Đề xuất các mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường

TMO - Bộ Tài nguyên và Môi trường đang lấy ý kiến góp ý vào dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 45/2022/NĐ-CP ngày 7/7/2022 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. 

Tại dự thảo Nghị định, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất bổ sung Điều 26 a vào sau Điều 26 của Nghị định số 45/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm các quy định về phân loại, thu gom, vận chuyển, chôn, lấp, đổ, đốt, xử lý chất thải rắn sinh hoạt.  

Cụ thể, theo dự thảo Nghị định, phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng đối với hành vi hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo quy định của chính quyền địa phương; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo quy định của chính quyền địa phương.

Cùng với đó, hành vi vi phạm của cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp có phát sinh chất thải rắn sinh hoạt với tổng khối lượng từ 300 kg/ngày trở lên bị xử phạt như sau:

Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng đối với hành vi không ký hợp đồng với đơn vị có chức năng thu gom, vận chuyển, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải theo quy định; Phạt tiền từ 40 triệu đồng đến 60 triệu đồng đối với hành vi sử dụng phương tiện vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường theo quy định.

(Ảnh minh họa). 

Hành vi vi phạm trong hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt bị xử phạt như sau: Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với hành vi không đào tạo nghiệp vụ, trang bị bảo hộ lao động cho công nhân thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt; không thông báo cho cơ quan có thẩm quyền trong trường hợp từ chối thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân không phân loại.

Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với hành vi vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt không đến đúng điểm tập kết, trạm trung chuyển, địa điểm đã quy định, cơ sở xử lý chất thải theo quy định; vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt không đúng tuyến đường, thời gian theo quy định của chính quyền địa phương... Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng đối với hành vi không bảo đảm đủ yêu cầu về nhân lực, phương tiện và thiết bị chuyên dụng để thu gom, vận chuyển toàn bộ chất thải rắn sinh hoạt tại những địa điểm đã quy định; không cung cấp thông tin, dữ liệu vận chuyển cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền tại địa phương.

Các hành vi bị phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng khi sử dụng các phương tiện, thiết bị không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường theo quy định để rơi vãi chất thải rắn sinh hoạt, phát tán bụi, mùi, rò rỉ nước thải hoặc vệ sinh thiết bị gây ảnh hưởng xấu đến môi trường trong quá trình thu gom, vận chuyển; không vệ sinh, phun xịt rửa mùi phương tiện vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trước khi ra khỏi trạm trung chuyển, cơ sở xử lý.

Phạt tiền từ 40 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với hành vi không bố trí các thiết bị, phương tiện để thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt theo quy định; không bố trí phương tiện, thiết bị thu gom, lưu giữ nước rỉ rác tại các trạm trung chuyển theo quy định; không đáp ứng một trong các yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường đối với trạm trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt theo quy định.

Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 60 triệu đồng đối với hành vi không có các biển báo, chỉ dẫn an toàn trong bãi chôn lấp sau khi đóng bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt; không lập hồ sơ và bàn giao mặt bằng cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền sau khi kết thúc hoạt động xử lý ô nhiễm, cải tạo môi trường bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt theo quy định; không thành lập lại bản đồ địa hình của khu vực bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt theo quy định.

Phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 150 triệu đồng đối với hành vi không tiến hành cải tạo cảnh quan, không có biện pháp ngăn ngừa ô nhiễm môi trường ngay sau khi đóng bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt; không tổ chức quan trắc, theo dõi diễn biến môi trường tại bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt kể từ ngày kết thúc việc đóng bãi chôn lấp và báo cáo cơ quan chuyên môn về bảo vệ môi trường cấp tỉnh theo quy định.

Thực hiện Chương trình công tác năm 2024 của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường được phân công xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 45/2022/NĐ-CP ngày 07/7/2022 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Thực tiễn thời gian qua, trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường ghi nhận nhiều trường hợp chủ dự án sẵn sàng chấp nhận bị xử phạt vi phạm hành chính để triển khai xây dựng trước hoặc đưa dự án vào vận hành chính thức trước khi có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc được cấp giấy phép môi trường của cơ quan nhà nước. Như vậy cho thấy, chế tài xử lý đối với các hành vi không có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, hành vi không có giấy phép môi trường còn chưa đủ mạnh, cần thiết phải nâng mức xử phạt để ngăn chặn các vi phạm.

Ngoài ra, thực tế cũng ghi nhận có nhiều trường hợp chủ dự án đã bị lập biên bản vi phạm hành chính hoặc đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính nhưng vẫn cố tình tiếp tục vi phạm, nhất là liên quan đến hành triển khai thi công dự án khi chưa có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc giấy phép môi trường, trường hợp chỉ áp dụng xử phạt theo tình tiết tăng nặng theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 10 Luật Xử lý vi phạm hành chính là chưa đủ răn đe.

Do đó, cần thiết phải có chế tài quy định bổ sung trong trường hợp này. Việc xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 45/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường nhằm mịc đích kịp thời tiếp tục hướng dẫn Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 và đảm bảo đồng bộ, thống nhất hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường và phù hợp pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính, Luật Thanh tra hiện hành. Đảm bảo chế tài về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đủ tính răn đe, phù hợp với tình hình thực tiễn.../.

Đức Tùng