Chỉ đạo nổi bật của Chính phủ liên quan đến nông nghiệp, môi trường và tài nguyên trong tháng 9/2025

TMO – Một trong những nổi bật là Chính phủ ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024 và Quyết định về sử dụng số điện thoại (Tổng đài 112) tiếp nhận nội dung thông tin về sự cố, thiên tai, thảm họa, những nguy cơ xảy ra, yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân trong phạm vi toàn quốc.

Trong tháng 9/2025, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo, điều hành các lĩnh vực kinh tế - xã hội. Trong đó có ngành môi trường, nông nghiệp và lĩnh vực tài nguyên.

Cụ thể, (1) Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường giai đoạn 2025-2030. Chương trình đặt mục tiêu đến 2030, hệ thống chính sách phát triển ngành công nghiệp môi trường cơ bản được rà soát và hoàn thiện, tạo được khung pháp lý để hình thành và phát triển được các khu, cụm công nghiệp tái chế làm nền tảng dẫn dắt, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp môi trường, hướng tới mục tiêu xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về phát triển ngành công nghiệp môi trường.

(2) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định về sử dụng số điện thoại (Tổng đài 112) tiếp nhận nội dung thông tin về sự cố, thiên tai, thảm họa, những nguy cơ xảy ra, yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân trong phạm vi toàn quốc, đồng thời ban hành Quy chế về việc sử dụng số điện thoại này. Về quy trình tiếp nhận thông tin, Tổng đài 112 sẽ tiếp nhận nội dung thông tin về sự cố, thiên tai, thảm họa, những nguy cơ xảy ra, yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân. Tổng đài 112 được đặt tại Bộ Chỉ huy quân sự các địa phương.

(3) Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 45/2021/NĐ-CP về thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã. Theo đó, Nghị định 253/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định tại Điều 15 Nghị định 45/2021/NĐ-CP về thành lập mới Quỹ hợp tác xã địa phương. Trong đó, quy định chi tiết, cụ thể hơn về quy trình thành lập mới Quỹ hợp tác xã địa phương hoạt động theo mô hình hợp tác xã; bổ sung thủ tục cấp Giấy chứng nhận, thông báo tạm ngừng hoạt động, tiếp tục hoạt động trở lại và công khai thông tin đăng ký Quỹ hợp tác xã địa phương hoạt động theo mô hình hợp tác xã.

(4) Chính phủ ban hành Nghị định 249/2025 quy định cơ chế, chính sách thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nghị định quy định cơ chế, chính sách thu hút gồm: tiêu chí; quy trình tuyển chọn; quyền và nghĩa vụ; trách nhiệm; đánh giá; chính sách đối với chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nghị định quy định tiền lương được thỏa thuận trong hợp đồng lao động đối với chuyên gia, bảo đảm tương xứng với nhiệm vụ được giao và phù hợp với mặt bằng tiền lương trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tương ứng trên thị trường lao động…

(5) Chính phủ ban hành Nghị định số 242/2025 về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi nước ngoài. Nghị định quy định các phương thức cung cấp vốn ODA, vốn vay ưu đãi gồm: Chương trình; dự án; phi dự án; hỗ trợ ngân sách. Về ưu tiên sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi, Nghị định quy định vốn ODA không hoàn lại được ưu tiên sử dụng để thực hiện chương trình, dự án phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội; tăng cường năng lực; phòng, chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, cứu trợ thảm họa, phòng chống dịch bệnh; ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu; tăng trưởng xanh; khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; an sinh xã hội; chuẩn bị các dự án đầu tư hoặc đồng tài trợ cho dự án sử dụng vốn vay ưu đãi nhằm làm tăng thành tố ưu đãi của khoản vay.

Vốn vay ODA được ưu tiên sử dụng cho các chương trình, dự án trong lĩnh vực y tế, giáo dục, giáo dục nghề nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, hạ tầng kinh tế thiết yếu không có khả năng thu hồi vốn trực tiếp. Vốn vay ưu đãi được ưu tiên sử dụng cho chương trình, dự án vay về để cho vay lại theo quy định pháp luật về cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ; chương trình, dự án thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước trong lĩnh vực phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội.

