Gia Lai thực hiện quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng

TMO - Nhằm bảo đảm sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản, đáp ứng tối đa nhu cầu nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng của nền kinh tế, tỉnh Gia Lai  thực hiện Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Thời gian qua, Sở TN&MT Gia Lai triển khai rà soát, cập nhật bổ sung các khu vực mỏ khoáng sản vào phương án bảo vệ, thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản trên địa bàn tỉnh trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với tổng số 539 khu vực mỏ.

Cụ thể, 5 khu vực mỏ đá ốp lát (tổng diện tích khoảng 68,81 ha), 94 khu vực mỏ đá làm vật liệu xây dựng thông thường (tổng diện tích khoảng 1.135 ha), 86 khu vực mỏ cát xây dựng (tổng diện tích khoảng 842,69 ha), 309 khu vực mỏ đất san lấp (tổng diện tích khoảng 2.623 ha), 42 khu vực mỏ đất sét làm gạch (tổng diện tích khoảng 259,3 ha) và 3 khu vực mỏ than bùn (tổng diện tích khoảng 17,21 ha).

Toàn tỉnh có 71 giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực. Thời gian qua, Sở TN&MT đã phổ biến các quy định của pháp luật về tài nguyên khoáng sản; hướng dẫn các doanh nghiệp hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về khoáng sản và pháp luật khác có liên quan; tích cực vận động các doanh nghiệp khai thác khoáng sản lắp đặt trạm cân, camera giám sát theo quy định.

Hiện nay, nhu cầu sử dụng đất san lấp để phục vụ thi công các công trình sử dụng vốn ngân sách nhà nước là rất lớn. Tuy nhiên, việc cấp phép khai thác các mỏ đất san lấp gặp rất nhiều khó khăn, một số trường hợp đã trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản nhưng doanh nghiệp chưa thể thăm dò, khai thác do vướng mắc công tác thỏa thuận đền bù về đất đai và tài sản trên đất trong diện tích mỏ; thời gian làm thủ tục để cấp giấy phép khai thác kéo dài. Bên cạnh đó, một số hộ gia đình, cá nhân trong quá trình cải tạo đất phát sinh khối lượng khoáng sản dôi dư... 

Tỉnh Gia Lai thực hiện Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn. 

Để khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, Gia Lai thực hiện Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh. ​UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường tuyên truyền, quán triệt các chỉ đạo nội dung tại Quyết định số 1626/QĐ-TTg ngày 15/12/2023 và Quyết định số 711/QĐ-TTg ngày 24/7/2024 của Thủ tướng Chính phủ đến công chức, viên chức, người lao động và các đơn vị, địa phương, cộng đồng, doanh nghiệp, người dân.

Thực hiện quản lý nhà nước về khoáng sản làm vật liệu xây dựng theo thẩm quyền, theo quy định của pháp luật. Tổ chức rà soát các quy hoạch, các dự án trên địa bàn để quản lý theo thẩm quyền, tránh chồng chéo về công tác quản lý giữa các quy hoạch, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng.

Trường hợp phát hiện có sự chồng lấn giữa các khu vực khoáng sản trong Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng với các quy hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội khác tại địa phương, các cơ quan, địa phương chủ động đề xuất phương án xử lý đến Sở Xây dựng để tổng hợp tham mưu UBND tỉnh trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Đồng thời, rà soát Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn, kịp thời phát hiện những vấn đề bất cập trong quá trình thực hiện.

Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tham mưu UBND tỉnh tổ chức quản lý nhà nước về vật liệu xây dựng; tổ chức triển khai Kế hoạch thực hiện Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng theo tiến độ đã được phê duyệt; chủ trì, tổng hợp và tham mưu UBND tỉnh báo cáo Bộ Xây dựng xem xét xử lý hoặc trình cơ quan có thầm quyền xử lý các chồng chéo về công tác quản lý giữa các quy hoạch, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng...; đề xuất nhiệm vụ KH&CN, đặt hàng các nhiệm vụ KH&CN thuộc lĩnh vực quản lý liên quan đến công tác nghiên cứu công nghệ thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng.

Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo triển khai lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đảm bảo việc cập nhật quỹ đất dành cho hoạt động khoáng sản phù hợp với Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng; giải quyết kịp thời các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cho thuê đất đối với các dự án đầu tư khai thác khoáng sản; chủ động rà soát, báo cáo với cơ quan có thẩm quyền trong quá trình xem xét, quyết định hình thức hạn chế, cấm hoặc tạm thời cấm hoạt động khoáng sản đối với các khu vực khoáng sản làm vật liệu xây dựng có tính chất đặc thù để thực hiện các dự án, công trình cấp bách, quan trọng…

Sở Công Thương phối hợp với sở, ngành, cơ quan có liên quan trong quá trình quản lý quy hoạch và cấp giấy phép hoạt động khoáng sản đối với các khoáng sản không phải vật liệu xây dựng thông thường giữa các quy hoạch khoáng sản đã được phê duyệt. Sở Kế hoạch và Đầu tư giải quyết kịp thời các thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư khai thác khoáng sản trên địa bàn; chủ trì tham mưu UBND tỉnh phối hợp, trao đổi kịp thời với các bộ, ngành, cơ quan liên quan về thông tin, tài liệu của nhà đầu tư nước ngoài trong việc mua bán, chuyển nhượng các doanh nghiệp đã được cấp quyền khai thác mỏ nguyên liệu khoáng sản làm vật liệu xây dựng; trong quá trình triển khai Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050, nếu phát hiện có sự bất cập giữa các khu vực khoáng sản trong Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng với Quy hoạch tỉnh, phối hợp với các sở, ngành liên quan báo cáo UBND tỉnh trình Bộ Xây dựng xem xét xử lý.

Sở NN&PTNT chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan thẩm định hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định theo quy định đối với các dự án khai thác khoáng sản tại Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng rừng; hướng dẫn ủy UBND cấp huyện rà soát diện tích ba loại rừng, cập nhật vào kế hoạch triển khai quy hoạch tỉnh.

Các sở, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ để triển khai hiệu quả Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng. 

Sở Khoa học và Công nghệ thẩm định và công bố các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết bị mới, vật liệu mới trong lĩnh vực thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng; tham mưu UBND tỉnh đặt hàng triển nhiệm vụ KH&CN liên quan đến công nghệ thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng; ưu tiên đề xuất bố trí nguồn vốn sự nghiệp KH&CN của tỉnh và lựa chọn các tổ chức có năng lực triển khai thực hiện các đề tài, dự án khoa học công nghệ phục vụ cho ngành khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng... 

Bên cạnh đó, UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện quản lý nhà nước về khoáng sản theo quy định trong phạm vi địa phương; quản lý chặt chẽ quỹ đất dành cho Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng; đề xuất điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất dành cho hoạt động khoáng sản theo tiến độ của quy hoạch. Rà soát các quy hoạch, các dự án tại địa phương để quản lý đúng theo thẩm quyền, tránh chồng chéo.

Kịp thời phản ánh những vấn đề bất cập, vướng mắc, đề xuất phương án giải quyết phù hợp trong quá trình thực hiện Quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn địa phương quản lý. Kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn; ngăn chặn hiệu quả việc khai thác, mua bán khoáng sản trái phép; xử lý triệt để các cơ sở khai thác, chế biến các loại khoáng sản, không đảm bảo quy định, gây ô nhiễm môi trường, không đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật trên địa bàn quản lý.

Theo Sở TN&MT tỉnh Gia Lai, từ đầu năm 2024 đến nay, công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh được tăng cường, nhiều trường hợp vi phạm đã bị phát hiện, xử lý. Sở TN&MT tỉnh Gia Lai cũng đã đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường quản lý, đôn đốc các doanh nghiệp hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh về việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát để theo dõi sản lượng khai thác theo quy định;

Bên cạnh đó, yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động khoáng sản trên địa bàn báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản rắn; thực hiện việc rà soát các khu vực cấm, khu vực tạm cấm hoạt động khoáng sản; đồng thời, đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố phối hợp kiểm tra các vị trí đất san lấp và đất sét làm gạch để xây dựng kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản năm 2024; đề nghị Cục Thuế tỉnh truy thu nghĩa vụ tài chính đối với đá xây dựng và đất san lấp đã khai thác nhưng chưa kê khai nộp thuế để phục vụ công trình thủy điện Ia Glea 2 của Công ty Cổ phần Thủy điện Khải Hoàng. 

Qua theo dõi tình hình khai thác khoáng sản và các nguồn thông tin phản ánh, Sở TN&MT tỉnh Gia Lai còn đề nghị UBND các huyện: Ia Pa, Phú Thiện, Chư Prông, Đức Cơ, Ia Grai, Kbang, Mang Yang và UBND thị xã An Khê kiểm tra, xác minh, xử lý hoạt động khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép. Sở TN&MT tỉnh Gia Lai cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay, UBND các huyện cũng đã xử lý 22 trường hợp vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản với tổng số tiền xử phạt hơn 390 triệu đồng; tịch thu 91,6m3 đá bazan cục, 1.940 viên đá chẻ, 25m3 đất san lấp, 4m3 đá lô ca.../.

Đức Thành