Lào Cai tăng cường nghiên cứu, phát triển thương hiệu sản phẩm nông nghiệp

TMO - Phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa đang được các địa phương, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai quan tâm. Từ thực tiễn đó, việc xây dựng thương hiệu sản phẩm là yêu cầu cấp thiết để nâng cao sức cạnh tranh, mang lại hiệu quả kinh tế cao. 

Lào Cai là tỉnh có tiềm năng về sản xuất nông nghiệp, nhưng đang đứng trước nhiều khó khăn về tiêu thụ hàng hoá nông sản làm cho giá nông sản không ổn định, có xu hướng giảm và ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân. Hiện nay một số thương hiệu nông sản của Lào Cai đã được thị trường biết đến như: Gạo séng cù, tương ớt Mường Khương, Mận Tam Hoa Bắc Hà, Rau ôn đới, cá nước lạnh Sa Pa….

Tuy nhiên trong thời gian qua, việc xây dựng thương hiệu cho các loại nông sản này chưa được đầu tư và phát triển đúng mức, xây dựng và phát triển chỉ dừng lại ở việc tổ chức tập huấn, hội thảo và sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, VietGAP, hữu cơ (với diện tích còn rất hạn chế) và truyền thông đại chúng chỉ dừng lại ở quảng bá trên các phương tiện thông tin, báo đài địa phương. 

Trước thực tế trên, thời gian tới tỉnh Lào Cai xây dựng thương hiệu nông sản dưới hình thức bảo hộ nhãn hiệu như: Chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể mang tên địa danh cho các sản phẩm đặc thù của tỉnh Lào Cai nhằm mục tiêu bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm nông sản của tỉnh tại thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời khai thác, quản lý và phát triển có hiệu quả nhãn hiệu sản phẩm. Từ đó, có chiến lược phát triển quảng bá các đặc sản tiềm năng của tỉnh. 

Tính đến hết năm 2024, Lào Cai có 405 văn bằng sở hữu công nghiệp được bảo hộ ở trong nước còn thời hạn, trong đó có 401 nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý (51 nhãn hiệu tập thể, 17 nhãn hiệu chứng nhận, 02 chỉ dẫn địa lý mang địa danh của tỉnh còn lại 331 nhãn hiệu thông thường không mang địa danh) và 04 kiểu dáng công nghiệp.

Trong 401 nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý được cấp văn bằng, Lào Cai có gần 100 nhãn hiệu bảo hộ cho sản phẩm nông nghiệp của tỉnh. Trong đó, có 40 sản phẩm nông nghiệp mang địa danh được Bộ Khoa học và Công nghệ, Ủy ban nhân dân tỉnh hỗ trợ xây dựng và đã được bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý như: Mận Bắc Hà, rau Bắc Hà, Quýt Mường Khương, chè Ô long Cao Sơn, bưởi Múc Bảo Thắng, cá nước lạnh Sa Pa, vịt bầu Nghĩa Đô, thịt trâu sấy Bảo Yên, cá nước lạnh Bát Xát, vịt cổ nhung xanh Văn Bàn, chỉ dẫn địa lý Thẩm Dương cho sản phẩm gạo nếp huyện Văn Bàn, chỉ dẫn địa lý Mường Khương - Bát Xát cho sản phẩm gạo Séng Cù của tỉnh Lào Cai,…

Hiện tại, tỉnh đang hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu và phát triển chỉ dẫn địa lý cho 17 sản phẩm như: Hồng không hạt Bảo Hà, rau an toàn Bảo Thắng, lợn đen Văn Bàn, cốm Bắc Hà, bánh chưng đen Bắc Hà, cá nước lạnh Văn Bàn, thanh long ruột đỏ Bảo Yên, chuối ngự Hồng Cam…

Đến nay, các nhãn hiệu sản phẩm hàng hóa nông sản của tỉnh được bảo hộ đang duy trì, bước đầu phát triển, được các tổ chức, cá nhân sử dụng vào sản xuất, kinh doanh. Nhãn hiệu được in lên bao bì, tem, nhãn dán lên sản phẩm, in trên phương tiện quảng bá để tuyên truyền sản phẩm tới người tiêu dùng và trở thành hàng hóa được nhiều người biết đến mang sức cạnh tranh lớn trên thị trường trong và ngoài tỉnh, mang lại giá trị kinh tế do chênh lệch giá bán sau khi có nhãn hiệu cho địa phương mỗi năm hàng chục tỷ đồng.

Những năm qua, ngành chức năng tỉnh triển khai các hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số trong việc phát triển thương hiệu, xây dựng hình ảnh sản phẩm: Duy trì, vận hành Sàn Thương mại điện tử tỉnh Lào Cai, đã duy trì và hỗ trợ 135 gian hàng với 397 sản phẩm của các đơn vị đăng tải; Hỗ trợ, hướng dẫn các doanh nghiệp tham gia Hệ thống minh bạch thông tin truy xuất nguồn gốc điện tử nông sản với 107 doanh nghiệp/hợp tác xã với 331 dòng sản phẩm được minh bạch thông tin, rõ nguồn gốc xuất xứ và Hệ thống hỗ trợ xúc tiến thương mại các sản phẩm nông nghiệp với 233 doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân và 431 sản phẩm tham gia Hệ thống hỗ trợ xúc tiến thương mại.

Mận Tam Hoa Bắc Hà là một trong những sản phẩm nông nghiệp xây dựng được thương hiệu. Ảnh: TD. 

