Đà Nẵng xây dựng lộ trình tham gia thị trường carbon

TMO - Hướng tới mục tiêu giảm phát thải và thích ứng với biến đổi khí hậu, Đà Nẵng từng bước triển khai kế hoạch tham gia thị trường carbon, mở ra cơ hội mới cho kinh tế xanh, đồng thời khẳng định cam kết phát triển đô thị bền vững.

Thị trường carbon đang trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh thế giới nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng xanh. Do đó, TP. Đà Nẵng đã và đang xây dựng lộ trình tham gia thị trường carbon một cách bài bản, gắn với mục tiêu phát triển thành phố môi trường.

Chính quyền thành phố chú trọng rà soát, đánh giá lượng phát thải khí nhà kính từ các ngành kinh tế trọng điểm, đồng thời xây dựng cơ chế quản lý, giám sát và kiểm kê khí thải. Song song, Đà Nẵng đẩy mạnh hợp tác với các tổ chức quốc tế, tận dụng nguồn lực hỗ trợ về tài chính, công nghệ để chuẩn bị nền tảng vững chắc cho việc tham gia thị trường carbon.

 Đây không chỉ là giải pháp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế xanh, thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh của địa phương. Việc từng bước tham gia thị trường carbon khẳng định quyết tâm của Đà Nẵng trong việc thích ứng xu thế toàn cầu, gắn kết mục tiêu phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường, hướng đến đô thị xanh, đáng sống.

Sau hợp nhất, TP. Đà Nẵng mới có trữ lượng carbon rừng rất lớn khi có tổng diện tích rừng đến 688.288ha, gồm 504.213ha rừng tự nhiên và 184.075ha rừng trồng đã thành rừng. Năm 2021, Chính phủ đã thống nhất chủ trương cho phép tỉnh Quảng Nam (cũ) nghiên cứu, lập đề án thí điểm kinh doanh tín chỉ carbon rừng từ nỗ lực hạn chế mất rừng, suy thoái rừng, quản lý bền vững tài nguyên rừng, bảo tồn và nâng cao trữ lượng carbon rừng (REDD+).

Đà Nẵng có nhiều tiềm năng để tham gia thị trường carbon. (Ảnh: TLXV). 

Trước đó, vào năm 2024, UBND tỉnh Quảng Nam (cũ) đề nghị các bộ, ngành Trung ương cho phép tham gia Dự án chi trả giảm phát thải khí nhà kính từ rừng tại vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên theo tiêu chuẩn TREES của ART do Liên minh giảm phát thải thông qua tăng cường tài chính lâm nghiệp (LEAF) điều phối và chương trình chi trả kết quả thực hiện REDD+ do Quỹ khí hậu xanh (GCF) tài trợ… Đại diện Chi cục Kiểm lâm TP. Đà Nẵng cho biết, thành phố tiếp tục kiến nghị Trung ương xem xét đưa thành phố Đà Nẵng tham gia vào chương trình chi trả kết quả thực hiện REDD+ và đề án thí điểm kinh doanh tín chỉ carbon rừng REED+.

Những chương trình, đề án này được triển khai sẽ giúp TP.Đà Nẵng có nguồn thu tăng thêm bình quân hơn 110 tỷ đồng/năm. Đây là nguồn kinh phí lớn, góp phần hỗ trợ công tác bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn thành phố. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng tác động mạnh mẽ, Đà Nẵng đã và đang triển khai nhiều giải pháp phát triển kinh tế xanh, kinh tế số và kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải khí nhà kính.

Thành phố đang từng bước tham gia thị trường carbon, nơi diễn ra hoạt động giao dịch tín chỉ carbon với mỗi tín chỉ tương ứng với việc giảm hoặc loại bỏ một tấn khí carbonic (CO2) hoặc một lượng khí nhà kính khác được quy đổi tương đương với một tấn khí carbonic (CO2). Việc hình thành và giao dịch tín chỉ carbon không chỉ khuyến khích các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính, mà còn tạo ra nguồn thu tài chính để thành phố đầu tư trở lại cho các chương trình, dự án ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số và kinh tế tuần hoàn theo quy định tại Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Thực hiện quy định của Nghị quyết số 136/2024/QH15, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang tham mưu thành phố quy định việc quản lý, sử dụng nguồn thu từ giao dịch tín chỉ carbon hình thành từ các chương trình, dự án do ngân sách thành phố đầu tư để ưu tiên triển khai các chương trình, dự án ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số và kinh tế tuần hoàn trên địa bàn thành phố.

