TMO - Thời gian qua, tỉnh Thái Bình đẩy mạnh công tác thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật ngay tại đồng ruộng, giúp loại bỏ chất thải nguy hại, ngăn chặn ô nhiễm đất và nước, đồng thời bảo vệ sức khỏe người dân, duy trì hệ sinh thái bền vững.

Rác thải từ bao bì, chai lọ thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) ngày càng trở thành mối lo khi lượng rác này thải ra môi trường ngày càng nhiều. Theo chuyên gia hóa học, thuốc BVTV là những hợp chất độc hại đứng đầu danh sách 12 loại độc chất nguy hiểm, tồn tại rất lâu trong môi trường nên khó phân hủy sinh học.

Theo quy định rác thải thuốc BVTV sau khi sử dụng phải được thu gom vào các bể chứa, không được bỏ chung với rác thải sinh hoạt và rác vệ sinh đồng ruộng, không tự ý đốt hoặc đem chôn lấp... Trong mỗi bao bì đựng thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng luôn tồn dư lượng thuốc tối thiểu là 2% thể tích.

Do đó chai, lọ, bao bì thuốc được xếp vào diện chất thải rắn độc hại, nguy hiểm. Khi những hóa chất này ngấm vào đất, vào nguồn nước hoặc phát tán trong không khí sẽ gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của những người tiếp xúc.

Trước thực tế trên, việc duy trì thu gom bao bì, chai lọ thuốc BVTV không chỉ là một yếu tố quan trọng trong công cuộc làm sạch môi trường, mà còn góp phần cao ý thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường (BVMT) nông thôn.

Đối với tỉnh Thái Bình, thời điểm này, lúa xuân đang trong giai đoạn làm đòng đến trỗ bông, cũng là cao điểm gây hại của sâu bệnh. Trước tình hình đó, người dân đã tập trung phòng, trừ bằng các loại thuốc BVTV. Ước tính, hàng năm, trên địa bàn tỉnh sử dụng hàng trăm tấn thuốc BVTV các loại, do vậy, lượng bao bì thuốc BVTV sau sử dụng rất lớn.

Vỏ thuốc BVTV vứt tràn lan gây nguy hại đến môi trường tự nhiên.

Hiện nay, các loại sâu bệnh hại lúa như sâu cuốn lá, rầy các loại, bệnh đạo ôn... ngày càng diễn biến phức tạp, không theo quy luật đòi hỏi phải phòng, trừ nhiều hơn nên số lượng thuốc BVTV hóa học sử dụng cũng ngày càng nhiều.

Trong khi đó, nhiều nông dân vẫn còn xem bao bì, vỏ chai đựng thuốc BVTV như các loại rác thải thông thường nên thường tiện tay vứt bỏ bừa bãi xuống kênh mương, bờ ruộng. Để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đặc biệt là tập trung thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, thời gian qua, ngành nông nghiệp và môi trường đã phối hợp với các địa phương tăng cường tuyên truyền, tập huấn, cấp phát tài liệu về sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng”.

Bên cạnh đó, sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả và lồng ghép việc hướng dẫn thu gom, vận chuyển và xử lý bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng. Cùng với đó, ngành nông nghiệp và môi trường đã phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể chính trị - xã hội đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân cũng như huy động các nguồn lực xã hội hóa mua sắm các bể chứa, xây dựng các mô hình thu gom, xử lý bao bì thuốc BVTV tại các cánh đồng. Đến nay trên địa bàn tỉnh đã đưa vào sử dụng trên 4.500 bể chứa bao bì thuốc BVTV, từng bước thay đổi ý thức của người dân, tình trạng vứt bao bì, vỏ chai thuốc BVTV sau khi sử dụng bừa bãi ra đồng ruộng đã giảm hẳn.

