TMO - Xác định môi trường là nền tảng quan trọng trong phát triển nông thôn mới, xã Đông Cuông (tỉnh Lào Cai) đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong việc bảo vệ, giữ gìn môi trường xanh sạch. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng đời sống và xây dựng nông thôn văn minh, đáng sống.

Trong hành trình xây dựng nông thôn mới, Lào Cai luôn xác định tiêu chí môi trường là yếu tố trọng tâm để nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo sự phát triển bền vững. Do đó, tời gian qua, nhiều địa phương trong tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm cải thiện cảnh quan, xử lý rác thải, bảo vệ nguồn nước và không khí.

Người dân tích cực tham gia các mô hình trồng cây xanh, giữ gìn vệ sinh đường làng ngõ xóm, hình thành ý thức chung tay xây dựng môi trường sống trong lành. Các mô hình phân loại rác tại nguồn, sử dụng hầm biogas, cải tạo vườn tạp được khuyến khích và nhân rộng, vừa góp phần giảm thiểu ô nhiễm vừa tạo thêm nguồn lợi cho gia đình.

Đặc biệt, việc lồng ghép các hoạt động bảo vệ môi trường với phong trào thi đua “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới” đã tạo sức lan tỏa mạnh mẽ. Nhờ đó, nhiều vùng quê ở Lào Cai ngày càng xanh, sạch, đẹp; đời sống nhân dân được cải thiện không chỉ về vật chất mà cả tinh thần, tạo tiền đề vững chắc để các địa phương hoàn thành tiêu chí nông thôn mới nâng cao.

Đơn cử tại xã Đông Cuông, đây là địa phương tiên phong đi đầu trong công tác bảo vệ môi trường, xây dựng vùng quê nông thôn. Sau hợp nhất, xã Đông Cuông phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó vấn đề môi trường nông thôn là một thách thức không nhỏ.

Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt, bằng những giải pháp đồng bộ, đặc biệt là sự chung sức, đồng lòng của người dân, diện mạo môi trường nơi đây đang từng ngày thay đổi, góp phần xây dựng nông thôn mới ngày càng sáng - xanh - sạch - đẹp. Xã Đông Cuông sau hợp nhất có diện tích 146,3 km2, dân số lên tới 21.821 người. Quy mô lớn cùng với những đặc thù về kinh tế - xã hội đã tạo ra sức ép không nhỏ lên môi trường.

Các mô hình bảo vệ môi trường góp phần lan toả ý thức trong cộng đồng người dân xã Đông Cuông. (Ảnh: HD).

Trên địa bàn xã có đền Đông Cuông nổi tiếng, mỗi năm đón khoảng 240.000 lượt du khách, con số này có thể lên tới 2.000 lượt người/ngày vào mùa lễ hội cao điểm. Bên cạnh đó, chợ Trái Hút - một trong những chợ đầu mối của khu vực với 47 hộ kinh doanh cố định, mỗi ngày thải ra môi trường khoảng 1,5 tấn rác.

Cùng với đó, 541 cơ sở chăn nuôi quy mô vừa và nhỏ nằm rải rác trong các khu dân cư... Tất cả đã khiến vấn đề rác thải và ô nhiễm trở thành thách thức lớn, đòi hỏi phải có lời giải căn cơ, hiệu quả. Lãnh đạo UBND xã Đông Cuông, chia sẻ: “Ngay sau khi hợp nhất, Đảng ủy, chính quyền xã xác định, bảo vệ môi trường là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách. Để giải quyết được gốc rễ vấn đề, không gì hiệu quả hơn việc phát huy vai trò chủ thể của người dân. Mọi giải pháp đều phải bắt đầu từ việc thay đổi nhận thức và hành động của mỗi gia đình, mỗi người dân.

Quan điểm chỉ đạo đó đã nhanh chóng được cụ thể hóa bằng các giải pháp đồng bộ. Xã đã duy trì hiệu quả hoạt động của đội thu gom rác thải với tần suất 3 lần/tuần tại các trục đường chính. Tuy nhiên, điểm sáng lớn nhất lại đến từ chính sự chủ động của cộng đồng. Cùng với đó, phong trào phân loại rác tại nguồn được người dân hưởng ứng tích cực.

