TMO - Những năm gần đây, việc ứng dụng công nghệ số trong giám sát hiện trạng rừng đã góp phần phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi xâm hại, cháy rừng, từ đó nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

Theo Chi cục Kiểm lâm Quảng Ngãi, trước đây do địa hình rừng núi phức tạp, hiểm trở, trong khi lực lượng kiểm lâm tại các địa phương mỏng nên việc kiểm soát, phát hiện, ngăn chặn, xử lý các vi phạm về lâm nghiệp có khi chưa kịp thời. Cùng với đó, trang thiết bị phục vụ quản lý, bảo vệ rừng, nhất là thiết bị công nghệ cao trong giám sát nhằm phát hiện sớm các vi phạm ảnh hưởng tài nguyên rừng dù đã được trang bị nhưng số lượng rất hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao...

Từ những thách thức trên, Chi cục Kiểm lâm Quảng Ngãi xác định, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào quản lý, bảo vệ rừng, theo dõi diễn biến tài nguyên rừng và phòng chống cháy rừng là giải pháp quan trọng giúp lực lượng kiểm lâm nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn.

Theo đó, lực lượng kiểm lâm tại các địa phương đã triển khai ứng dụng phần mềm theo dõi diễn biến rừng FRMS, các phần mềm Mapinfo, Microstation, QGIS...thông qua ứng dụng kết hợp giữa các phần mềm có thể sử dụng hình ảnh từ vệ tinh cung cấp, bước đầu xác định vị trí và tính toán diện tích bị biến động. Sau khi nắm được sự thay đổi hiện trạng rừng thông qua ảnh vệ tinh từ phần mềm, Chi cục Kiểm lâm sẽ chuyển tải ảnh cho các Hạt Kiểm lâm, chủ rừng và địa phương để kiểm tra biến động thực tế từ hiện trường. Qua đó, đã phát hiện kịp thời và ngăn chặn hàng chục vụ phá rừng trên địa bàn tỉnh.

Công tác quản lý, bảo vệ rừng ngày càng được nâng cao với sự hỗ trợ của khoa học công nghệ (Ảnh minh họa).

Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh, trước đây, khi chưa có thiết bị công nghệ cao như thiết bị bay không người lái flycam, lực lượng kiểm lâm phải đi bộ băng rừng đến tận nơi, di chuyển qua nhiều điểm để kiểm tra bằng mắt thường cho nên mất rất nhiều thời gian, công sức, độ chính xác không bảo đảm. Từ khi đưa vào ứng dụng thiết bị flycam, người kiểm tra có thể đứng cách xa điểm kiểm tra và điều khiển thiết bị thực hiện việc kiểm tra với tầm nhìn từ trên cao, dễ dàng bao quát được biến động tài nguyên rừng. Từ đó, xác nhận được hiện trạng rừng thực tế với thời gian ngắn nhất và diện tích bị biến động với độ chính xác cao để đưa ra những giải pháp phù hợp theo tình hình thực tế.

Tại khu vực rừng phòng hộ Trà Veo, Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Trà Veo, xã Trà Bông 2 đẩy mạnh ứng dụng Smart trên chiếc điện thoại thông minh để bắt đầu chuyến tuần tra. Trước đây, mọi thông tin, dữ liệu của mỗi chuyến tuần tra rừng đều được ghi chép bằng tay, còn bây giờ, chỉ cần mở ứng dụng Smart trên điện thoại là có thể cập nhật được mọi thông tin.

Mỗi chuyến tuần tra, ứng dụng sẽ ghi lại thông tin tuyến đường, khoảnh rừng, tiểu khu mà tổ đã đi qua. Khi phát hiện bẫy thú, dấu vết động vật, người lạ trong lâm phận hay nguy cơ xâm hại, cháy rừng... các thành viên trong tổ tuần tra có thể nhanh chóng cập nhật lên ứng dụng để làm cơ sở báo cáo.

Còn tại trạm Quản lý bảo vệ rừng khu Tây Trà Bồng, hầu hết các thành viên tổ cộng đồng bảo vệ rừng trên địa bàn đã thành thạo thao tác trên ứng dụng Smart. Với ứng dụng này, cơ quan quản lý sẽ biết được các thành viên của tổ cộng đồng bảo vệ rừng đang tuần tra ở tọa độ nào, tiểu khu nào, tránh trường hợp cộng đồng nhận giao khoán không đi tuần tra nhưng vẫn khai báo đi tuần tra.

Thực hiện dự án "Hiện đại hóa, nâng cao năng lực giám sát diễn biến tài nguyên rừng và đất quy hoạch lâm nghiệp tỉnh", năm 2025, tỉnh Quảng Ngãi đã phân bổ gần 8,4 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách để đầu tư xây dựng phần mềm giám sát rừng thông minh phục vụ chuyển đổi số trong ngành lâm nghiệp; mua 12 máy bay không người lái (flycam) cỡ lớn và nhiều máy móc, thiết bị hiện đại...

Theo đánh giá của Chi cục Kiểm lâm tỉnh, việc ứng dụng công nghệ số đã và đang hỗ trợ tích cực cho lực lượng kiểm lâm tỉnh thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng và phòng, chống cháy rừng, góp phần ngăn chặn những biến động xấu xâm hại đến tài nguyên rừng. Nhờ đó, diện tích rừng ngày càng được quản lý, bảo vệ chặt chẽ hơn.../.

Thu Thủy