Đồng Tháp xây dựng và quản lý mã số vùng trồng nông sản

TMO - Xác định việc cấp mã số vùng trồng, thực hiện tốt truy xuất nguồn gốc giúp tăng sức cạnh tranh cho nông sản, thời gian qua, tỉnh Đồng Tháp tập trung đẩy mạnh thực hiện xây dựng mã số vùng trồng cho các loại nông sản trên địa bàn.

Đến nay, tỉnh Đồng Tháp được Cục Bảo vệ Thực vật cấp mã số cho 1.208 vùng trồng với diện tích hơn 106 nghìn ha; trong đó, cây ăn trái là hơn 15 nghìn ha; cây rau màu 2.000 ha; cây lúa hơn 88 nghìn ha. Đa số cấp mã vùng trồng phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu sang Trung Quốc, Australia, Hoa Kỳ, New Zealand, Nga, Hàn Quốc, Nhật Bản, EU, Nga, Singapore, Malaysia, UAE.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đồng Tháp cho biết: Địa chỉ được cấp mã vùng trồng lúa đa số được sử dụng giống lúa có xu hướng dịch chuyển từ giống lúa có chất lượng thấp sang trồng các loại giống lúa có chất lượng cao và tập trung trên một số nhóm giống chính, cho năng suất cao như : Đài Thơm 8, OM 18, OM 5451, OM 4900, Nàng hoa chín, nếp Long An IR 46-25. Tỷ lệ nhóm giống chất lượng cao chiếm 69,6%.

Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Đồng Tháp định hướng phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2022-2025, triển khai thực hành sản xuất hữu cơ hàng năm tăng 1% diện tích sản xuất để tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn và truy xuất nguồn gốc sản phẩm phục vụ thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Đồng Tháp đã cấp 431 mã số vùng trồng lúa với tổng diện tích hơn 65.000ha. Diện tích được chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm hơn 6.600ha; diện tích được chứng nhận VietGAP hơn 4.000ha.

Đồng Tháp đã cấp 431 mã số vùng trồng lúa với tổng diện tích hơn 65.000ha. Ảnh: VT. 

Điển hình là huyện Tháp Mười, trên địa bàn huyện được cấp 162 mã vùng trồng với diện tích hơn 14 nghìn ha; trong đó, có 70 mã vùng trồng được cấp mã số xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU và 92 mã số thị trường nội địa. Huyện Tháp Mười có tổng diện tích gieo trồng lúa hàng năm duy trì trên 100.000ha; trong đó, được cấp 65 mã vùng trồng lúa với diện tích hơn 13 nghìn ha. trước đây, do sản xuất nhỏ lẻ nên nông dân gặp nhiều khó khăn từ đầu vào đến đầu ra.

Khi có mã vùng trồng và liên kết với đơn vị tiêu thụ để sản xuất giống lúa chất lượng cao Đài Thơm 8, được công ty hỗ trợ về giống và kỹ thuật sản xuất theo hướng sạch. Từ đó, mỗi vụ, ước tính năng suất bình quân đạt trên 7 tấn/ha, giảm được số lần phun thuốc bảo vệ thực vật so với những giống khác, góp phần tăng năng suất, giảm chi phí và mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn diện tích lúa chưa cấp mã vùng trồng.

Các vùng sản xuất lúa được cấp mã vùng trồng được được nông dân áp dụng các biện pháp kỹ thuật như sạ thưa và bón phân vùi vào đất khi trục trạc lần cuối trước khi gieo sạ, IPM trong quản lý dịch hại,... nhằm giảm giá thành sản xuất lúa, tăng lợi nhuận và nâng cao chất lượng lúa gạo. Đối với trồng cây ăn quả trong tỉnh được cấp mã vùng trồng có lợi nhuận cao hơn cùng loại cây ăn quả theo phương pháp canh tác thông thường.

Xác định việc cấp mã số vùng trồng, thực hiện tốt truy xuất nguồn gốc giúp tăng sức cạnh tranh cho nông sản, thời gian qua, huyện Châu Thành tập trung đẩy mạnh thực hiện xây dựng mã số vùng trồng cho các loại nông sản trên địa bàn huyện. Những năm qua, huyện Châu Thành đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ những loại cây có giá trị kinh tế thấp, kém hiệu quả sang những loại cây mang lại giá trị cao hơn. Trong đó, việc phát triển cây ăn trái đang được địa phương tập trung đẩy mạnh. Hiện nay, trên địa bàn có 2.670ha nhãn, 986,5ha sầu riêng, hơn 750ha khoai lang... và nhiều loại cây trồng chủ lực khác.

Để phát triển hiệu quả vùng nguyên liệu tập trung, chuyển đổi cơ cấu sản xuất, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp, thời gian qua, Châu Thành tích cực xây dựng mã số vùng trồng cho các loại cây trồng chủ lực và giàu tiềm năng trên địa bàn. Hiện, toàn huyện Châu Thành có 138 mã số vùng trồng với diện tích 6.359ha được công nhận, tập trung vào các loại nông sản như: sầu riêng, nhãn, khoai lang, mít, lúa...

