Nghệ An: Tập trung số hoá ngành chăn nuôi

TMO - Thực hiện mục tiêu chuyển đổi số toàn diện trong nông nghiệp, tỉnh Nghệ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong chăn nuôi. Những nỗ lực này không chỉ giúp tối ưu chi phí sản xuất mà còn đảm bảo sức khoẻ cho đàn vật nuôi.

Trong lộ trình chuyển đổi số nông nghiệp, Nghệ An xác định ngành chăn nuôi là lĩnh vực tiên phong để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả quản lý. Tỉnh đang triển khai đồng bộ các giải pháp số hóa, bao gồm xây dựng cơ sở dữ liệu đàn vật nuôi, áp dụng phần mềm quản lý trang trại, hệ thống tiêm phòng điện tử và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Nhiều mô hình chăn nuôi thông minh sử dụng cảm biến, camera giám sát, phần mềm quản lý tự động đã được áp dụng tại các trang trại quy mô lớn, giúp tiết kiệm nhân lực, giảm chi phí và kiểm soát dịch bệnh tốt hơn. Ngoài ra, Nghệ An còn phối hợp với các doanh nghiệp công nghệ và hợp tác xã giúp người dân tiêu thụ sản phẩm thuận lợi hơn.

Việc số hóa ngành chăn nuôi không chỉ giúp cơ quan quản lý nắm bắt kịp thời tình hình sản xuất mà còn tạo nền tảng cho phát triển chuỗi giá trị khép kín, minh bạch, góp phần đưa nông nghiệp Nghệ An tiến gần hơn với mô hình kinh tế số. Đơn cử, tại xã Đông Hiếu, người dân xóm Xuân Hải, đã nuôi giun quế xử lý chất thải chăn nuôi. Tận dụng phân lợn, gà và thức ăn thừa, người dân xây bể nuôi giun ngay cạnh chuồng, vừa khử mùi hôi, vừa tạo thức ăn giàu đạm cho vật nuôi. Mỗi tháng người dân tiết kiệm khoảng 500 nghìn đồng tiền cám công nghiệp, gà và lợn lại khỏe mạnh, thịt thơm ngon. Giun quế không chỉ giúp làm sạch môi trường mà còn tạo thêm sản phẩm đầu ra, giúp chăn nuôi khép kín, không lãng phí.

Không chỉ tận dụng phụ phẩm, nhiều hộ còn chú trọng xử lý môi trường chuồng trại. Mô hình đệm lót sinh học của người dân xã Vạn An, giúp chuồng gà luôn khô ráo, không còn mùi hôi, giảm công quét dọn. Sau mỗi lứa, lớp đệm được thu hồi làm phân hữu cơ bón cho lúa, rau, tiết kiệm đáng kể chi phí phân bón hóa học. Trong khi đó, tại phường Tây Hiếu, người dân lại thành công với mô hình ủ chua phụ phẩm cây trồng làm thức ăn cho dê.

Tận dụng cỏ, lá mía, ngô và hướng dẫn của Hội Nông dân, người dân lên men phụ phẩm, giúp đàn  con dê khỏe mạnh, giảm bệnh đường ruột, tiết kiệm 30-35% chi phí thức ăn. Hiện, 105 hộ trong xóm Phú Tân đã học tập và nhân rộng mô hình. Không dừng lại ở kỹ thuật sinh học, Nghệ An còn đi đầu trong ứng dụng công nghệ Blockchain vào chăn nuôi an toàn.

Trung tâm Khuyến nông tỉnh phối hợp với một số doanh nghiệp triển khai thí điểm mô hình tại xã Đô Lương, áp dụng cho chuỗi chăn nuôi gà. Gà thương phẩm được gắn mã QR riêng, chứa đầy đủ thông tin về con giống, thức ăn, quy trình chăm sóc, tiêm phòng, thời gian xuất bán…

Toàn bộ dữ liệu cập nhật tự động lên hệ thống điện tử, giúp người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc chỉ qua một thao tác quét mã. Theo đại diện Trung tâm Khuyến nông Nghệ An, ứng dụng Blockchain giúp đảm bảo tính minh bạch tuyệt đối, không thể chỉnh sửa dữ liệu, tạo niềm tin cho người tiêu dùng và thuận lợi cho việc xây dựng thương hiệu nông sản sạch Nghệ An.

