Khoa học công nghệ tạo động lực phát triển tổng thể các ngành kinh tế

TMO - Tỉnh Quảng Ninh xác định, khoa học công nghệ là nguồn lực không thể thiếu trong quá trình công nghiệp hóa và từng bước hội nhập nền kinh tế tri thức. Vì vậy, địa phương này chú trọng đầu tư cho khoa học và công nghệ tạo nên những chuyển biến tích cực, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh.  

Mục tiêu trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh khoá XV nhiệm kỳ 2020 - 2025 xác định xây dựng Quảng Ninh trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại, là một trong những trung tâm phát triển năng động, toàn diện của phía Bắc. Với mục tiêu này, ngành khoa học công nghệ sẽ tập trung vào 3 điểm đột phá để tăng cường hơn nữa vai trò của khoa học công nghệ (KH&CN) và đổi mới sáng tạo là xây dựng cơ chế; tạo sự đột phá về hạ tầng công nghệ; và nguồn nhân lực khoa học công nghệ, từ đó áp dụng, chuyển giao công nghệ mới vào sản xuất.

Việc tăng cường đầu tư cho KH&CN đã ghi dấu ấn trên nhiều lĩnh vực đời sống kinh tế xã hội của tỉnh. Điển hình như việc đưa vào khai thác, vận hành Trung tâm Điều hành thành phố thông minh tỉnh Quảng Ninh, tạo đột phá trong thực hiện cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trên diện rộng góp phần nâng cao chất lượng các hoạt động hành chính công trong phục vụ nhu cầu của người dân. Quảng Ninh cũng xây dựng và hình thành 2 khu nông nghiệp công nghệ cao về lĩnh vực trồng trọt và thủy sản, do doanh nghiệp quản lý, khai thác là Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại thị xã Đông Triều và Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao cấp tỉnh về thủy sản tại Đầm Hà... 

Xác định khoa học công nghệ là động lực phát triển kinh tế - xã hội, thời gian tới, tỉnh Quảng Ninh mở rộng và và đẩy nhanh tốc độ ứng dụng những thành tựu của khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin, thúc đẩy sản xuất thông minh, du lịch, y tế, giáo dục, thông tin truyền thông, xây dựng chính quyền điện tử hướng tới chính quyền số và xây dựng đô thị thông minh. 

Đối với lĩnh vực kinh tế: Ứng dụng khoa học và công nghệ để chủ động đóng mới, sửa chữa tàu phục vụ cho ngành du lịch, dịch vụ, vận tải; chế tạo, lắp ráp, sửa chữa máy mỏ, máy thi công. Các đơn vị ngành than, xi măng, nhiệt điện... đầu tư đổi mới công nghệ, trang thiết bị tiên tiến, phù hợp nâng cao hiệu quả xử lý, tái sử dụng nước thải, đất đá thải, tro xỉ thải,... để phục vụ san lấp mặt bằng, sản xuất vật liệu xây dựng và phát triển các ngành nghề mục tiêu khác.

Hệ thống phun sương dập bụi quạt cao áp tại bãi thải trong khai thác than nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường. Ảnh: HT. 

Trong sản xuất điện, với nguồn điện than, xây dựng hệ thống báo cáo tự động, quy trình giải quyết sự cố phát sinh theo kịch bản lập trình sẵn và những hướng dẫn vận hành số nhằm đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong quá trình vận hành các nhà máy điện than. Số hóa việc giám sát và ghi nhận những thông tin an toàn lao động của nhân viên và an ninh, bảo vệ môi trường của nhà máy nhằm hỗ trợ xây dựng các biện pháp phòng ngừa và đối phó với rủi ro trong tương lai. Áp dụng công nghệ khử xúc tác chọn lọc (sử dụng NH3) hoặc sử dụng đá vôi và nước biển FGD để khử Sox, giảm phát thải khí.

Trong hoạt động khai khoáng, tiếp tục nghiên cứu đổi mới công nghệ khai thác theo hướng tiên tiến hiện đại gắn liền với cơ giới hóa, tự động hóa, tin học hóa, thực hiện đồng bộ các giải pháp với mục tiêu tăng năng suất lao động. Về phương án quy hoạch công tác sàng tuyển, chế biến than, xây dựng hệ thống tự động hóa điều khiển giám sát diện rộng, ứng dụng công nghệ tự động hóa tích hợp điện toán đám mây điều khiển, giám sát vận hành toàn bộ các thiết bị dây chuyền khai thác, vận tải, các khâu công nghệ nhà máy.

