Khai thác tiềm năng nuôi ngao tại các tỉnh phía nam đồng bằng sông Hồng

TMO - Vùng nam đồng bằng sông Hồng có diện tích bãi bồi, mặt nước ven biển lớn rất phù hợp nuôi trồng thủy sản. Giá trị nhất là nuôi nhuyễn thể 2 vỏ, trong đó, nghề nuôi ngao đem lại nhiều lợi nhuận cho nông dân vùng biển, điển hình ở các tỉnh Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình.

Xã Đông Minh, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình có khoảng 450 ha nuôi ngao. Hiện nay, chi phí nuôi ngao thấp vì con giống rẻ, thức ăn của ngao chủ yếu là phù du ở đầm bãi; người nuôi ngao chỉ mất công làm chòi, thuê mướn người canh coi bảo vệ, nên nuôi ngao lãi rất lớn.

Nông dân Tiền Hải thu hoạch ngao tại bãi triều

Nhiều hộ dân tại địa phương này đã chuyển sang  nuôi ngao thương phẩm, xuất bán hàng nghìn tấn ngao cho các đơn vị ở cụm công nghiệp Cửa Lân, huyện Tiền Hải (Thái Bình) để chế biến sản phẩm ngao đông lạnh xuất khẩu sang các nước:  Bỉ, Italia, Tây Ban Nha. Từ đây, đem lại nguồn lợi kinh tế ổn định cho các hộ sản xuất.

Trước nhu cầu nuôi ngao thương phẩm, vài năm qua, nhiều người dân ở huyện Kim Sơn (Ninh Bình), mạnh dạn chuyển từ trồng lúa kém hiệu quả, sang nghề sản xuất ngao giống, hàu giống, với diện tích hơn 300 ha; sản lượng đạt 42,5 tỷ con giống ngao, giống hàu, phục vụ nhu cầu nuôi ngao ở Quảng Ninh, Hải Phòng, Nam Định, cho thu nhập từ 1 đến 2 tỷ đồng/ha/năm.

Thu hoạch ngao ở vùng biển Kim Sơn, Ninh Bình

Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia về thủy sản đánh giá, hình thức nuôi ngao tập trung ở các tỉnh Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình còn thấp. Nhiều hộ nuôi thả tự phát, chưa chủ động được nguồn con giống sản xuất nhân tạo, mà phần lớn dựa vào nguồn giống tự nhiên. 

Đáng chú ý, mật độ nuôi ngao thương phẩm ở các địa phương nêu trên chưa có sự thống nhất. Những hộ nuôi quảng canh, thu gom giống tự nhiên, thường thả mật độ thấp, trung bình 25 con/m2. Hơn nữa, nông dân một số xã ven biển nuôi ngao ngoài quy hoạch, nuôi ở những vùng chưa đủ điều kiện. Nguồn ngao giống nhập về không rõ nguồn gốc xuất xứ; có nơi chưa kiểm soát được ô nhiễm nguồn nước, xâm nhập mặn, trong khi thời tiết phức tạp, khó lường. 

Vì vậy, để tận dụng những thế mạnh nổi bật trong phát triển nuôi ngao, các tỉnh thuộc phía nam đồng bằng sông Hồng cần chú trọng đến việc nâng cao kỹ thuật nuôi ngao thương phẩm. Được biết, thời gian qua các tỉnh Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình đang hướng tới việc phát triển nuôi ngao thương phẩm theo hướng bền vững. 

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Thái Bình cho biết, địa phương này hiện đang thực hiện quy hoạch vùng nuôi ngao bãi triều giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 gồm 1.400 ha, tập trung ở các xã Thụy Trường, Thụy Xuân và Thái Đô (huyện Thái Thụy). 

Ngành nông nghiệp tỉnh Nam Định quan tâm triển khai chương trình kiểm soát an toàn thực phẩm từ năm 2004, cho nên các vùng nuôi ngao ở huyện Giao Thủy, huyện Nghĩa Hưng của tỉnh trở thành 2 trong số 13 vùng trên cả nước đạt tiêu chuẩn B châu Âu về an toàn sinh học. Sản phẩm ngao đủ điều kiện xuất khẩu. 

 Ngao trắng Nam Định đạt chứng nhận tiêu chuẩn ASC quốc tế

Đặc biệt, vùng nuôi ngao 500 ha, có sản lượng 10 nghìn tấn/năm, ở xã Nam Điền, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn ASC - tiêu chuẩn quốc tế về nuôi thủy sản bền vững trong đó có ngao. Đây là chứng nhận đầu tiên cho giống ngao Meretrix Lyrata nuôi ở Nam Định, được ví như “hộ chiếu VIP” để tiếp cận nhiều thị trường châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản và hệ thống siêu thị cao cấp tại Trung Quốc. 

Để mở rộng và phát triển nuôi ngao thương phẩm, theo nhiều chuyên gia về thủy sản, trước hết người nuôi ngao ở các vùng ven biển cần chú trọng liên kết diện tích nuôi ngao nhỏ lẻ thành các vùng nuôi ngao chuyên canh rộng lớn; trước vụ nuôi thả ngao cần khử trùng đầm bãi; theo dõi sự thay đổi đột ngột của thời tiết để có chế độ chăm sóc phù hợp. 

Các hộ sản xuất cũng cần chú trọng đến công tác vệ sinh đầm bãi, góp phần giảm ô nhiễm môi trường nước. Đồng thời, tăng cường định hướng, hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ đăng ký bảo hộ sản phẩm, chỉ dẫn địa lý, xây dựng nhãn hiệu sản phẩm ngao OCOP phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu với số lượng lớn, từ đó, nâng cao đời sống của người dân các vùng ven biển.

Thế Quyền