Hà Giang hơn 465.000ha rừng được chi trả dịch vụ môi trường

TMO - Tại tỉnh Hà Giang, việc triển khai hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) giữ vai trò quan trọng trong công tác bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn. Đồng thời, tăng thu nhập cho hàng trăm hộ dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nâng cao trách nhiệm bảo vệ rừng của cộng đồng. 

Theo Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Hà Giang, đến ngày 20/5/2025, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Hà Giang đã hoàn thành việc chi trả tiền DVMTR đến 45.872 chủ rừng gồm 20 chủ rừng là tổ chức, 219 chủ rừng là nhóm hộ và cộng đồng dân cư, 45.633 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân và 193 xã, phường với diện tích rừng có cung ứng DVMTR là 465.033,86 /470.166,9 ha, chiếm 98,9% diện tích rừng toàn tỉnh cho các cơ sở sản xuất thủy điện, sản xuất nước sạch, sản xuất công nghiệp với số tiền 124,3 tỷ đồng, mức chi trả bình quân 198.000 đồng/ha/năm.

Để đảm bảo hoàn thành công tác xác định diện tích, đối tượng, số tiền chi trả đến từng chủ rừng theo đúng quy định tại Điều 69, Nghị định 156/2018/NĐ-CP ngày 16/11/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp, Ban lãnh đạo Quỹ đã thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc các phòng, đơn vị tư vấn phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố; Chi cục Kiểm lâm; Hạt Kiểm lâm cấp huyện, các chủ rừng để đảm bảo đúng kế hoạch đã đề ra làm cơ sở cho việc hoàn thành kế hoạch giải ngân tiền DVMTR năm 2025 (kế hoạch năm 2024).  

Toàn xã Lũng Pù (huyện Mèo Vạc) hiện có hơn 600 ha rừng cung ứng DVMTR, trong đó diện tích giao cho các hộ gia đình thực hiện bảo vệ là hơn 430 ha, diện tích do UBND xã quản lý giao cho cộng đồng 12 thôn gần 220 ha. Nhằm thực hiện tốt chính sách chi trả DVMTR, thời gian qua, xã Lũng Pù đặc biệt quan tâm công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về chính sách này.

Qua theo dõi việc sử dụng tiền DVMTR của các thôn cho thấy, cơ bản kinh phí các thôn được nhận đều sử dụng đúng mục đích, trong đó đã ưu tiên đầu tư vào việc bảo vệ, chăm sóc rừng và trồng rừng. Bên cạnh đó, các thôn dùng kinh phí để mở đường dân sinh phục vụ công tác tuần tra, bảo vệ rừng cũng như tạo thuận lợi cho người dân đi lại. Đặc biệt, nhiều hộ đã mạnh dạn thay đổi cách đun nấu từ bếp củi sang bếp ga, đầu tư bể chứa biogas trong chăn nuôi để bảo vệ môi trường, hạn chế chất đốt từ củi, giảm việc chặt phá rừng.

Nhờ đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát việc triển khai, thực hiện chính sách chi trả DVMTR đã đem lại nhiều kết quả tích cực, đảm bảo chính sách được thực hiện đúng quy định, công khai, minh bạch.  Năm 2024, tỷ lệ che phủ rừng toàn huyện đạt 38,2%, tăng 3,4% so với năm 2020.

Chính sách chi trả DVMTR trở thành một trong những nguồn lực quan trọng cho công tác bảo vệ, phát triển rừng tại Hà Giang (Ảnh minh họa). 

Huyện Quang Bình có hơn 47.500 ha rừng được thực hiện chính sách chi trả DVMTR, chiếm 87% diện tích có rừng của huyện. Năm 2024, tổng số tiền đã chi trả trên 4,4 tỷ đồng. Với nguồn lợi đem lại từ rừng rất lớn, người dân đang ngày càng nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng theo hướng bền vững.

Trong khoảng 5 năm trở lại đây, nguồn thu nhập chính của 62 hộ đồng bào dân tộc La Chí, Pà Thẻn ở thôn Hạ Sơn, thị trấn Yên Bình (huyện Quang Bình) là phát triển kinh tế rừng. Rừng trồng chủ yếu bằng giống cây gỗ tốt như: Keo lai, bồ đề, quế. Nhiều gia đình có diện tích trồng rừng từ 2 - 13 ha. Sau mỗi chu kỳ khai thác, bà con có thể thu về hàng chục triệu đồng, cao nhất hơn 100 triệu đồng. Năm ngoái, thôn có hơn 158 ha rừng được chi trả DVMTR rừng với số tiền 9,8 triệu đồng. Ngoài ra, 28 hộ dân nhận được hơn 10 triệu đồng tiền DVMTR.

Thực hiện chính sách DVMTR, huyện Bắc Mê niêm yết, công khai kế hoạch chi trả tiền tại các thôn, khu dân cư; thường xuyên kiểm tra, giám sát mục đích sử dụng tiền DVMTR liên quan đến công tác quản lý, bảo vệ rừng đảm bảo công khai, minh bạch; các khoản chi từ tiền DVMTR tại cộng đồng dân cư đều được họp, thống nhất ý kiến và chủ yếu ưu tiên cho công tác BVR, phòng cháy, chữa cháy rừng…

Với đặc thù địa bàn rộng, địa hình phức tạp, lực lượng kiểm lâm và cán bộ bảo vệ rừng của các ban quản lý rừng còn mỏng, vì vậy chi trả tiền DVMTR đúng thời gian, đối tượng, đúng diện tích góp phần rất lớn vào công tác bảo vệ rừng; kịp thời ngăn chặn các hành vi phạm pháp luật về quản lý bảo vệ rừng; diện tích rừng ngày càng được nâng lên. Năm 2024 trên địa bàn huyện không xảy ra cháy rừng; duy trì hoạt động 14 Ban chỉ huy về công tác bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng cấp huyện và các xã, thị trấn; gần 5.700 hộ ký cam kết bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng và phấn đấu đến năm 2025 tỷ lệ che phủ rừng của huyện đạt 65%

Ngoài lợi ích kinh tế, chính sách chi trả DVMTR còn giúp nâng cao ý thức và trách nhiệm của cộng đồng trong quản lý, bảo vệ rừng. Thông qua các tổ, đội quản lý rừng cộng đồng, người dân được phân công tuần tra, giám sát và báo cáo kịp thời các hành vi xâm hại rừng. Nhiều thôn, bản chủ động xây dựng quy ước bảo vệ rừng, xử phạt các hành vi vi phạm, đồng thời tổ chức họp dân để tuyên truyền, phổ biến pháp luật về lâm nghiệp hời gian qua, chính sách chi trả DVMTR đã phát huy hiệu quả rõ rệt tại địa phương.

Từ đây, tỷ lệ diện tích rừng được bảo vệ an toàn ngày càng tăng, nhiều năm nay trên địa bàn không xảy ra các vụ vi phạm liên quan đến rừng. Đặc biệt, người dân không còn thờ ơ mà chủ động phối hợp cùng chính quyền trong việc bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng.../.

Đức Thành