Hòa Bình thực hiện hiệu quả các giải pháp bảo vệ và phát triển rừng

TMO - Tỉnh Hòa Bình xác định phát triển lâm nghiệp bền vững là mục tiêu, nhiệm vụ xuyên suốt, đặc biệt là hạn chế tình trạng phá rừng, khai thác rừng trái phép và cháy rừng có thể xảy ra. Thời gian qua, lực lượng kiểm lâm trong tỉnh đã phối hợp các lực lượng liên quan và người dân các địa phương triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp. 

Hiện nay diện tích đất có rừng toàn tỉnh Hòa Bình là 237.299,32 ha, rừng tự nhiên trên 141.614 ha, rừng trồng trên 95.685 ha. Theo Chi cục Kiểm lâm, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã tham mưu Sở NN&PTNT và tham gia công tác thẩm định các dự án đầu tư có liên quan đến rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh; đồng thời, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo Hạt Kiểm lâm các huyện, thành phố tham mưu chính quyền địa phương triển khai kịp thời các văn bản của cấp có thẩm quyền về triển khai công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh. 

Hằng năm, ngành Kiểm lâm tổ chức trên 1.000 cuộc tuyên truyền với gần 300 nghìn lượt người tham gia; xây dựng, bổ sung phương án phòng cháy, chữa cháy của tỉnh nhằm chủ động huy động nguồn lực theo phương châm "4 tại chỗ" để sẵn sàng ứng cứu khi có tình huống cháy rừng xảy ra; thường xuyên duy tu, sửa chữa hơn 120 km đường băng trắng cản lửa. Các tổ, đội quần chúng bảo vệ rừng tại các thôn, xóm được xây dựng để thực hiện tốt mục tiêu bảo vệ rừng tại gốc. Lực lượng bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng được củng cố và hoạt động hiệu quả. Toàn tỉnh có 1.257 tổ quần chúng bảo vệ rừng với 7.660 người tham gia.

Đặc biệt, tình trạng vi phạm pháp luật và diện tích bị thiệt hại do hành vi phá rừng trái pháp luật giảm, công tác quản lý, bảo vệ rừng được chấn chỉnh, đi vào nền nếp. Trong 5 năm (2019 - 2023), toàn tỉnh phát hiện và xử lý 214 vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp. Trên địa bàn tỉnh không có vụ việc nổi cộm, các điểm nóng về phá rừng, cháy rừng, chống người thi hành công vụ, khai thác, vận chuyển lâm sản trái pháp luật. An ninh rừng được giữ vững, độ che phủ rừng được duy trì ổn định từ 51,5% trở lên. 

Toàn tỉnh có 1.257 tổ quần chúng bảo vệ rừng với 7.660 người tham gia. 

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và đất lâm nghiệp được tăng cường và đảm bảo thực hiện đúng quy hoạch trên địa bàn tỉnh. Các sở, ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương đã đồng hành cùng doanh nghiệp, chủ rừng trong triển khai xây dựng phương án quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững. Đến nay, toàn tỉnh có trên 16.000 ha rừng trồng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững FSC... 

Quy hoạch ba loại rừng được tổ chức công bố công khai nội trên các phương tiện thông tin đại chúng, đồng thời công bố trên trang thông tin điện tử của Sở NN&PTNT để các cơ quan, tổ chức, cá nhân truy cập phục vụ công tác quản lý nhà nước về lâm nghiệp, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, chuyển mục đích sử dụng rưng theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt. Các quy hoạch, dự án phát triển kinh tế, xã hội tác động đến diện tích, chất lượng rừng được rà soát, đánh giá, kiểm soát chặt chẽ. Đặc biệt là các dự án chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên theo đúng tinh thần Chỉ thị số 13-CT/TW. 

Kết quả thực hiện từ năm 2019 đến nay, đã có 104 dự án phát triển kinh tế xã hội có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác đã được HĐND tỉnh Hòa Bình phê duyệt chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác với diện tích 2.085,27 ha, trong đó: 100,55 ha quy hoạch rừng phòng hộ; 1.169,35 ha quy hoạch rừng sản xuất; 815,37 ha đã điều chỉnh ra ngoài quy hoạch ba loại rừng. Hiện trạng gồm: 1.194,39 ha rừng trồng; 890,88 ha diện tích không có rừng. Các dự án chuyển đổi được thực hiện đảm bảo đúng quy định pháp luật về lâm nghiệp và các quy định pháp luật khác có liên quan. Toàn bộ diện tích được phê duyệt chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác là rừng trồng và đất không có rừng, không có rừng tự nhiên.

Công tác trồng rừng thay thế, rừng phòng hộ, rừng sản xuất được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo sát sao. Diện tích rừng trồng tập trung hàng năm luôn ổn định từ 6 - 7 nghìn ha; công tác nâng cao giá trị sản phẩm của rừng được chú trọng; diện tích được cấp chứng chỉ rừng FSC tăng hành năm; mô hình kinh doanh gỗ lớn dần được quan tâm phát triển từ 525,00 ha năm 2019 lên khoảng 20.000 ha năm 2023. Từ năm 2019 đến tháng 12/2023 đã thực hiện trồng được 562,66 ha/700,60 ha diện tích phải thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế trên địa bàn tỉnh. 

Tỉnh Hòa Bình đã thực hiện việc giao đất, giao rừng đến từng hộ dân. Từ nhiều năm nay, diện tích rừng tự nhiên không có nhiều biến động, độ che phủ rừng tăng cho thấy công tác bảo vệ rừng của tỉnh đã được quan tâm, chú trọng. Để đạt được điều đó, ngoài sự nỗ lực của lực lượng kiểm lâm còn là sự vào cuộc của cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân trong công tác bảo vệ rừng. Hiện nay, lực lượng kiểm lâm trên địa bàn tỉnh khá mỏng, quản lý diện tích rừng lớn, chính vì vậy, với việc giao đất, giao rừng cho các hộ, người dân trở thành lực lượng quan trọng trong công tác bảo vệ rừng. 

