên quan đến rừng nhanh, chính xác hơn. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong nỗ lực bảo vệ tài nguyên rừng một cách bền vững.

Trong bối cảnh áp lực suy giảm tài nguyên rừng ngày càng gia tăng, Quảng Ngãi đã chủ động đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào công tác quản lý, bảo vệ rừng nhằm nâng cao hiệu quả giám sát và phòng ngừa vi phạm. Một trong những giải pháp nổi bật là ứng dụng Smart trong quản lý rừng để cập nhật dữ liệu theo thời gian thực.

Thông qua hệ thống này, lực lượng kiểm lâm có thể nhanh chóng phát hiện các điểm rừng có dấu hiệu bị xâm hại, khoanh vùng vị trí cụ thể và triển khai kiểm tra, xử lý kịp thời. Ngoài ra, công nghệ còn giúp xây dựng cơ sở dữ liệu số về diện tích, trữ lượng, trạng thái rừng, phục vụ công tác quy hoạch và quản lý hiệu quả hơn. Việc áp dụng công nghệ cũng góp phần giảm tải công việc thủ công cho lực lượng chức năng, đồng thời nâng cao tính minh bạch, chính xác trong quá trình theo dõi, giám sát rừng.

Bên cạnh đó, Quảng Ngãi đang từng bước chuyển đổi số trong công tác báo cáo, thống kê và kết nối liên thông giữa các đơn vị, địa phương, từ đó tăng cường phối hợp trong phát hiện và xử lý vi phạm. Tuy vẫn còn một số khó khăn về hạ tầng và nhân lực, nhưng những kết quả bước đầu cho thấy việc ứng dụng công nghệ số là hướng đi đúng, giúp phát hiện sớm nguy cơ cháy rừng, giám sát hiệu quả hoạt động tuần tra và kiểm soát tài nguyên rừng trên toàn địa bàn.

Quảng Ngãi có hiện hơn 01 triệu hecta rừng, trong đó rừng sản xuất hơn 663.000 hecta, rừng phòng hộ hơn 308.000 hecta và rừng đặc dụng hơn 93.000 hecta. Nhờ ứng dụng Smart, hàng nghìn hecta rừng giao khoán cho cộng đồng được bảo vệ nghiêm ngặt. Hệ thống không chỉ là công cụ ghi nhận, mà còn giúp kiểm soát tính minh bạch trong thực hiện nhiệm vụ.

Toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có hơn 1 triệu hecta rừng. (Ảnh: VH). 

Ngoài ứng dụng Smart, ngành kiểm lâm Quảng Ngãi đã thử nghiệm lắp đặt 05 camera cảm biến nhiệt và khói tại các điểm có nguy cơ cháy rừng cao. Mỗi camera có khả năng giám sát hàng trăm hecta rừng, cho phép phát hiện và cảnh báo sớm cháy rừng từ xa.

Không chỉ dừng lại ở việc giám sát và cảnh báo cháy, ngành lâm nghiệp tỉnh Quảng Ngãi đang tích cực ứng dụng các phần mềm chuyên sâu như Mapinfo, Microstation, QGIS, FRMS và công nghệ viễn thám để xây dựng cơ sở dữ liệu rừng toàn tỉnh. Thông tin từ ảnh vệ tinh kết hợp dữ liệu địa lý số cho phép xác định chính xác trạng thái rừng, biến động diện tích, hỗ trợ công tác chi trả dịch vụ môi trường rừng minh bạch và khoa học hơn.

Để cụ thể hoá nỗ lực bảo vệ rừng trong năm 2025, tỉnh Quảng Ngãi ban hành Kế hoạch triển khai các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội lĩnh vực lâm nghiệp năm 2025 (Kế hoạch số 75/KH-UBND ngày 10/4/2025), trong đó mục tiêu gồm giữ vững tỉ lệ che phủ rừng đạt 52%, nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước và cộng đồng dân cư trong công tác lâm nghiệp.

Bên cạnh đó, chú trọng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật với nội dung phong phú và hình thức đa dạng nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mọi tầng lớp nhân dân trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về lâm nghiệp, tích cực tố giác các hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp, góp phần thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ, sử dụng và phát triển rừng.

Song song đó, UBND tỉnh đã triển khai Kế hoạch số 108/KH-UBND ngày 13/5/2025 về, phòng cháy, chữa cháy rừng năm 2025, kèm theo phương án phân bổ thiết bị và lực lượng tại các vùng có nguy cơ cháy cao.

việc đưa công nghệ số vào quản lý rừng trở thành bước ngoặt mang tính chiến lược. Việc ứng dụng Smart, ảnh viễn thám, và phần mềm quản lý  giúp theo dõi sát sao, xác định điểm nóng vi phạm và tổ chức ứng phó kịp thời. Cùng với đó, số hóa dữ liệu diện tích, trữ lượng và trạng thái rừng không chỉ nâng cao khả năng hỗ trợ quy hoạch và quản lý mà còn minh bạch hóa quá trình giám sát.

Mô hình quản lý liên thông giữa các cấp chính quyền và đơn vị chuyên môn giúp rút ngắn thời gian xử lý, nâng cao hiệu quả phối hợp. Đồng thời, bước đẩy mạnh triển khai các biện pháp phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) theo phương pháp “4 tại chỗ” và “5 sẵn sàng” cho thấy quyết tâm của địa phương trong công tác bảo vệ tài nguyên rừng.

Hải Yến