Lào Cai tăng cường chuyển đổi số trong quản lý, bảo vệ rừng

TMO - Lực lượng kiểm lâm tỉnh Lào Cai tăng cường hoạt động chuyển đổi số thông qua việc ứng dụng phần mềm và các thiết bị chuyên dụng để hỗ trợ công tác đo đạc, kiểm đếm diện tích rừng tại những khu vực khó tiếp cận. Qua đó, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh. 

Theo thống kê, diện tích đất có rừng trên địa bàn tỉnh Lào Cai là 395.546,4 ha. Trong đó, rừng tự nhiên 256.887,8 ha; rừng trồng 138.658,6 ha. Diện tích đã thành rừng là 120.986,5 ha; diện tích đã trồng chưa thành rừng 17.672,2 ha. Tỷ lệ che phủ rừng toàn tỉnh năm 2024 đạt 59,37%, tăng 0,87% so với năm 2023.

Để triển khai hiệu quả công tác bảo vệ rừng, phát triển rừng, tỉnh Lào Cai đã tập trung chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo Hạt Kiểm lâm, UBND các xã, phường, thị trấn công khai và cung cấp thông tin hiện trạng rừng theo năm. Xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp bảo vệ, phát triển rừng trên địa bàn. Theo dõi, cập nhật diễn biến rừng, xây dựng và lưu trữ hồ sơ, dữ liệu diễn biến rừng theo quy định. Rà soát diện tích rừng đủ tiêu chí tính tỷ lệ che phủ rừng, lập hồ sơ cập nhật vào cơ sở dữ liệu năm thông qua việc ứng dựng công nghệ, chuyển đổi số.

Do diện tích rừng lớn, phân bố không tập trung, địa hình chia cắt, hiểm trở, phức tạp, hạ tầng còn chưa đồng bộ; các vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp thường xảy ra ở địa bàn đặc thù (rừng núi, vùng xa, địa bàn giáp ranh nhiều huyện, nhiều tỉnh) trong khi lực lượng bảo vệ rừng nói chung còn mỏng... Trước thực tế đó, ngành kiểm lâm tỉnh xác định đẩy mạnh chuyển đổi số, áp dụng các phần mềm và thiết bị hiện đại để cập nhật chính xác những thay đổi bất thường, biến động về rừng và đất lâm nghiệp; phát hiện sớm các điểm cháy để kịp thời ngăn chặn.

Thời gian qua, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ GIS và ảnh viễn thám để xây dựng các phần mềm phục vụ công tác quản lý tài nguyên rừng. Đó là phần mềm phát hiện sớm và cảnh báo cháy rừng từ ảnh vệ tinh; phần mềm giám sát và phát hiện sớm mất rừng, suy thoái rừng; phần mềm bản đồ FRMS để cập nhật theo dõi diễn biến rừng; phần mềm Smartphone giúp kiểm lâm tuần tra, kiểm tra, quản lý đến từng lô rừng một cách hiệu quả.

Ngoài ra, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã đầu tư trang bị cho mỗi kiểm lâm địa bàn 1 máy tính bảng/điện thoại thông minh có cài ứng dụng bản quyền (vTools) để hỗ trợ công tác quản lý, bảo vệ rừng. Năm 2024, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã đầu tư 12 biển cấp dự báo cháy rừng tự động, 13 thiết bị bay không người lái (Flycam).

Lực lượng kiểm lâm các địa phương sử dụng phần mềm và các thiết bị chuyên dụng hỗ trợ công tác quản lý, bảo vệ rừng. 

Theo Chi cục Kiểm lâm Lào Cai, việc sử dụng phần mềm bản đồ trên Smartphone giúp kiểm lâm địa bàn tuần tra, kiểm tra, quản lý đến từng lô rừng một cách hiệu quả nhất. Hoặc ứng dụng phần mềm FRMS trong theo dõi diễn biến tài nguyên rừng, sử dụng ảnh vệ tinh giúp cập nhật chính xác, kịp thời những biến động về rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn (hằng năm cập nhật trên 20.000 ha rừng và đất lâm nghiệp có thay đổi); kịp thời phát hiện những khu vực bị mất rừng để xác định nguyên nhân, ngăn chặn, xử lý theo quy định các điểm cháy được phát hiện sớm, kịp thời hạn chế thiệt hại do cháy gây ra.

Đưa vào sử dụng từ cuối năm 2020, phần mềm cảnh báo cháy rừng sớm Hotspot LCA được lực lượng kiểm lâm tỉnh ứng dụng và phát huy hiệu quả trong việc phát hiện, xử lý các vụ cháy rừng. Với phần mềm này, mọi thông tin, dữ liệu về rừng sẽ được số hóa vào phần mềm thông qua internet và được kết nối với điện thoại di động của lực lượng kiểm lâm, lãnh đạo chính quyền sở tại

Hoạt động của ứng dụng Hotspot LCA sẽ theo dõi diễn biến rừng trên địa bàn dựa vào nguồn ảnh vệ tinh của NASA, tự động lọc ra các điểm nghi cháy, loại bỏ các điểm nghi cháy ở các vị trí không có rừng. Tại điểm nghi có cháy rừng, thiết bị tự động đối chiếu với dữ liệu bản đồ hiện trạng rừng, đồng thời xác định tọa độ gửi đến máy điện thoại của cán bộ kiểm lâm và chính quyền địa phương. Thông tin từ ứng dụng Hotspot LCA giúp cơ quan chức năng phát hiện sớm các điểm cháy, từ đó xác minh và có phương án phòng cháy, chữa cháy kịp thời.

Huyện Bát Xát có hơn 61.000 ha rừng, trong đó có hơn 56.000 ha rừng tự nhiên, trải dài trên địa bàn 21 xã, thị trấn. Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng, đơn vị đã đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng nhiều phần mềm vào hoạt động nghiệp vụ, trong đó có phần mềm FRMS desktop, FRMS Mobile và đang tiếp tục triển khai phần mềm FRMS 4.0.1.

Ngoài ra, Hạt Kiểm lâm huyện đưa vào sử dụng thiết bị bay flycam  hỗ trợ cho kiểm lâm địa bàn trong việc đo đạc, kiểm đếm diện tích rừng bị thiệt hại sau thiên tai. Cùng với trang bị 13 thiết bị flycam chuyên dụng và chuyển giao kỹ thuật sử dụng cho các đơn vị trực thuộc, thời gian qua, lực lượng Kiểm lâm tỉnh tăng cường hoạt động chuyển đổi số thông qua ứng dụng phần mềm phát hiện sớm và cảnh báo cháy rừng từ ảnh vệ tinh; phần mềm cập nhật diễn biến rừng... để hỗ trợ cho hoạt động tuần tra, kiểm tra, quản lý đến từng lô rừng. 

Với những hiệu quả từ việc tăng cường chuyển đổi số trong quản lý, bảo vệ từng thời gian tới Chi cục Kiểm lâm tỉnh tiếp tục triển khai xây dựng các phần mềm quản lý, bản đồ số lâm nghiệp… sẵn sàng kết nối, chia sẻ và cung cấp dữ liệu mở để thực hiện dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân và doanh nghiệp. Hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ quản lý và phát triển sản xuất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời, tiếp tục đầu tư nâng cấp hệ thống internet, các phần mềm chuyên ngành, ứng dụng công nghệ GIS nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và nhiệm vụ chuyên môn được giao; tập trung ứng dụng ảnh vệ tinh, công nghệ viễn thám để hoàn thành công tác điều tra kiểm kê rừng giai đoạn 2024 - 2025.../.

Trần Tú