Địa phương khẩn trương trình Chính phủ dự án sinh kế cho chuyển đổi nghề cá

TMO – “Các địa phương cần đánh giá hiệu quả việc vận hành VNFishbase, thử nghiệm và bổ sung hướng dẫn cảng tư nhân tham gia quản lý tàu thuyền và chứng nhận. Bên cạnh đó, phải sớm trình Chính phủ dự án sinh kế cho chuyển đổi nghề cá, bao gồm ứng dụng công nghệ cao nuôi trồng xa bờ và phát triển nghề dịch vụ, du lịch” – Nội dung này được Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rõ tại phiên họp lần thứ 24 Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) vừa diễn ra mới đây.

Theo đó, sau khi nghe các Bộ, ngành, địa phương báo cáo về tình hình phòng chống đánh bắt hải sản bất hợp pháp, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, từ nay đến ngày 15/12 là thời hạn quan trọng để hoàn tất các nhiệm vụ, giải quyết các vấn đề tồn đọng liên quan đến phòng, chống IUU. Ông yêu cầu các bộ, ngành liên quan tiếp tục kiểm tra, đánh giá kỹ các số liệu về tàu cá vi phạm, đặc biệt là những tàu bị bắt do khai thác trái phép và xâm phạm lãnh hải nước khác; giải trình rõ ràng sự chênh lệch giữa số liệu Việt Nam cung cấp và số liệu của Ủy ban châu Âu (EC), làm rõ các lý do khách quan, ví dụ như tàu hoạt động tại vùng biển chồng lấn, tranh chấp thì không thể coi là vi phạm.

Các địa phương chịu trách nhiệm trong xử lý vi phạm hành chính, cũng như xử lý hình sự các trường hợp tàu cá bị bắt giữ ở nước ngoài. Đồng thời, các cơ quan phải cung cấp hóa đơn, biên bản tịch thu tài sản, giấy phép bị hủy và hình ảnh minh chứng để chứng minh việc xử lý đã được thực hiện đầy đủ. Các trường hợp không thể xử lý do hết thời hiệu hoặc các tình huống đặc biệt cũng cần được giải thích rõ ràng. Mục tiêu là xử lý 100% vi phạm, đồng thời công khai, minh bạch với EC và cộng đồng quốc tế.

(Ảnh minh họa)

Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tiến hành kiểm tra toàn diện, không chỉ trên giấy tờ mà phải đi thực địa, đánh giá dữ liệu về các trường hợp đã xử lý hình sự, hành chính. Đặc biệt là cần kiểm tra kỹ việc lắp đặt, duy trì kết nối VMS, việc thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến xử phạt, cấp chứng nhận xuất xứ, quản lý cảng cá, số tàu không đủ điều kiện hoạt động, đảm bảo dữ liệu chính xác và minh bạch…

Liên quan đến VNFishbase, Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, khi kiểm tra tại các cơ sở, cần xác định rõ hệ thống có vận hành đúng như báo cáo, mô tả là "liên thông, tích hợp, đa mục tiêu, hướng tới tiêu chuẩn đúng, đủ, sạch, sống". Nếu còn thiếu sót, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì rà soát, xây dựng, hoàn thiện Quy chế khai thác, quản lý dữ liệu, rà soát và hoàn thiện các quy trình liên quan. Trong đó, quy chế phải xác định rõ ai được tham gia, ai được sử dụng chức năng gì, và trách nhiệm của từng người sử dụng. Đặc biệt, chủ tàu, thuyền trưởng phải chịu trách nhiệm về nhật ký khai thác, theo dõi tuyến hành trình và kê khai đánh bắt.

Dữ liệu này sẽ phục vụ cho việc cấp giấy phép, chứng nhận và các thủ tục liên quan. "Đây là công tác rà soát, không phải xây dựng mới toàn bộ hệ thống, làm đến đâu rà soát đến đó". Đồng thời, các đơn vị liên quan, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát VNFishbase, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia toàn diện, bao gồm cả khai thác và nuôi trồng.

Với các địa phương, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đánh giá hiệu quả việc vận hành VNFishbase, thử nghiệm và bổ sung hướng dẫn cảng tư nhân tham gia quản lý tàu thuyền và chứng nhận. Ngoài ra, phải sớm trình Chính phủ dự án sinh kế cho chuyển đổi nghề cá, bao gồm ứng dụng công nghệ cao nuôi trồng xa bờ và phát triển nghề dịch vụ, du lịch.

Liên quan đến các tiêu chuẩn quốc tế về ngành nghề khai thác thủy sản, Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị các bộ, ngành, đơn vị liên quan tiếp tục rà soát và sửa đổi Luật Thủy sản để bảo đảm hài hòa với các yêu cầu pháp lý của Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và một số quốc gia khác.

Việc rà soát phải đầy đủ, không được bỏ sót, và trong thời gian chờ Luật Thủy sản được thông qua, các đơn vị cần chuẩn bị báo cáo về tính phù hợp pháp luật, bao gồm các vấn đề về loài động vật cần bảo vệ, 12 ngành nghề khai thác thủy sản không được Mỹ công nhận tương đương và 14 ngành nghề được công nhận tương đương; đồng thời đề xuất ban hành Nghị quyết của Chính phủ về bảo vệ môi trường, quản lý ngành nghề khai thác thủy sản, bảo đảm quyền, nghĩa vụ của người dân được thực thi đúng luật và đáp ứng yêu cầu quốc tế, giải quyết dứt điểm các vấn đề còn xung đột về pháp lý và kỹ thuật với các quy định của Mỹ, EU, và một số quốc gia khác…/.

LÝ LAN