Kiểm kê khí nhà kính: Nỗ lực hiện thực hóa cam kết tại Hội nghị COP26

TMO - Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết thời gian tới, các chỉ tiêu giảm phát thải khí nhà kính sẽ được các bộ, ngành triển khai đo đạc, báo cáo, thẩm định theo quy định của quốc tế và được công bố công khai.

Theo Cục Biến đổi khí hậu, kiểm kê quốc gia khí nhà kính là việc tính toán lượng khí nhà kính phát thải/hấp thụ trong một năm cụ thể (trước năm thực hiện tính toán) trên cơ sở thông tin, số liệu hoạt động về các nguồn phát thải được thu thập, thống kê trong các lĩnh vực và hệ số phát thải, không phải theo các kịch bản,...

Triển khai quy định của Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu, từ năm 2010 đến nay, Việt Nam đã thực hiện 5 kỳ kiểm kê quốc gia khí nhà kính cho các năm 2000, 2010, 2013, 2014 và 2016, phục vụ xây dựng các báo cáo quốc gia về biến đổi khí hậu và đã gửi Ban Thư ký Công ước theo quy định.

Kiểm kê khí nhà kính là một trong những giải pháp nhằm kiểm soát các nguồn thải tác động tới chất lượng môi trường (Ảnh minh họa) 

Kết quả kiểm kê quốc gia khí nhà kính qua các kỳ, chưa tính lượng khí nhà kính giảm phát thải cho thấy: Năm 2000, Việt Nam đã kiểm kê được 150,9 triệu tấn CO2tđ (những khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh hơn khí cacbonic có thể được chuyển đổi thành lượng CO2 tương đương); năm 2010 là 264,2 triệu tấn; năm 2013 là 259,0 triệu tấn; năm 2014 là 278,7 triệu tấn; năm 2016 là 316,7 triệu tấn.

Đại diện Cục Biến đổi khí hậu cũng lưu ý từ năm 2020 trở về trước, mặc dù chưa phải thực hiện nghĩa vụ cắt giảm phát thải khí nhà kính, song Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách và chỉ đạo triển khai các hoạt động giảm phát thải thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong ứng phó với biến đổi khí hậu.

Trên cơ sở đó, thông tin về các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính tại Việt Nam được tổng hợp, thể hiện trong Báo cáo cập nhật hai năm một lần lần thứ nhất, lần thứ hai và lần thứ ba của Việt Nam gửi Ban Thư ký Công ước, được đăng tải trên trang thông tin điện tử của Công ước khung Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu ( UNFCCC). 

Tuy nhiên, do chưa có yêu cầu về đo đạc, báo cáo, thẩm định kết quả giảm phát thải khí nhà kính nên số liệu về lượng giảm phát thải chưa được thống kê đầy đủ. Từ năm 2021 trở đi, Việt Nam đã cam kết giảm phát thải khí nhà kính so với mức phát thải theo kịch bản phát triển thông thường quốc gia (BAU) đến năm 2030, bao gồm các chỉ tiêu giảm phát thải cụ thể cho từng lĩnh vực.

Theo đó, các chỉ tiêu giảm phát thải khí nhà kính sẽ được đo đạc, báo cáo, thẩm định theo quy định của quốc tế và được công bố công khai; hướng tới việc hoàn thành mục tiêu đưa phát thải ròng về "0" vào năm 2050, đóng góp tích cực và trách nhiệm với cộng đồng quốc tế trong bảo vệ khí hậu Trái Đất.

Trước đó, tháng 11/2021, phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc (Hội nghị COP26), Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, đến sự phát triển bền vững, thậm chí đe dọa sự tồn vong của nhiều quốc gia và cộng đồng dân cư, đòi hỏi cộng đồng quốc tế phải hành động mạnh mẽ hơn nữa, có trách nhiệm và không chậm trễ trên phạm vi toàn cầu. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính kêu gọi tất cả các quốc gia cam kết mạnh mẽ về giảm phát thải khí nhà kính trên cơ sở nguyên tắc trách nhiệm chung nhưng có khác biệt, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh và năng lực của từng quốc gia, phải có công bằng, công lý về biến đổi khí hậ u.

Thủ tướng khẳng định, mặc dù là nước đang phát triển mới chỉ bắt đầu tiến hành công nghiệp hóa trong hơn 3 thập kỉ qua, là nước có lợi thế về năng lượng tái tạo, Việt Nam sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ bằng nguồn lực của mình, cùng với sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, nhất là các nước phát triển, cả về tài chính và chuyển giao công nghệ, trong đó có thực hiện các cơ chế theo Thỏa thuận Paris, để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Để thực hiện các cam kết của Việt Nam tại COP26, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định 2157/QĐ-TTg ngày 21/12/2021 thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26).

Các địa phương đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đạt được mục tiêu cắt giảm lượng phát thải khí nhà kính. Ảnh: Minh Quân 

Tại các thành phố lớn như TP.HCM, mục tiêu đến năm 2030, TP.HCM sẽ cắt giảm 10% phát thải và tiến tới nền kinh tế carbon thấp. Thành phố đang triển khai nhiều nhiệm vụ quản lý về phát thải khí nhà kính.Trong đó, thành phố đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong thu gom, xử lý nước thải, chất thải theo hướng tái sinh nhằm giảm phát thải khí nhà kính; quản lý, kiểm kê phát thải khí nhà kính; xây dựng kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính theo ngành và lĩnh vực…

Thành phố Hà Nội cũng đặt mục tiêu đến năm 2025: lượng phát thải khí nhà kính giảm 12,14% so với mức phát thải năm 2025 khi không có các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính (khoảng 6,68 triệu tấn CO2); Đến năm 2030: lượng phát thải khí nhà kính giảm 18,71% so với mức phát thải năm 2030 khi không có các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính (khoảng 13,76 triệu tấn CO2).

Để giảm phát thải khí nhà kính trong các khu, cụm công nghiệp, tỉnh Hà Nam đã dừng các dự án phát thải lớn gây ô nhiễm môi trường; không triển khai các dự án phát thải lớn như nhiệt điện; đôn đốc, hướng dẫn các nhà máy xi măng lắp đặt hệ thống thu hồi nhiệt phát điện. Tỉnh Hà Nam cũng chú trọng công tác quan trắc môi trường; đôn đốc các cơ sở có nguồn thải lớn lắp đặt hệ thống quan trắc tự động và truyền số liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường... 

Thu Trang