Ứng dụng công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo trong hoạt động quản lý, hướng dẫn, hỗ trợ du lịch duy trì các tiêu chuẩn cao. Nghiên cứu, nâng cao chất lượng sản xuất các sản vật địa phương, quà tặng, đồ lưu niệm, thủ công mỹ nghệ, thủ công truyền thống làm quà tặng, phục vụ nhu cầu mua sắm hàng lưu niệm cho khách hàng. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, xây dựng phần mềm ứng dụng trên điện thoại thông minh, có khả năng hướng dẫn trực tiếp cho du khách, tạo sự tương tác giữa người dân địa phương, đơn vị cung ứng dịch vụ và du khách trên môi trường trực tuyến.

Ứng dụng công cụ QR code để chỉ dẫn thông tin cho du khách về tài nguyên du lịch, di tích lịch sử, sản phẩm, dịch vụ bổ sung khác. Đẩy mạnh phát triển các sàn giao dịch thương mại điện tử địa phương (thị xã, huyện). Những sàn thương mại điện tử này sẽ giúp mở rộng quảng bá và tiêu thụ sản phẩm của tỉnh và địa phương. Ứng dụng công nghệ số để xây dựng đa dạng các kênh phân phối mới, đẩy mạnh thương mại điện tử trên thiết bị di động theo hướng đáp ứng nhu cầu mua sắm của từng cá nhân hoặc trên các nền tảng mạng xã hội nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa.

Mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao được đẩy mạnh phát triển trên địa bàn tỉnh. Ảnh: TH. 

Phát triển các sản phẩm và giải pháp công nghệ số để hỗ trợ doanh nghiệp triển khai ứng dụng trong từng công đoạn của chu trình kinh doanh, đồng thời phát triển các dịch vụ tích hợp dựa trên công nghệ tiên tiến như công nghệ thẻ thông minh, công nghệ Blockchain, công nghệ nhận dạng đối tượng và mã vạch. Xây dựng chính sách khuyến khích ứng dụng thương mại điện tử trong các doanh nghiệp phân phối, logistics, đặc biệt trong việc truy xuất nguồn hàng vào hệ thống hạ tầng thương mại. Hỗ trợ các đơn vị là các doanh nghiệp, hợp tác xã, các cơ sở sản xuất xây dựng phần mềm quản lý bán hàng, quản lý doanh nghiệp, marketing, logistics, tích hợp giải pháp thẻ thanh toán thương mại điện tử trên trang website…;

Đồng thời, xây dựng mô hình chuỗi cung ứng thông minh, vận dụng dữ liệu lớn để dự báo thị trường cho một số mặt hàng nông sản chủ lực. Phát triển thương mại điện tử trong hoạt động logistics và sàn giao dịch logistics nhằm tối ưu hóa vận tải hai chiều hàng hóa, container. Chú trọng triển khai dịch vụ logistics trên nền tảng công nghệ thông tin; ứng dụng hệ thống EDI để phục vụ cho việc xử lý, lưu trữ dữ liệu và liên lạc; đầu tư ứng dụng hiệu quả các phần mềm mới như RFID, Barcode... 

Ngoài ra, tỉnh Quảng Ninh tăng cường ứng dụng công nghệ sinh học để tạo giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản chất lượng, thích ứng tốt với biến đổi khí hậu, chống chịu dịch bệnh cao và phù hợp với điều kiện tự nhiên của tỉnh. Ứng dụng khoa học công nghệ, công nghệ cao vào sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp và chăn nuôi; sản xuất đạt tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm. Bảo tồn các nguồn gen quý và khai thác quỹ gen phục vụ công tác chọn lọc, cải tạo những giống đặc sản như: lợn Móng Cái, gà Tiên Yên; ba kích tím, chè hoa vàng, sá sùng, ngán, gỗ quý...; tiếp nhận chuyển giao, phổ biến các giống mới, các quy trình sản xuất hiệu quả; ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ thông tin trong nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới.

Ứng dụng công nghệ chế biến, nâng cao chất lượng sản phẩm lâm sản gắn với xây dựng thương hiệu, hạn chế tối đa tiến tới dừng việc sản xuất dăm gỗ và gỗ ván ép. Ứng dụng công nghệ 4.0 vào phát triển kinh tế biển và xây dựng một hệ thống quản trị biển, đại dương và vùng bờ thông minh nhằm liên kết chặt chẽ và thống nhất các ngành, lĩnh vực, hoạt động kinh tế biển thành một hệ thống liên hoàn theo không gian từ lục địa ra biển, đảo...

Thu Hồng