Nâng cao hiệu quả triển khai chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng

TMO - Tại tỉnh Đắk Nông, nguồn thu dịch vụ môi trường rừng giúp huy động nguồn tài chính ổn định để đầu tư cho công tác bảo vệ và phát triển rừng, góp phần quan trọng trong việc quản lý, khai thác có hiệu quả, bền vững. 

Xác định tầm quan trọng của công tác bảo vệ và phát triển rừng, thời gian qua, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Đắk Nông đã chủ động thực hiện tốt nhiệm vụ, phương án đã được UBND tỉnh Đắk Nông phê duyệt; tăng cường công tác tuyên truyền đến người dân, cộng đồng dân cư; phối hợp với các đơn vị chủ rừng được hưởng lợi từ tiền dịch vụ môi trường rừng thực hiện tốt việc kiểm tra, giám sát việc sử dụng đúng mục đích, hiệu quả tiền dịch vụ môi trường rừng…

Trong năm 2023, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã thu hơn 120 tỷ đồng, đạt 117,15% kế hoạch. Trong đó, thu qua quỹ Trung ương hơn 78,6 tỷ đồng và thu qua đơn vị hơn 41,4 tỷ đồng đồng. Trong năm 2023, đơn vị cũng đã chi các hoạt động liên quan đến thanh quyết toán, chi tạm ứng tiền dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) hơn 119,4 tỷ đồng, đạt 116,47% kế hoạch.

Nguồn thu dịch vụ môi trường rừng giúp huy động nguồn tài chính ổn định để đầu tư cho công tác bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh. 

Theo Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh, trong năm 2023, đơn vị đã giải ngân cho các chủ rừng, UBND các xã hơn 112 tỷ đồng (từ số tiền DVMTR năm 2022), đạt 133% kế hoạch; giải ngân cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư ở thôn, bon hơn 2,8 tỷ đồng, đạt 98% kế hoạch. Tổng số diện tích rừng được chi tiền DVMTR hơn 115.000ha, gồm: rừng phòng hộ, đặc dụng hơn 67.500ha; diện tích rừng do các công ty lâm nghiệp quản lý hơn 33.500ha; diện tích do các tổ chức khác quản lý hơn 9.800ha và còn lại hơn 4.000ha rừng của hộ gia đình, cộng đồng dân cư, UBND các xã quản lý. Hiện nay, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng đang tiến hành chi trả theo 5 đơn giá cho bên cung ứng dịch vụ môi trường rừng. Theo đó, đơn giá chi trả thấp nhất là 647.933 đồng/1ha và đơn giá chi trả cao nhất 950.000 đồng/ha. 

Trong năm 2023, đơn vị đã xây dựng được 45 bản đồ chi trả DVMTR, 30 bản đồ chi trả DVMTR cho các xã… Đơn vị cũng đã tổ chức kiểm tra tình hình quản lý sử dụng tiền DVMTR ở 21/24 đơn vị chủ rừng là cấp xã, cộng đồng dân cư, đơn vị thuộc lực lượng vũ trang, doanh nghiệp. Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh tham gia kiểm tra, giám sát công tác chi trả tiền DVMTR được 17 đơn vị có thực hiện khoán bảo vệ rừng. Việc triển khai đồng bộ các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác chi trả DVMTR trên địa bàn tỉnh.

Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về các quy định của pháp luật liên quan quan đến lĩnh vực bảo vệ và phát triển rừng, chi trả dịch vụ môi trường rừng đã được Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng quan tâm đúng mức; nhiều hoạt động, hình thức, biện pháp tuyên truyền đã được triển khai phù hợp, thiết thực có hiệu quả với từng nhóm đối tượng trên địa bàn tỉnh; kịp thời xây dựng bản đồ chi trả dịch vụ môi trường rừng, xác định diện tích rừng cung ứng dịch vụ môi trường rừng làm cơ sở thanh toán tiền dịch vụ môi trường rừng hàng năm theo quy định.

Chi trả dịch vụ môi trường rừng trên địa bàn tỉnh đã mang lại những tác động tích cực, công tác quản lý bảo vệ rừng có nhiều chuyển biến. Việc thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng đã góp phần nâng cao đời sống, tạo sinh kế cho người dân sống gần rừng, giảm tỷ lệ hộ nghèo, bảo đảm an sinh xã hội ở các địa bàn dân cư, nhất là các khu vực nông thôn miền núi, khu vực biên giới trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.

Theo kế hoạch, năm 2024 tiền dịch vụ môi trường rừng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông tổng số tiền dịch vụ môi trường rừng dự kiến thu từ các cơ sở sản xuất thủy điện; cơ sở sản xuất và cung ứng nước sạch; cơ sở sản xuất công nghiệp là hơn 108 tỷ đồng. Trong đó, thu ủy thác qua Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Việt Nam gần 71 tỷ đồng; thu từ cơ sở sản xuất thủy điện hơn 66 tỷ đồng; thu từ cơ sở sản xuất và cung ứng nước sạch hơn 4,5 tỷ đồng; thu ủy thác qua Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh gần 38 tỷ đồng; thu từ cơ sở sản xuất thủy điện gần 37 tỷ đồng; thu từ cơ sở sản xuất và cung ứng nước sạch và cơ sở sản xuất công nghiệp hơn 780 triệu đồng.

Từ việc hưởng lợi từ chính sách chi trả DVMTR, ý thức của người dân trong công tác bảo vệ, phát triển rừng được nâng cao. 

Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Đắk Nông cho biết, chính sách trả dịch vụ môi trường rừng được triển khai đã thiết lập được một hệ thống chia sẻ lợi ích, thông qua triển khai chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã thực sự đem lại những hiệu quả đáng khích lệ cả về môi trường, kinh tế và hiệu ứng xã hội. Nguồn thu dịch vụ môi trường rừng giúp huy động nguồn tài chính ổn định để đầu tư cho công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, góp phần quan trọng trong việc quản lý, khai thác có hiệu quả, bền vững tài nguyên đất đai trong lâm nghiệp.

Điều này góp phần cải thiện điều kiện sống, giải quyết việc làm, thực hiện thành công chính sách giảm nghèo, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nhờ chính sách chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng, người tham gia trồng và bảo vệ rừng được đánh giá, ghi nhận đúng mức đúng mức, điều này đã góp phần phát triển rừng, góp phần phát triển kinh tế-xã hội một cách bền vững. Việc chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng công bằng, bình đẳng, đúng đối tượng, quy định đã tác động trực tiếp góp phần làm giảm số vụ, diện tích thiệt hại vi phạm pháp luật về lâm nghiệp trên địa bàn trong thời gian qua.

Thời gian tới, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Đắk Nông sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng trên địa bàn tỉnh; đồng thời, nâng cao chất lượng nội dung công tác tập huấn, hướng dẫn, tuyên truyền để các tổ chức, chủ rừng là cộng đồng dân cư, nhóm hộ, hộ gia đình hiểu, nắm bắt kịp thời các chính sách về chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của chủ rừng, các hộ nhận khoán bảo vệ rừng, từ đó huy động được một nguồn nhân lực lớn cho công tác tuần tra, bảo vệ rừng thường xuyên.

Lê Hưng