(6) Thủ tướng Chính phủ ký Chỉ thị 25 về phát triển y học cổ truyền giai đoạn mới. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ ngành, địa phương liên quan nghiên cứu mở rộng phạm vi sử dụng, thanh toán bảo hiểm y tế đối với các loại thuốc cổ truyền, thuốc dược liệu, dược liệu, dịch vụ khám, chữa bệnh bằng y học cổ truyền; đề xuất đầu tư xây dựng mới, mở rộng quy mô các cơ sở khám chữa bệnh y học cổ truyền; nghiên cứu phát triển các sản phẩm từ dược liệu, thuốc cổ truyền và bảo tồn nguồn dược liệu quý hiếm; phấn đấu mỗi tỉnh có ít nhất 01 bệnh viện với cơ sở hạ tầng, thiết bị hiện đại để thực hiện có hiệu quả công tác kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại trong khám và điều trị…

(7) Chính phủ ban hành Nghị quyết 66.4/2025 về các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024. Trong đó, cho phép việc khai thác khoáng sản nhóm IV để cung cấp vật liệu cho các công trình, dự án, nhiệm vụ sau đây được áp dụng quy định tại Điều 72 và Điều 73 Luật Địa chất và khoáng sản: Dự án đầu tư công theo quy định của pháp luật về đầu tư công; Dự án đầu tư thực hiện theo phương thức đối tác công tư (PPP) theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Các công trình, dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia;

Công trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội thuộc thẩm quyền chấp thuận, quyết định chủ trương đầu tư của chính quyền địa phương theo quy định của pháp luật về đầu tư, đầu tư công được Chủ tịch UBND tỉnh xem xét, quyết định áp dụng theo cơ chế, chính sách đặc thù của Nghị quyết này; Công trình xây dựng khẩn cấp, nhiệm vụ cấp bách theo quy định của pháp luật về xây dựng; dự án, công trình phòng chống thiên tai theo quy định của pháp luật về phòng chống thiên tai.

(8) Chính phủ ban hành Nghị quyết 282/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Trong đó, Chính phủ yêu cầu đổi mới mạnh mẽ tư duy và hành động trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân; hoàn thiện thể chế, tập trung nâng cao năng lực hệ thống y tế, nhất là y tế dự phòng, y tế cơ sở, phát huy thế mạnh của y học cổ truyền; từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí, trước hết là đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp.

(9) Thủ tướng Chính phủ ký Công điện số yêu cầu các Bộ ngành, địa phương liên quan linh hoạt tổ chức, triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, kết hợp giữa hình thức truyền thống và trực tuyến nhằm duy trì, tiếp tục củng cố các thị trường xuất khẩu gạo truyền thống và phát triển các thị trường mới, tiềm năng, các thị trường FTA; khai thác các thị trường ngách với chủng loại gạo thơm, gạo chất lượng cao như EU, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, khu vực Bắc Mỹ…; chỉ đạo hệ thống thương vụ tại các nước tăng cường nắm bắt, đánh giá kịp thời các cảnh báo, các thay đổi về quy định của các nước nhập khẩu nông sản để bảo vệ tối đa lợi ích doanh nghiệp; kịp thời cập nhật thông tin cho Hiệp hội Lương thực Việt Nam và các thương nhân xuất khẩu gạo để phục vụ cho định hướng kinh doanh, xuất khẩu.

(10) Trong tháng 9, Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ có nhiều chỉ đạo (Công điện) về tập trung ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, nhất là cơn bão số 10 vừa qua gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản nhân dân (nhà cửa, đồ đạc, hoa màu…), tài sản nhà nước (công trình giao thông, hạ tầng xây dựng, hệ thống thủy lợi…)…/.

QUỲNH VÂN