Theo Chi cục Kiểm lâm (Sở NN&PTNT) tỉnh, tổ tuần rừng đã hoạt động rất hiệu quả. Ngoài việc tham gia vào các buổi tuần tra cùng lực lượng kiểm lâm, các thành viên của tổ quần chúng bảo vệ rừng có trách nhiệm chủ động theo dõi, bám sát địa bàn, tham gia xây dựng các đường băng cản lửa. Hàng năm, tổ triển khai ký cam kết đến từng hộ trong bảo vệ, phòng chống cháy rừng và tuyên truyền, nhắc nhở người dân thực hiện nghiêm các quy định. 

Công tác trồng rừng thay thế, rừng phòng hộ, rừng sản xuất được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo sát sao.  

Thực hiện Quyết định số 327/QĐ-TTg ngày 10/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ngành Công nghiệp chế biến gỗ bền vững, hiệu quả giai đoạn 2021 - 2030, tỉnh Hòa Bình đã xây dựng Đề án hỗ trợ phát triển bền vững rừng sản xuất tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2020 - 2025, định hướng đến năm 2035. 

Theo đó, Hoà Bình phấn đấu đến năm 2025, hàng năm, trung bình có 3.000ha rừng trồng gỗ nhỏ được chuyển hóa sang kinh doanh gỗ lớn, 6.000ha rừng trồng mới thâm canh gỗ lớn bằng giống chất lượng cao; có 50% diện tích rừng sản xuất là rừng trồng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững FSC. Năng xuất rừng trồng tăng lên 1,3 lần, sản lượng gỗ đạt trung bình 150 m3/ha/chu kỳ gỗ lớn, giá trị thu được bình quân mỗi năm trên 1 ha đất rừng trồng sản xuất tăng gấp 2,5 lần (25 triệu/ha/năm). Giá trị sản xuất lâm nghiệp đóng góp 16% vào tỷ trọng ngành nông, lâm, thủy sản.

Định hướng đến năm 2035 có trên 90% diện tích rừng sản xuất là rừng trồng kinh doanh gỗ lớn; trong quy hoạch rừng sản xuất diện tích đất trống còn dưới 10%; có trên 60% diện tích rừng trồng trong quy hoạch rừng sản xuất được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững FSC; tỷ trọng ngành lâm nghiệp chiếm 20% tăng trưởng ngành; độ che phủ rừng trên 50%.

Giai đoạn từ năm 2020 - 2025, Hoà Bình sẽ hỗ trợ trồng rừng thâm canh gỗ lớn bằng cây giống chất lượng cao và phân bón 36.000ha; chuyển hóa kinh doanh rừng trồng gỗ nhỏ sang kinh doanh rừng trồng gỗ lớn 18.000ha; xây dựng phương án quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ rừng FSC 31.500ha; thực hiện hỗ trợ lãi suất vay vốn ngân hàng để đầu tư thâm canh rừng và kéo dài chu kỳ kinh doanh rừng gỗ lớn.

Giai đoạn 2026 - 2035, diện tích rừng trồng sản xuất gỗ lớn khoảng 82.000ha; xây dựng phương án quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ rừng FSC trên 59.000ha; tiếp tục hỗ trợ lãi suất vay vốn ngân hàng để đầu tư thâm canh rừng và kéo dài chu kỳ kinh doanh rừng gỗ lớn. Tổng nhu cầu vốn để thực hiện đề án khoảng 2.600 tỷ đồng, bao gồm vốn ngân sách trung ương, ngân sách tỉnh, ngân sách huyện và các nguồn vốn lồng ghép khác.

Thời gian tới, Hoà Bình sẽ đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền các chính sách tạo chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động trong cán bộ và nhân dân. Tổ chức bình tuyển cây đầu dòng, hỗ trợ sản xuất cây giống nuôi cấy mô; hỗ trợ giống chất lượng cao và phân bón. Hỗ trợ lãi suất vay vốn ngân hàng để đầu tư thâm canh rừng và kéo dài chu kỳ sản xuất, kinh doanh rừng gỗ lớn. Chuyển hóa sản xuất, kinh doanh rừng trồng gỗ nhỏ sang sản xuất, kinh doanh rừng trồng gỗ lớn. Đào tạo, nâng cao năng lực cho người trồng rừng. 

Khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào chế biến gỗ rừng trồng; thành lập các hợp tác xã lâm nghiệp. Khuyến khích liên doanh liên kết, trao đổi, chuyển nhượng, góp vốn bằng quyền sử dụng rừng, đất rừng nhằm thực hiện dồn điền đổi thửa, tích tụ đất lâm nghiệp, tạo ra các vùng sản xuất có quy mô lớn. Xây dựng, ban hành cơ chế chính sách của tỉnh để triển khai thực hiện Đề án. 

Chi cục Kiểm lâm cho biết: Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, thời gian tới cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể, tiếp tục đưa chỉ tiêu phát triển rừng vào chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh. Tăng cường phối hợp giữa các cấp, các ngành để thực hiện quyết liệt, hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật.

Chủ động, nâng cao năng lực, xử lý kịp thời, hiệu quả phòng cháy chữa cháy rừng. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia quản lý, bảo vệ rừng, trồng rừng mới, phát triển kinh tế rừng. Đặc biệt, quan tâm gắn bảo vệ, phát triển rừng với hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện đời sống, thu nhập, bảo đảm việc làm, an sinh xã hội cho người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số.../.

Lê Quân