Đến nay, toàn xã đã có 2.114 hộ gia đình (chiếm 38%) tự giác xây dựng hố rác hữu cơ để xử lý rác thải nông nghiệp, vừa giảm tải cho hệ thống thu gom, vừa có phân bón cho cây trồng. Nhờ đó, tỷ lệ rác thải sinh hoạt được phân loại tại nguồn, ước tính đạt 56%. Đặc biệt, mô hình “Tuyến đường tự quản” do các tổ chức đoàn thể như Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên đảm nhiệm đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Toàn xã đã xây dựng được 18 tuyến đường với tổng chiều dài 23 km.

Những con đường hoa, những buổi “Chủ nhật xanh” với 154 đợt ra quân tổng vệ sinh đã trở thành hình ảnh quen thuộc, lan tỏa ý thức trách nhiệm trong cộng đồng. Câu chuyện tại chợ Trái Hút cũng cho thấy sự thay đổi trong nhận thức.

Ban quản lý chợ, chia sẻ, mỗi ngày thu gom lên tới 1,5 tấn rác. Ban quản lý tích cực vận động tiểu thương tự giác thu gom vào điểm cố định để tổ môi trường chuyển đi. Ban đầu cũng có người chưa hợp tác, thậm chí có người không đăng ký vẫn lén đổ rác.

Nhưng kiên trì tuyên truyền cho bà con hiểu việc giữ vệ sinh là bảo vệ sức khỏe của chính mình, giữ cho bộ mặt khu chợ khang trang thì buôn bán cũng thuận lợi hơn, dần dần mọi người đã ủng hộ và thực hiện.

Đáng chú ý, đó là trong điều kiện ngân sách còn khó khăn, chính người dân và các doanh nghiệp đã chung tay đóng góp 174 triệu đồng cho công tác bảo vệ môi trường địa phương. Con số không chỉ thể hiện giá trị vật chất, mà còn cho thấy sự đồng thuận và quyết tâm lớn của cả cộng đồng. Nhờ sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt và hợp lòng dân, công tác bảo vệ môi trường ở Đông Cuông đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Công tác thu gom rác thải, bảo vệ môi trường được chú trọng. (Ảnh minh hoạ: BLC).

Đến nay, 65% lượng chất thải rắn sinh hoạt đã được thu gom và xử lý theo quy định, 96% hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh. Quan trọng hơn, những tụ điểm rác thải tự phát trên địa bàn gần như không còn, ý thức của người dân về bảo vệ môi trường được nâng lên rõ rệt. Những kết quả ban đầu đã khẳng định một hướng đi đúng đắn trong công tác bảo vệ môi trường nông thôn, hướng tới xây dựng nông thôn kiểu mẫu.

Có thể thấy, việc chú trọng tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới không chỉ giúp xã Đông Cuông nói riêng và toàn tỉnh Lào Cai nói chung cải thiện diện mạo nông thôn mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Những mô hình hay, cách làm hiệu quả trong xử lý rác thải, bảo vệ nguồn nước, cải tạo cảnh quan đã chứng minh được giá trị thực tiễn và khả năng nhân rộng.

Quan trọng hơn, sự thay đổi trong nhận thức và hành động của cộng đồng chính là yếu tố quyết định, biến việc bảo vệ môi trường trở thành thói quen bền vững trong đời sống thường ngày. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, Lào Cai đã và đang đi đúng hướng khi gắn xây dựng nông thôn mới với phát triển xanh, bảo đảm cân bằng giữa kinh tế - xã hội - môi trường.

Đây không chỉ là bước tiến quan trọng của tỉnh trong quá trình hiện đại hóa nông thôn mà còn góp phần xây dựng hình ảnh một tỉnh Lào Cai thân thiện, giàu bản sắc, phát triển bền vững. Những kết quả đạt được khẳng định vai trò quan trọng của tiêu chí môi trường, đồng thời mở ra hướng đi lâu dài trong công cuộc xây dựng nông thôn mới nâng cao.

Lê Trang

Tin nổi bật