Đường sắt Nhổn – Ga Hà Nội: Nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan khiến dự án đội vốn, chậm tiến độ

TMO – Lãnh đạo các Bộ, ngành, đơn vị và TP. Hà Nội đã báo cáo nêu rõ những khó khăn, vướng mắc, phân tích nguyên nhân khiến dự án chậm tiến độ và đội vốn.

Theo đó, trong chuyến đi thị sát tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông và dự án đường sắt Nhổn – Ga Hà Nội hôm 7/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã làm việc với lãnh đạo các bộ, ngành, đơn vị đầu tư, tư vấn giám sát, thi công và UBND TP. Hà Nội về dự án đường sát Nhổn – Ga Hà Nội.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo các bộ, ngành, đơn vị, các nhà thầu, đơn vị tư vấn và TP. Hà Nội đã báo cáo nêu những khó khăn, vướng mắc, phân tích nguyên nhân khiến dự án chậm tiến độ và đội vốn. Theo đó, do dự án có công nghệ phức tạp, lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam, trong khi các đơn vị thực hiện chưa có kinh nghiệm nên có những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi công; thực hiện các quy chuẩn, quy trình thi công; quy chuẩn thiết bị, quy trình vận hành, khai thác. Ngoài ra, các gói thầu vừa phải tuân thủ theo pháp luật của Việt Nam còn phải thực hiện đầy đủ thủ tục theo quy định của nhà tài trợ, những yêu cầu ràng buộc theo hiệp định vay đan xen khác nhau theo các nhà tài trợ từ nhiều quốc gia; giá vật liệu, thiết bị, vật tư thay đổi. Việc giải phóng mặt bằng cho dự án gặp nhiều khó khăn khi hầu hết mặt bằng thi công là trên các tuyến chính của thành phố có lưu lượng giao thông lớn; tổ chức thi công trong điều kiện mặt bằng chật hẹp. 

Dự án đường sắt Nhổn - Ga Hà Nội, Thủ tướng yêu cầu chậm nhất cuối năm 2022 phải hoàn thành đoạn trên cao. (Ảnh: NB) 

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng, nếu không có giải pháp quyết liệt thì dự án có thể tiếp tục kéo dài và phát sinh các vấn đề khác. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các thời kỳ rất quan tâm tới dự án này. Từ đầu năm 2022 đến nay, Chính phủ đã ban hành 3 văn bản chỉ đạo tháo gỡ khó khăn cho dự án. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn có những vướng mắc. Thủ tương nhấn mạnh, từ việc thực hiện dự án này, chúng ta rút ra kinh nghiệm cho các dự án khác nhằm mở rộng không gian, phát triển Thành phố Hà Nội.

Thủ tướng nêu rõ, về chủ quan, sự phối hợp chỉ đạo, điều hành của một số bộ và địa phương chưa thường xuyên, chặt chẽ, còn lúng túng, chưa kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc, nhất là khâu giải phóng mặt bằng. Nguyên nhân và trách nhiệm khiến dự án chậm tiến độ, đội vốn thuộc về chủ đầu tư, Thành phố Hà Nội, các đơn vị tư vấn, các nhà thầu; sự phối hợp giữa các bộ, ngành và Thành phố Hà Nội chưa chặt chẽ, hiệu quả. Các vướng mắc, vấn đề phát sinh không kịp thời được xử lý.

Để giải quyết vấn đề, Thủ tướng yêu cầu về mặt tiến độ, đoạn trên cao phải phấn đấu hoàn thành chậm nhất là 31/12/2022; nhà thầu đã cam kết đáp ứng tiến độ này, chủ đầu tư là UBND thành phố Hà Nội phải đáp ứng các yêu cầu của nhà thầu; đồng thời nghiên cứu, tìm giải pháp rút ngắn ít nhất một nửa thời gian hoàn thành đoạn đi ngầm so với đề xuất của đơn vị tư vấn là năm 2027. Không vay thêm vốn ODA do thủ tục phức tạp (do liên quan tới nhiều loại ngoại tệ, nhiều nhà tài trợ từ nhiều nước, thay đổi tỷ giá…) mà sử dụng ngân sách Nhà nước. 

Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chủ động phối hợp với Thành phố Hà Nội để triển khai, phân công nhiệm vụ rõ ràng; tiến hành song song các thủ tục thuộc thẩm quyền của Hà Nội và của các bộ ngành. Phải chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã được thống nhất, tránh chung chung, đùn đẩy trách nhiệm; nếu có vướng mắc thì đơn vị chủ trì phải triệu tập các đơn vị liên quan để giải quyết theo đúng quy chế làm việc của Chính phủ.

Tuyến đường sắt đô thị Nhổn- Ga Hà Nội có tổng chiều dài 12,5 km, gồm 8,5 km đi trên cao và 4 km đi ngầm. Dự án có tổng kinh phí (đã đội vốn gấp đôi) lên tới 34.000 tỷ đồng. Dự án khởi công từ năm 2010 và dự kiến hoàn thành vào năm 2015. Tuy nhiên, đến nay tiến độ dự án mới đạt khoảng 75%.   

Lê Hùng