Đẩy nhanh tiến độ triển khai đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt

TMO - Thời gian qua, tỉnh Vĩnh Phúc đang đẩy mạnh triển khai kế hoạch, nhiệm vụ tại Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 nhằm cải thiện và nâng cao chất lượng môi trường.  

Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Phúc, lượng rác thải phát sinh trên địa bàn toàn tỉnh khoảng 920 tấn/ngày, trong đó ở khu vực đô thị khoảng 350 tấn/ngày, khu vực nông thôn khoảng 570 tấn/ngày. Tỉ lệ thu gom đã đạt trên 75% ở khu vực nông thôn và trên 95% ở khu vực đô thị. 

Tuy nhiên, phương pháp xử lý chủ yếu hiện nay là chôn lấp (chiếm khoảng 75%) và đốt bằng các lò đốt rác quy mô nhỏ cấp xã, cơ sở xử lý do tư nhân đầu tư. Hầu hết các bãi chôn lấp và cơ sở xử lý rác thải đang hoạt động hiện nay chưa đáp ứng được quy chuẩn về môi trường. 

Hầu hết khối lượng rác thải trên địa bàn tỉnh được xử lý theo hình thức chôn lấp hoặc lò đốt rác. Ảnh: Quốc Chính 

Đến nay, tỉnh mới triển khai xây dựng được 1 cơ sở xử lý tập trung tại thị trấn Hợp Hòa - huyện Tam Dương sử dụng công nghệ đốt thu hồi nhiệt, tổng công suất xử lý theo thiết kế 150 tấn/ngày chia làm 2 giai đoạn, mỗi giai đoạn là 75 tấn/ngày (thực tế hiện nay cơ sở này đang hoạt động và chỉ đạt công suất xử lý khoảng 75 tấn/ngày).

Về triển khai các điểm tập kết và lò đốt rác quy mô cấp xã, đến nay toàn tỉnh có khoảng 232 bãi chôn lấp rác tạm thời với tổng diện tích khoảng 31,2 ha; đầu tư lắp đặt được 37 lò đốt rác ở các xã, thị trấn. Tuy nhiên, hầu hết các bãi chôn lấp, lò đốt rác thải đều đã quá tải, xuống cấp không đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.

Theo đề án, dự báo đến năm 2025 khối lượng phát sinh khoảng 980 tấn/ngày, áp lực lên hệ thống thu gom, xử lý rác sẽ ngày càng gia tăng, đặc biệt là đối với những vùng trung tâm phát triển đô thị, công nghiệp, vùng lõi nằm trong quy hoạch chung đô thị Vĩnh Phúc.

Để giải quyết vấn đề trên, tỉnh Vĩnh Phúc triển khai đề án xử lý rác thải với mục tiêu từ nay đến năm 2025 sẽ thực hiện thu gom và từng bước xử lý triệt để rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Từng bước hình thành hoạt động cung ứng dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn đồng bộ từ cấp huyện đến cấp xã, làm cơ sở cho việc xã hội hóa toàn bộ hoạt động này. 

Tỉnh Vĩnh Phúc phấn đấu đạt mục tiêu tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải tại đô thị là 95%, tại nông thôn là 80% trong năm 2022 

Trong năm 2022, tỉnh Vĩnh Phúc đặt mục tiêu duy trì tỷ lệ thu gom, xử lý rác đô thị đạt 95%, con số này ở khu vực nông thôn là 80%. Bên cạnh đó sẽ hình thành dịch vụ thu gom, vận chuyển xử lý đồng bộ tại các địa bàn thành phố Vĩnh Yên; huyện Tam Dương, Tam Đảo.

Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ việc xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch. Mục tiêu đưa vào vận hành vào giữa năm 2023. Cùng với việc xây dựng nhà máy xử lý rác, năm 2022, Vĩnh Phúc tập trung cải tạo phục hồi môi trường 40 bãi chôn lấp bãi rác của huyện Tam Dương, Tam Đảo và TP Vĩnh Yên.

Địa phương này đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt đáp ứng quy chuẩn môi trường đạt 97% ở khu vực đô thị và 80% ở khu vực nông thôn; tỷ lệ bãi chôn lấp rác thải được cải tạo, xử lý, tái sử dụng đạt trên 95%.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, năm 2021, các cấp, ngành, địa phương mới chỉ hoàn thành 2/6 nhiệm vụ Ban chỉ đạo Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh đề ra. 