Bước đầu, sản phẩm của các hộ tham gia mô hình được tiêu thụ nhanh hơn, giá bán cao hơn từ 10-15% so với sản phẩm chưa gắn mã truy xuất. Từ thành công này, mô hình đang được nhân rộng sang các địa phương khác, hướng tới hình thành mạng lưới chăn nuôi số hóa và truy xuất nguồn gốc toàn tỉnh.

Ứng dụng công nghệ chuồng lạnh, chuyển đổi số trong nuôi lợn giúp người dân Nghệ An tiết kiệm chi phí, kiểm soát được dịch bệnh cho đàn vật nuôi. (Ảnh: LĐ). 

Theo các chuyên gia, áp dụng an toàn sinh học không hề khó, chỉ cần tuân thủ “4 có”: Có hàng rào và lưới che khu nuôi; có dụng cụ riêng; có bảo hộ lao động; và có hố khử trùng. Đặc biệt, khi kết hợp an toàn sinh học với công nghệ số,  từ ghi nhật ký điện tử, kiểm soát đầu vào đầu ra đến truy xuất Blockchain, người chăn nuôi không chỉ phòng dịch tốt hơn mà còn tạo được niềm tin với thị trường, tiến tới xây dựng thương hiệu nông sản sạch.

Tuy nhiên, để nhân rộng, cần có sự hỗ trợ đồng bộ về vốn, kỹ thuật, hạ tầng chuồng trại, nhất là với hộ nhỏ lẻ. Các cấp Hội Nông dân, Trung tâm Khuyến nông và chính quyền địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh đào tạo, chuyển giao công nghệ, hướng dẫn người dân xây dựng chuỗi chăn nuôi khép kín, ứng dụng Blockchain và nhật ký điện tử để kiểm soát dịch bệnh.

Khi người nông dân ứng dụng công nghệ hiện đại, sẽ góp phần kiến tạo nền kinh tế nông nghiệp tuần hoàn, hiệu quả và bền vững. Trước đó UBND tỉnh Nghệ An ban hành Kế hoạch số 833/KH-UBND về chuyển đổi số năm 2025. Kế hoạch đặt ra mục tiêu cụ thể đó là 80% các sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu, sản phẩm OCOP,... của tỉnh Nghệ An tham gia các sàn giao dịch thương mại điện tử trong và ngoài nước; 100% các đơn vị cung cấp dịch vụ điện, nước, viễn thông triển khai hợp đồng điện tử với người tiêu dùng;

Phấn đấu có trên 3.000 lượt doanh nghiệp, hợp tác xã, làng nghề, hộ kinh doanh được tham gia các chương trình đào tạo, tập huấn về thực thi pháp luật và kỹ năng ứng dụng chuyển đổi số, thương mại điện tử. Từng bước hình thành các doanh nghiệp công nghệ số, doanh nghiệp số và hợp tác xã số; 100% hộ sản xuất nông nghiệp được lập danh sách và chuẩn hóa, số hóa dữ liệu…

Việc ứng dụng công nghệ số không chỉ hỗ trợ công tác quản lý, giám sát dịch bệnh mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp của tỉnh. Trong thời gian tới, Nghệ An tiếp tục đẩy mạnh liên kết giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp công nghệ và người chăn nuôi nhằm hoàn thiện hạ tầng dữ liệu số, phát triển các nền tảng quản lý thông minh, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số ở cấp hộ gia đình, hợp tác xã.

Đây là bước đi quan trọng để hướng tới mục tiêu xây dựng ngành chăn nuôi hiện đại, hiệu quả và bền vững, góp phần thực hiện thành công chương trình chuyển đổi số quốc gia trong lĩnh vực nông nghiệp. Nghệ An đang khẳng định vai trò tiên phong trong số hóa nông nghiệp, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế nông thôn trong kỷ nguyên số.

Mai Trang