Giai đoạn 2025-2030 tỉnh Lào Cai đặt mục tiêu giá trị các sản phẩm nông sản sau khi được xây dựng và phát triển thương hiệu tăng khoảng 10 -15% so với trước khi có thương hiệu sản phẩm; Phát triển thương hiệu cho tối thiểu 20 sản phẩm nông sản đã được cấp văn bằng bảo hộ ở trong nước. Hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận cho ít nhất 15 sản phẩm, 01 chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm chủ lực, sản phẩm đặc thù, có lợi thế, sản phẩm làng nghề và sản phẩm OCOP của tỉnh để phục vụ phát triển thương hiệu nông sản; hỗ trợ doanh nghiệp thiết kế mẫu mã, bao bì, đóng gói.

Hỗ trợ doanh nghiệp phát triển thị trường trong nước thông qua các hoạt động kết nối cung cầu, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, giới thiệu tìm kiếm và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, thương mại điện tử. Hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá thương hiệu thông qua xây dựng các ấn phẩm, catalog…giới thiệu về thương hiệu sản phẩm của doanh nghiệp và thông tin trên báo, đài.

Trong đó, lựa chọn sản phẩm nông sản đã được cấp văng bằng bảo hộ để xây dựng và phát triển thương hiệu: Trên cơ sở các sản phẩm nông sản đã được cấp văn bằng bảo hộ, tổ chức đánh giá nhu cầu xây dựng thương hiệu nông sản của các địa phương, lựa chọn các sản phẩm để xây dựng và phát triển thương hiệu, trong đó tập trung một số sản phẩm như:

Sản phẩm chè: Tập trung hỗ trợ xây dựng, phát triển thương hiệu cho vùng chè hữu cơ, chè cổ thụ, chè olong… tại Bắc Hà; Mường Khương, Bát Xát, Bảo Yên, Sa Pa, thành phố Lào Cai. Sản phẩm chuối: Hỗ trợ xây dựng, phát triển thương hiệu cho các vùng sản xuất chuối tập trung tại huyện Bát Xát, Mường Khương, Bảo Thắng, Bảo Yên. Đồng thời, xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm chế biến từ chuối (chuối sấy dẻo, tinh bột chuối, sợi chuối,...).

Sản phẩm dược liệu: Tập trung xây dựng, phát triển thương hiệu cho các sản phẩm chế biến từ dược liệu, có lợi thế cạnh tranh như: Atiso, cát cánh, xuyên khung, chùa dù, cây thuốc tắm người dao, gừng dại (gừng tía), tía tô,...; Sản phẩm quế: Tập trung phát triển thương hiệu sản phẩm Quế hữu cơ mang thương hiệu sản phẩm Quốc gia. Hỗ trợ, hướng dẫn, tuyên truyền phổ biến khai thác chứng nhận đăng ký nhãn hiệu sản phẩm tinh dầu quế, vỏ quế, bột quế cho các bên liên qua trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Địa phương này quy hoạch vùng sản xuất và thiết lập các vùng chuyên canh sản xuất kết hợp với công nghiệp hóa nông nghiệp nông thôn, đầu tư trang thiết bị máy móc hiện đại phục vụ sản xuất và chế biến các sản phẩm nông nghiệp, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật. Đồng thời phải tiến hành chuyên môn hóa trong sản xuất và chuyên môn hóa trong lưu thông.

Hỗ trợ công tác nghiên cứu, khảo nghiệm, chuyển giao nhanh các quy trình sản xuất tiên tiến, thiết lập các hệ thống cung cấp giống, vật tư đầu vào chất lượng, dịch vụ hậu cần sản xuất đạt tiêu chuẩn, thực hiện đồng bộ quy trình sản xuất đạt tiêu chuẩn, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chất lượng nông sản.

Tăng cường mối liên kết bốn nhà để xây dựng và phát triển thương hiệu nông sản. Trong đó, nhà nông cần bảo đảm quy trình sản xuất, được hướng dẫn kỹ thuật canh tác; Nhà nước có nhiều chương trình hỗ trợ thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển; nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu giống mới chất lượng cao, đề nghị quy trình thực hiện sau thu hoạch một cách khoa học; nhà doanh nghiệp cam kết thực hiện hợp đồng bao tiêu sản phẩm với giá hợp lý cho nhà nông. 

UBND tỉnh giao Sở Khoa học và Công nghệ đẩy mạnh hoạt động phát huy sáng kiến, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển công nghệ, ứng dụng và đổi mới công nghệ, áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng, công cụ hỗ trợ cho sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh; thiết kế, tư vấn thủ tục đăng ký nhãn hiệu.

Tư vấn hướng dẫn các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh trong việc tạo dựng, xác lập quyền, khai thác và bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về sở hữu trí tuệ. Phối hợp các đơn vị xây dựng tài liệu, sổ tay tuyên truyền và hướng dẫn về đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, mã số, mã vạch và tổ chức thu thập thông tin, thống kê thực trạng các nhãn hiệu, bao bì sản phẩm đã được bảo hộ và đề suất giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển tài sản trí tuệ.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh rà soát, bổ sung quy hoạch vùng sản xuất sản phẩm đã và đang xây dựng thương hiệu cho phù hợp nhằm duy trì và phát triển thương hiệu bền vững; phát triển vùng nguyên liệu hàng hóa tập trung có chất lượng được chứng nhận đạt các tiêu chuẩn tiên tiến (VietGAP, hữu cơ, HACCP, ISO 22000...) được cấp mã số vùng trồng gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm, nâng cao giá trị nông sản phục vụ công tác xây dựng thương hiệu. Chỉ đạo việc ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ trong sản xuất nông nghiệp để nâng cao chất lượng sản phẩm.../. 

Lê Hằng