Là vùng chuyên canh rau màu lớn của tỉnh, để hướng tới nền nông nghiệp bền vững, xã Quỳnh Hải (Quỳnh Phụ) xây dựng các mô hình trồng rau an toàn. Với bao bì thuốc BVTV, xã xây dựng các bể chứa đặt tại các cánh đồng, hàng tháng giao cho các tổ thu gom, vận chuyển về bãi rác tập trung của xã. UBND xã cũng ký hợp đồng với công ty xử lý chất thải, định kỳ 3 tháng thu gom một lần.

Theo chia sẻ của người dân thôn An Phú, thói quen vứt chai lọ, bao bì thuốc BVTV trên đồng ruộng của nông dân, một phần do chưa hiểu hết tác hại lâu dài của rác BVTV đối với môi trường, một phần vì không có nơi tập kết.

Sau khi địa phương lắp đặt các bể chứa, người dân trong thôn, xã sau khi trừ sâu xong đều cẩn thận thu gom bao bì bỏ gọn vào túi nilon để đưa vào bể chứa. Bên cạnh sự thay đổi trong ý thức người dân, việc ứng dụng công nghệ mới cũng góp phần không nhỏ vào việc bảo vệ môi trường.

Việc sử dụng thiết bị bay không người lái trong việc phòng, trừ sâu bệnh cho lúa đang được nông dân sử dụng ngày càng rộng rãi. Công nghệ này giúp nông dân phun thuốc một cách đồng loạt, hiệu quả, tiết kiệm đồng thời hạn chế tác động xấu tới môi trường. Sử dụng thiết bị bay cũng góp phần tạo thuận lợi trong việc thu gom bao bì thuốc BVTV.

Thời gian tới, ngành nông nghiệp và môi trường tiếp Thái Bình tục tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn để các cấp lãnh đạo địa phương, các tổ chức, cá nhân trong tỉnh nhận thức đầy đủ về tác hại của bao bì thuốc BVTV đến môi trường.

Đẩy mạnh thu gom bao bì thuốc BVTV góp phần đảm bảo vệ sinh môi trường, sức khoẻ con người.

Bố trí kinh phí xây dựng thêm các bể chứa, các khu vực lưu chứa và triển khai thu gom, vận chuyển, xử lý, tiêu hủy vỏ bao bì thuốc BVTV qua sử dụng theo đúng quy định.

Bên cạnh đó, Thông tư liên tịch số 05/2016/TTLT-BNNPTNT- BTNMT, ngày 16/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã có hướng dẫn chi tiết việc thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng quy định, tối thiểu phải có 1 bể chứa trên diện tích 3ha đất canh tác cây trồng hàng năm hoặc 10ha đất canh tác cây trồng lâu năm có sử dụng thuốc BVTV.

Trước đó, nhằm mở rộng diện tích sản xuất nông nghiệp sử dụng thuốc BVTV sinh học góp phần phát triển một nền nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn, giảm phát thải khí nhà kính, an toàn và bền vững, Sở Nông nghiệp và Môi trường Thái Bình đã xây dựng kế hoạch phát triển sản xuất và sử dụng thuốc BVTV sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo đó, Thái Bình phấn đấu xây dựng mỗi huyện, thành phố có ít nhất 2 – 4 mô hình sản xuất nông nghiệp sử dụng thuốc BVTV sinh học với quy mô khoảng 10 – 20ha, đánh giá hiệu lực phòng trừ sâu bệnh, hiệu quả kinh tế; tổng kết, đánh giá mô hình và khuyến khích nhân rộng trên địa bàn. Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các cơ quan chuyên môn đẩy mạnh tuyên truyền sử dụng thuốc BVTV sinh học, nâng cao nhận thức của người dân về việc sử dụng thuốc BVTV sinh học;

Đồng thời tập huấn kiến thức sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả cho người sử dụng, xây dựng kế hoạch, triển khai, nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học có hiệu quả trên các loại cây trồng chủ lực tại địa phương; xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ và tạo mối liên kết doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm với người nông dân, chú trọng sử dụng thuốc BVTV sinh học, chỉ sử dụng thuốc hóa học khi cần thiết.

Thu Thuỷ

Tin nổi bật