Việc xây dựng mã số vùng trồng giúp chuyển biến nhận thức của bà con nhà vườn trong việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, từng bước tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm. Nhờ vậy, nông sản của địa phương đáp ứng được yêu cầu khắt khe của thị trường các nước nhập khẩu, đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với phương thức canh tác theo kiểu truyền thống. Huyện đang tiếp tục xây dựng mã số vùng trồng cho các cây trồng chủ lực trên địa bàn nhằm tạo thuận lợi cho việc liên kết và tiêu thụ. Định hướng trong năm 2024 sẽ cấp mới 80 mã vùng trồng, với diện tích khoảng 5.200ha.

Xoài là một trong những trái cây chủ lực được cấp và quản lý mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu. 

Hiện nay, tỉnh Đồng Tháp có 295 vùng trồng xoài được cấp mã số tương ứng 8.300ha, tập trung chủ yếu ở huyện Cao Lãnh và thành phố Cao Lãnh. Diện tích trồng xoài xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc đã được cấp 252 mã vùng trồng, với diện tích 7.000 ha. Ngoài ra, xoài Đồng Tháp còn được cấp mã số vùng trồng xuất khẩu sang các nước khác đã góp phần đẩy mạnh việc hình thành và mở rộng v ùng chuyên canh xoài của tỉnh. Xoài được trồng ở những vùng được cấp mã vùng trồng đa số bán với giá cao hơn 5.000 - 10.000 đồng/ kg so với xoài được trồng theo phương pháp canh tác thông thường.

Việc xây dựng mã số vùng trồng giúp nông dân tuân thủ các quy định về chăm sóc vườn cây, thu hoạch, đồng thời việc tiêu thụ nhãn thuận lợi và giá cả nhãn cũng cao hơn so với trước đây. “Quy trình sản xuất theo hướng an toàn, VietGAP để được cấp mã số vùng trồng sẽ khác hơn đôi chút so với sản xuất thông thường. Tuy nhiên, muốn đưa nông sản đi xa, nông dân phải sản xuất theo nhu cầu, quy định của thị trường trong và ngoài nước

Để đạt các quy định cấp mã vùng trồng, tỉnh Đồng Tháp chú trọng xây dựng các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, đảm bảo an toàn dịch bệnh, thống nhất áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật sản xuất bền vững (VietGAP, GlobalGAP,..) hoặc theo yêu cầu cụ thể từng thị trường; đảm bảo số hóa vùng trồng. Đồng thời, các cơ sở doanh nghiệp kinh doanh, chế biến; phát triển hợp tác xã, hội quán tại các vùng sản xuất để thống nhất quản lý và phát triển, đảm bảo cân đối cung cầu; xây dựng và nhân rộng diện tích sản xuất theo mô hình liên kết chuỗi giá trị, xây dựng thương hiệu sản phẩm. Phát triển nông sản an toàn, nông sản hữu cơ gắn chứng nhận mã số vùng trồng và truy xuất nguồn gốc. 

UBND tỉnh Đồng Tháp đề ra chỉ tiêu đến năm 2025 sẽ thiết lập và cấp mã số vùng trồng đạt 100% diện tích vùng trồng đủ điều kiện cấp mã số; trong đó, lúa với diện tích 162.267 ha, cây ăn trái 31.235 ha và rau màu 4.660 ha; cấp mã số cơ sở đóng gói nông sản cho 100% cơ sở có nhu cầu.

Nông sản Việt Nam đang được xuất khẩu đến hơn 185 quốc gia, vùng lãnh thổ và ngày càng có sức hấp dẫn lớn với các đối tác quốc tế. Nguyên nhân một phần là nhờ công tác cấp mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói được triển khai rộng khắp trên cả nước, đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc nông sản của nhiều thị trường. Thời gian qua, các địa phương đã đẩy mạnh xây dựng và quản lý mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói nhằm đáp ứng đúng, đủ yêu cầu của các nước nhập khẩu và hướng tới nền nông nghiệp minh bạch, trách nhiệm, từ đó tạo ra lực đẩy lớn, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng mạnh mẽ của kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cả nước.

Tính đến hết tháng 11/2023, cả nước đã có 6.883 mã số vùng trồng và 1.588 mã số cơ sở đóng gói nông sản được cấp. Các mã số này tập trung chủ yếu vào các sản phẩm xuất khẩu chính như xoài, thanh long, nhãn, gạo, sầu riêng. Số lượng mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói được cấp nhiều nhất từ các thị trường Trung Quốc, Mỹ, New Zealand và Australia. Đồng bằng sông Cửu Long là vùng dẫn đầu về số lượng mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói.

Việc thiết lập mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói không chỉ đáp ứng yêu cầu bảo đảm tuân thủ đúng quy định về kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm của nước nhập khẩu mà còn góp phần làm thay đổi tập quán canh tác, nâng cao nhận thức sản xuất của nông dân theo hướng trách nhiệm hơn… Qua đó, nâng cao giá trị hàng hóa, đưa nông sản của địa phương xuất khẩu chính ngạch ra thị trường thế giới. 

PV