[Ô nhiễm không khí] Không quyết liệt, không đồng bộ không thể 'hóa giải'

TMO - Liên tiếp nằm trong nhóm những thành phố ô nhiễm nhất thế giới đòi hỏi Hà Nội cần phải đánh giá lại hiệu quả của việc triển khai những giải pháp kiểm soát, ngăn ngừa ô nhiễm không khí trong thời gian qua. Chất lượng môi trường sống của người dân chưa được đảm bảo sẽ làm chậm lại mục tiêu xây dựng Thủ đô "Văn hiến-Văn minh-Hiện đại", Thành phố thanh bình, Nhân dân hạnh phúc.

Những năm qua, kinh tế Thủ đô tiếp tục khẳng định vị trí đầu tàu, động lực phát triển của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; tốc độ xây dựng và phát triển đô thị ở mức cao; các lĩnh vực văn hóa - xã hội, y tế, giáo dục - đào tạo phát triển toàn diện và đạt được nhiều kết quả nổi trội;

Tuy nhiên, Hà Nội vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Trong đó, hạ tầng phục vụ phương tiện xanh còn hạn chế, nhất là bãi đỗ và trạm sạc điện. Áp lực phát triển đô thị kéo theo sự gia tăng công trình xây dựng. Thói quen đốt rơm rạ, đốt rác chưa được loại bỏ hoàn toàn. Quy mô dân số lớn và lượng phương tiện gia tăng nhanh đang tạo ra thách thức đòi hỏi Hà Nội cần có phương án cho “bài toán” ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí kéo dài.  

Thành phố đẩy mạnh triển khai lộ trình chuyển đổi phương tiện giao thông sang sử dụng nhiên liệu sạch. 

Ngồi nghỉ tại bến sau khi vừa chạy xong chuyến xe đầu tiên của ca sáng anh Lê Đức Minh (tài xế xe buýt CNG05 tuyến Cầu Giấy – Thanh Trì) chia sẻ: Thời gian gần đây, tôi thấy hành khách chọn đi xe bus nhiều hơn, rất nhiều người lên xe đều ca thán: Ô nhiễm quá bác tài ạ, tôi vui vẻ đáp lại: Thế thì các bác mới chọn đi xe buýt công cộng chứ...

Nhưng đúng là lượng phương tiện cá nhân của thành phố nhiều quá, ùn tắc giao thông trong những giờ cao điểm rồi khí thải từ các loại xe khiến ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng. Chúng tôi rất mừng khi thành phố đã có lộ trình rõ ràng, bài bản cho việc chuyển đổi phương tiện, kiểm soát khí thải giao thông, đặc biệt là khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng sử dụng nhiên liệu sạch. Phải rõ ràng và quyết liệt như vậy thì mới giảm được lượng khí thải gây ô nhiễm không khí.  

Chế tài xử phạt hành vi đốt rác thải đã được quy định song công tác giám sát, xử lý nghiêm hành vi này vẫn cần phải suy ngẫm. 

Nhiều lần bắt gặp việc đốt rác ngay tại khu đất trống đường Tố Hữu, chị Thanh Hằng đã phải dừng xe lại, phản ánh tình trạng này trên ứng dụng iHanoi để lực lượng chức năng nắm bắt, xử lý kịp thời. Theo chị Hằng: Việc gia tăng ô nhiễm không khí cũng xuất phát từ thực trạng này, không chỉ trên đường Tố Hữu mà tại nhiều khu vực vẫn còn để xảy ra việc đốt rác thải sinh hoạt.

Chúng ta không thể xem nhẹ hoạt động này vì cứ mỗi một nơi lại có một vài điểm đốt như này thì bầu trời Thủ đô sẽ chẳng thể trong lành lại. Có lẽ thành phố cần “mạnh tay” hơn trong việc kiểm soát, xử lý vấn đề này. Mặc dù mức xử phạt đã có, thậm chí đã có biển ghi rõ mức phạt đặt ngay tại đó nhưng khói vẫn bốc lên nghi ngút từ các bãi rác này.  

Trở lại Hà Nội sau hơn 1 tháng công tác tại TP. Đà Nẵng, chị Hoàng Mỹ Dung (37 tuổi, phường Yên Nghĩa) cũng không bất ngờ khi đường về nhà phủ kín bụi vì khi hạng mục cầu vượt của dự án Vành đai 4 giao Quốc lộ 6 được triển khai trở thành nỗi ám ảnh với người đi đường. 

Nghiên cứu trong lĩnh vực môi trường suốt nhiều năm nay, chị Mỹ Dung chia sẻ: Hà Nội như một "lòng chảo", đang phải gánh chịu ô nhiễm đến từ mật độ giao thông, hoạt động xây dựng, sản xuất ngày càng tăng. Tiếp đó là tình trạng đốt rơm rạ, đốt rác ở khu dân cư. Chúng ta đã xác định được rõ nhóm các nguyên nhân gây ô nhiễm như vậy thì cần phải khẩn trương triển khai các giải pháp đối ứng để kiểm soát.

Thành phố thể hiện quyết liệt khi vạch rõ lộ trình, kế hoạch cho chuyển đổi phương tiện, thúc đẩy giao thông xanh, nhưng còn việc kiểm soát tình trạng đốt rác, rơm rạ, việc phát tán bụi trong hoạt động xây dựng vẫn còn nhiều việc cần phải làm. Chúng tôi muốn được thấy lộ trình bài bản như cách mà thành phố đã làm với phương tiện, và những giải pháp này phải được triển khai đồng bộ, song song thì “bài toán” ô nhiễm môi trường của Thủ đô mới giải quyết được. 

Hà Nội cần triển khai đồng bộ các giải pháp mới có thể kéo giảm ô nhiễm. Ảnh minh họa

Hà Nội đang nỗ lực thực hiện mục tiêu đến 2030 sẽ là Thành phố "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại"; trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng và cả nước; hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới, phấn đấu phát triển ngang tầm Thủ đô các nước phát triển trong khu vực, góp phần quan trọng đưa đất nước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Để thực hiện mục tiêu này, thành phố còn rất nhiều việc cần phải làm, trong đó nhiệm vụ quan trọng là “hóa giải” tình trạng ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí đang ngày càng gia tăng. 

Theo các chuyên gia môi trường, chúng ta không thể điều khiển được khí hậu, thời tiết, do đó phải tìm nguyên nhân gây ô nhiễm để đưa ra giải pháp xử lý. Không thể xem cái nào là nguyên nhân chính tập trung giải quyết trước mà phải triển khai đồng thời, song hành các nhóm giải pháp để cùng một lúc có thể làm “suy yếu” tình trạng ô nhiễm.

Thành phố đã thể hiện quyết liệt với mục tiêu chuyển đổi phương tiện giao thông sang sử dụng nhiên liệu sạch với kế hoạch rõ ràng theo từng năm, từng đối tượng thì cũng cần phải có lộ trình chi tiết cho việc ngăn ngừa phát tán bụi từ các nguồn phát thải khác, nhất là hoạt động xây dựng. Bên cạnh việc ban hành các văn bản khuyến cáo, đề nghị các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, chủ đầu tư, thi công dự án, công trình thực hiện đúng quy định pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động thì việc kiểm tra thực địa, phát hiện xử lý nghiêm vi phạm cũng rất cần được triển khai thực hiện thường xuyên. 

[Ô nhiễm không khí] Ngột ngạt bởi...bụi

[Ô nhiễm không khí]: Những nguồn thải nào đang ‘bủa vây” đô thị?

Nhóm PV