Sở đã tổ chức hội thảo về thí điểm cơ chế tín chỉ carbon nhằm phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu, cung cấp kiến thức về cơ chế tín chỉ carbon để hỗ trợ triển khai Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội. Tuy nhiên, hiện thành phố chưa có chương trình tổng thể về kiểm kê và giảm phát thải khí nhà kính trên địa bàn.

Các số liệu kiểm kê chủ yếu dựa trên các dự án ngắn hạn với độ tin cậy cao. Trước mắt, các sở, đơn vị liên quan đang tiếp tục đôn đốc, hướng dẫn các doanh nghiệp xây dựng báo cáo kiểm kê khí nhà kính và lập kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính giai đoạn từ năm 2026-2030 theo quy định của Chính phủ…

TP.Đà Nẵng đẩy mạnh xây dựng các chính sách khuyến khích các doanh nghiệp giảm phát thải, bảo vệ môi trường tự nhiên. 

Lãnh đạo Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường) thông tin, thành phố sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn tín dụng xanh đối với các ngành sản xuất và tiêu dùng ít phát thải carbon. Đồng thời, xây dựng các chính sách khuyến khích các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ sản xuất sạch, giảm phát thải carbon… Cùng với đó, thúc đẩy, phát triển thị trường carbon, trong đó có trao đổi tín chỉ carbon rừng”.

Để thúc đẩy cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon và phát triển thị trường carbon, thành phố Đà Nẵng cần có chính sách khuyến khích đầu tư vào các dự án giảm phát thải, nâng cao hấp thụ khí nhà kính; phát triển hệ thống hạ tầng phù hợp để hỗ trợ việc giao dịch tín chỉ carbon, bao gồm cả các cơ quan quản lý, giám sát và cơ sở dữ liệu liên quan đến lượng khí nhà kính. Thành phố cần hợp tác chặt chẽ với các tổ chức quốc tế có kinh nghiệm trong lĩnh vực giảm phát thải và phát triển thị trường carbon để học hỏi và áp dụng các giải pháp tốt nhất.

Cùng với đó, tạo môi trường đầu tư ổn định, đầy triển vọng cho các nhà đầu tư tham gia vào các dự án giảm phát thải carbon; cung cấp thông tin, hỗ trợ kỹ thuật và khuyến khích các doanh nghiệp, cá nhân tham gia thị trường carbon, góp phần bảo vệ môi trường, sinh thái.

Đáng chú ý, tại Nghị định số 119/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 đã tạo nền tảng pháp lý vận hành thị trường carbon trong nước. Do đó, thành phố Đà Nẵng đang kiến nghị tham gia trao đổi tín chỉ carbon rừng, cụ thể hóa cơ chế sử dụng nguồn thu tài chính từ giao dịch tín chỉ carbon, từng bước tham gia thị trường carbon. Lộ trình tham gia thị trường carbon của Đà Nẵng đang trở thành bước đi chiến lược trong tiến trình xây dựng thành phố xanh, bền vững.

Trong tương lai, khi cơ chế vận hành thị trường carbon trong nước được triển khai đồng bộ, Đà Nẵng sẽ có nhiều lợi thế nhờ sự chuẩn bị từ sớm và bài bản. Đây không chỉ là cơ hội để thành phố giảm phát thải, thích ứng biến đổi khí hậu mà còn giúp gia tăng nguồn thu từ việc giao dịch tín chỉ carbon, tạo động lực đổi mới công nghệ, phát triển các ngành kinh tế thân thiện với môi trường.

Quan trọng hơn, việc chủ động tham gia thị trường carbon còn góp phần khẳng định vai trò tiên phong của Đà Nẵng trong thực hiện cam kết quốc gia về giảm phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Lộ trình này không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn thể hiện trách nhiệm của thành phố trong bảo vệ môi trường chung.

Huyền Thanh