Hà Nội sẽ gắn tiêu chí bảo vệ môi trường trong đánh giá thi đua cấp xã phường

TMO – Một trong những giải pháp được Hà Nội xác định cho mục tiêu bảo vệ môi trường trong giai đoạn mới là phát triển không gian xanh và năng lượng sạch, trong đó, sẽ hình thành hành lang xanh ven sông Hồng, mở rộng xe buýt điện, khuyến khích điện mặt trời áp mái.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, để đạt được mục tiêu dài hạn, Hà Nội cần xác định 12 nhóm giải pháp tổng thể nhằm bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên hiệu quả, trong đó có 5 nhóm giải pháp trọng tâm, gồm: (1) Hoàn thiện thể chế và chính sách: Ban hành chương trình, kế hoạch bảo vệ môi trường đến năm 2035; áp dụng công cụ kinh tế như thu phí theo mức độ ô nhiễm.

(2) Đầu tư hạ tầng và công nghệ: Xây dựng nhà máy xử lý nước thải, ứng dụng AI giám sát không khí và nước, cảnh báo thiên tai theo thời gian thực. (3) Phát triển không gian xanh và năng lượng sạch: Hình thành hành lang xanh ven sông Hồng, mở rộng xe buýt điện, khuyến khích điện mặt trời áp mái. (4) Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn: Triển khai phân loại rác tại nguồn từ năm 2027, xây dựng trung tâm tái chế hiện đại, phát triển vật liệu tái sinh. (5) Nâng cao nhận thức và huy động cộng đồng: Phát động phong trào "Công dân Thủ đô xanh", gắn tiêu chí bảo vệ môi trường với đánh giá thi đua cấp phường, xã.

Người dân tích cực tham gia hoạt động vệ sinh môi trường.

Bên cạnh đó, 7 nhóm giải pháp đột phá khác như thiết lập Trung tâm điều hành môi trường số Hà Nội, triển khai vùng phát thải thấp, xây dựng hành lang xanh sông Hồng, tăng trách nhiệm người đứng đầu và minh bạch hóa quản lý tài nguyên, được coi là nền tảng vững chắc để Hà Nội phát triển theo hướng đô thị sinh thái.

Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cho rằng, việc cơ giới hóa thu gom rác, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi mô hình quản lý sẽ là bước đột phá, vừa nâng cao năng lực xử lý, vừa giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên.

Cơ giới hóa thu gom rác không phải giải pháp đơn lẻ mà là mắt xích trong chiến lược tổng thể "Hà Nội xanh – sạch – đẹp". Khi rác được thu gom hiệu quả, phân loại tại nguồn và tái chế tối đa, khối lượng chôn lấp giảm đáng kể, qua đó hạn chế phát thải khí nhà kính, giảm ô nhiễm đất, nước và không khí. Hệ thống quản lý dữ liệu môi trường thông minh giúp cơ quan chức năng giám sát theo thời gian thực, nhanh chóng xử lý sự cố, tối ưu quy trình vận chuyển và xử lý rác.

Theo các chuyên gia, để cơ giới hóa mang lại hiệu quả bền vững, cần song hành giữa hạ tầng và thói quen của người dân: 2 nguyên nhân chính cần khắc phục là hạ tầng thu gom, phân loại chưa đồng bộ và thói quen phân loại rác tại nguồn của người dân thay đổi chậm. Khi 2 yếu tố này được cải thiện, công nghệ mới thực sự phát huy giá trị. Do đó, việc đầu tư thiết bị, đổi mới công nghệ phải gắn liền với nâng cao ý thức cộng đồng, hình thành văn hóa sống xanh trong từng hộ dân.

Dù đã đạt nhiều kết quả tích cực, Hà Nội vẫn phải đối mặt với không ít thách thức. Việc triển khai đồng loạt xe cuốn ép, xe điện thu gom tại các xã, phường có đặc thù khác nhau đòi hỏi sự điều phối linh hoạt và nguồn lực lớn. Chất lượng không khí tại một số khu vực vẫn là vấn đề cần quan tâm, bên cạnh đó việc bảo vệ môi trường các dòng sông như Tô Lịch, Kim Ngưu tiếp tục cần được thực hiện. Mục tiêu giảm tỉ lệ chôn lấp xuống dưới 30% vào năm 2025 cần được thêm đầu tư, phối hợp liên ngành và thay đổi hành vi của người dân.

Các chuyên gia cho rằng, đô thị hóa càng nhanh thì áp lực môi trường càng lớn. Nếu không kịp thời đầu tư công nghệ, đồng bộ hóa hạ tầng và nâng cao nhận thức người dân, mọi nỗ lực cơ giới hóa sẽ khó đạt hiệu quả như kỳ vọng. Để giải quyết các khó khăn, thách thức, các chuyên gia cho rằng, cần thực hiện các giải pháp bao gồm: Bảo đảm nguồn lực đầu tư đồng bộ, phục vụ chuyển đổi phương tiện và công nghệ xử lý; Đào tạo, nâng cao năng lực cho công nhân, đơn vị thu gom và quản lý chất thải; Tăng cường truyền thông, giáo dục cộng đồng, thúc đẩy thói quen phân loại rác, giảm sử dụng nhựa dùng một lần; Kết nối dữ liệu môi trường, tạo hệ thống giám sát thống nhất, phản ứng nhanh với sự cố; Phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền – doanh nghiệp – người dân để tạo sức lan tỏa và duy trì kết quả bền vững.

Cơ giới hóa thu gom rác và ứng dụng công nghệ trong quản lý môi trường là bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn dài hạn của Hà Nội trong xây dựng đô thị xanh, thông minh và nhân văn. Với sự đồng lòng của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Hà Nội hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu trong quản lý chất thải đô thị và phát triển bền vững…/.

PHẠM DUNG