TMO - Tại huyện Yên Minh (tỉnh Hà Giang), việc triển khai chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng không những tạo nguồn thu nhập ổn định mà còn nâng cao trách nhiệm của người dân trong công tác bảo vệ, phát triển rừng.

Huyện Yên Minh hiện có 50.822,74 ha diện tích, phân theo 3 loại bao rừng đặc dụng 2.982,97 ha, rừng phòng hộ 33.151,70 ha, rừng sản xuất 14.688,10 ha. Thời gian qua, diện tích rừng và đất lâm nghiệp được giao khoán bảo vệ cho cộng đồng, gia đình bảo vệ để hưởng lợi từ các chương trình, chính sách về bảo vệ và phát triển rừng.

UBND huyện chỉ đạo các ngành chuyên môn thực hiện tốt các chế độ dịch vụ môi trường rừng (DVMTR). Đồng thời, tăng cường cung cấp thông tin, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu được tác dụng của rừng đối với môi trường, lợi ích khi bảo vệ rừng và tích cực tham gia quản lý, bảo vệ.

Việc triển khai hiệu quả chính sách chi trả DVMTR góp phần nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng tại các địa phương (Ảnh: BL).

Tại thôn Bản Đả, xã Na Khê, từ khi có tiền chi trả DVMTR, mỗi năm cả thôn nhận được gần 100 triệu đồng. Người dân cùng bàn bạc sử dụng vào làm đường, sửa chữa công trình nước sinh hoạt và hỗ trợ tuần tra rừng. Giờ ai cũng xem rừng là tài sản quý giá, mặc dù số tiền không quá lớn nhưng đó là động lực để bà con bảo vệ rừng, nhắc nhở nhau không đốt nương bừa bãi như trước nữa.

Giai đoạn 2021 – 2025, tổng số tiền chi trả DVMTR trên địa bàn huyện Yên Minh trên 50 tỷ đồng. Trong đó, diện tích rừng được chi trả trên 20.000 ha/năm với 187 thôn/tổ và trên 3.200 hộ gia đình tham gia. Huyện Yên Minh cũng được đánh giá là địa phương thực hiện chi trả DVMTR hiệu quả với quy trình công khai, giám sát chặt chẽ và cải thiện rõ rệt về sinh kế cộng đồng, bảo tồn rừng. Nhờ đó, diện tích rừng phát triển tốt, tỷ lệ che phủ tăng từ 39,8 % năm 2020 lên trên 42% năm 2025; số vụ vi phạm về phá rừng giảm rõ rệt.

Để đảm bảo các chính sách chi trả DVMTR được triển khai nhanh chóng, kịp thời, đúng đối tượng, huyện Yên Minh phối hợp với Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng, Chi cục Kiểm lâm, Ban Kiểm soát, đơn vị dịch vụ chi trả tiền tổ chức các bước đúng quy định. Nhờ nắm vững và hiểu về chính sách, nhiều chủ rừng trên địa bàn đã linh hoạt triển khai các giải pháp sáng tạo: Thành lập lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng, tuần tra bảo vệ ở những khu rừng xung yếu; xây dựng hương ước, quy ước của thôn gắn với bảo vệ và phát triển rừng; sử dụng tiền DVMTR đầu tư các công trình phúc lợi...

Với đặc thù người dân sinh sống trên địa bàn chủ yếu sản xuất nông nghiệp, canh tác gần rừng, nhu cầu và sự phụ thuộc vào tài nguyên rừng rất lớn. Do chưa có vật liệu thay thế đáp ứng nhu cầu gỗ để xây dựng nhà ở, chuồng trại, chất đốt nên còn xảy ra tình trạng khai thác rừng trái phép. Trước thực tế này, các địa phương xác định việc tuyên truyền để nâng cao ý thức, trách nhiệm trong bảo vệ, phát triển rừng là nhiệm vụ quan trọng.

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn huyện chưa ghi nhận vụ cháy rừng nào. Tuy nhiên, để chuẩn bị tốt công tác phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô, Hạt Kiểm lâm huyện Yên Minh chủ động triển khai nhiều biện pháp như: Phát hành cẩm nang phòng cháy, chữa cháy rừng trong gia đình đến 100% các xã, thôn; tổ chức ký cam kết bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng... Riêng quý I/2025 đã thực hiện tuyên truyền, ký cam kết bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng được 35 buổi với 1.657 lượt người tham gia. Ngoài ra, xây dựng, phát các bản tin cảnh báo nguy cơ cháy rừng trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở và công khai trên các nhóm Zalo.

Theo Hạt Kiểm lâm huyện Yên Minh, với mục tiêu đảm bảo công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, đơn vị đã duy trì các tổ, đội bảo vệ rừng ở thôn, xã và các ngành liên quan của huyện. Thường xuyên bố trí lực lượng tuần tra, kiểm soát rừng và rà soát xác định diện tích những khu rừng có nguy cơ cháy cao. Cùng với đó, rà soát, bổ sung vùng trọng điểm cháy rừng ngoài thực địa vào bản đồ phân vùng trọng điểm cháy rừng trên địa bàn quản lý.

Đồng thời, xây dựng 1 biển cấp dự báo cháy rừng tự động; 8 biển cấp dự báo cháy rừng điều chỉnh bằng tay; 4 pa-no tuyên truyền bảo vệ rừng phòng cháy, chữa cháy rừng đặt tại 12 xã trọng điểm về cháy rừng. Từ nay đến hết quý III, đơn vị phấn đấu lắp đặt thêm 95 biển báo, biển cấm tại các khu rừng dễ bị xâm hại và dễ xảy ra cháy rừng.../.

Đức Tuấn