Trong đó, đã hoàn thành 2 nhiệm vụ, gồm điều chỉnh, tăng định mức phân bổ kinh phí sự nghiệp môi trường cho cấp huyện, xã; hướng dẫn quy trình, thủ tục giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra, 4 nhiệm vụ chưa hoàn thành theo kế hoạch gồm ban hành các quy định cụ thể về công tác quản lý rác thải, trong đó có các nội dung về phân công trách nhiệm quản lý rác thải, hoạt động cung ứng dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải; điều chỉnh mức giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải phù hợp với tình hình thực tế. 

Cải tạo, nâng cấp nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tại thị trấn Hợp Hòa, huyện Tam Dương lên 150 tấn/ngày, đêm; rà soát, cập nhật vị trí, địa điểm đầu tư xây dựng các công trình xử lý rác thải sinh hoạt vào quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030.

Năm 2022, Ban chỉ đạo thực hiện Đề án tiếp tục giao các sở, ngành, địa phương thực hiện 14 nhiệm vụ trong đề án. Đến thời điểm hiện tại, các sở, ngành, địa phương đã hoàn thành 4 nhiệm vụ, đó là: Thành lập BCĐ thực hiện Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và vệ sinh các cấp, xây dựng kế hoạch thực hiện; hướng dẫn việc thanh, quyết toán kinh phí thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải và vệ sinh môi trường.

Đề xuất UBND tỉnh phương án, hình thức đầu tư đối với khu xử lý rác thải tập trung tại thị trấn Hợp Hòa; xây dựng, triển khai kế hoạch tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo vệ môi trường.

Khu xử lý rác thải hiện đại, bảo vệ môi trường tại nhà máy xử lý rác tại huyện Yên Lạc. Ảnh: Báo Vĩnh Phúc 

Bên cạnh đó, 4 nhiệm vụ đang triển khai, gồm ban hành giá dịch vụ chi phí cho hoạt động thu gom, vận chuyển rác thải; điều chỉnh, bổ sung địa điểm nhà máy xử lý rác thải tập trung và các khu xử lý rác thải tập trung khác tại các huyện, thành phố để đưa vào quy hoạch chung của tỉnh; tổ chức tuyên truyền, thí điểm triển khai mô hình phân loại rác thải tại nguồn; xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch và xã Tam Hồng, huyện Yên Lạc.

Cùng với 6 nhiệm vụ chưa triển khai thực hiện, đó là điều chỉnh, bổ sung mức chi cụ thể cho hoạt động thu gom, vận chuyển xử lý rác thải; cải tạo phục hồi môi trường bãi chôn lấp rác của các huyện, thành phố Tam Dương, Tam Đảo, Vĩnh Yên; xây dựng các điểm tập kết, trung chuyển rác thải trên địa bàn các huyện, thành phố Tam Dương, Tam Đảo, Vĩnh Yên.

Quy hoạch vị trí địa điểm, giải phóng mặt bằng và phê duyệt chủ đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải tập trung tại các địa phương còn lại; phê duyệt kế hoạch điều tiết thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải và tổ chức đấu thầu dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải tại các huyện, thành phố Tam Dương, Tam Đảo, Vĩnh Yên; phê duyệt giá dịch vụ xử lý rác thải của nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tại thị trấn Hợp Hòa.

Hiện nay, tiến độ triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động các nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt, cải tạo, phục hồi môi trường các bãi chôn lấp rác thải, xây dựng các điểm tập kết trung chuyển rác thải gặp khó khăn do một bộ phận người dân vùng dự án chưa đồng tình, ủng hộ, trong khi đó, việc chỉ đạo triển khai đề án của một số địa phương còn chậm, thiếu quyết liệt.

Đối với hoạt động của nhà máy xử lý rác thải tại thị trấn Hợp Hòa gặp khó khăn do lượng rác chuyển về còn thấp, UBND huyện Tam Dương chưa triển khai đấu thầu hoặc đặt hàng dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải trên địa bàn quản lý.

Để đẩy nhanh tiến độ triển khai đề án, thời gian tới, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị các sở, ngành, địa phương thực hiện nghiêm Chỉ thị số 23 của UBND tỉnh về công tác thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh; UBND các huyện, thành phố phối hợp với Sở TN&MT rà soát, cập nhật các vị trí, địa điểm đầu tư công trình xử lý rác thải sinh hoạt vào kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025.

Đồng thời, yêu cầu Sở TN&MT kiểm tra công nghệ xử lý rác thải tại Công ty cổ phần Môi trường công nghệ Việt, phối hợp với Sở Xây dựng tiếp tục hỗ trợ các địa phương về pháp lý trong việc xây dựng nhà máy xử lý rác thải; Sở Tài chính khẩn trương rà soát, báo cáo đề xuất điều chỉnh giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải phù hợp với tình hình thực tế.

Lê Mai