Đà Nẵng triển khai đồng bộ giải pháp bảo vệ rừng

TMO - Hiện nay, thành phố Đà Nẵng đẩy mạnh triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm bảo vệ diện tích rừng tự nhiên trong mùa khai thác hạt ươi, đây cũng là thời điểm thường ghi nhận nguy cơ xâm hại rừng tăng cao. Các lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, lập chốt kiểm soát, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân không khai thác trái phép, góp phần giữ gìn hệ sinh thái rừng.

Mùa khai thác hạt ươi thường kéo dài từ tháng 6 đến tháng 8 hằng năm. Đây cũng là thời điểm rừng tự nhiên tại Đà Nẵng đối mặt với nhiều nguy cơ bị xâm hại do tình trạng khai thác trái phép gia tăng. Nhằm bảo vệ diện tích rừng hiện có, thành phố đã chỉ đạo các địa phương có rừng triển khai quyết liệt các biện pháp kiểm soát, giám sát tại thực địa.

Hạt kiểm lâm được yêu cầu tăng cường phối hợp với chính quyền cơ sở, tổ chức lực lượng chốt chặn tại các tuyến đường mòn, lối mở vào rừng. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên, nhấn mạnh vai trò của người dân trong việc phát hiện, tố giác hành vi vi phạm. Thành phố cũng giao trách nhiệm cụ thể cho các chủ rừng trong việc quản lý, bảo vệ rừng mùa cao điểm.

Đặc biệt, lực lượng chức năng sẽ xử lý nghiêm các hành vi tổ chức, tiếp tay cho việc thu gom, vận chuyển, buôn bán hạt ươi không rõ nguồn gốc. Với sự vào cuộc đồng bộ, Đà Nẵng hướng tới kiểm soát tốt tình hình, hạn chế tối đa các tác động tiêu cực đến tài nguyên rừng trong mùa ươi năm nay. Theo ngành chức năng  Đà Nẵng, cây ươi là loài thân gỗ lớn, cao từ 30 - 40 m, gắn bó lâu đời với rừng già miền Trung.

Trái ươi rất quý hiếm, có giá trị cao vì chỉ chín sau chu kỳ 3 - 4 năm và được thị trường ưa chuộng để làm nước giải khát, dược liệu. Những ngày này, rừng ươi tại các xã vùng cao TP Đà Nẵng bước vào mùa chín rộ. Sắc đỏ của tán lá ươi phủ kín nhiều triền núi, báo hiệu “lộc rừng” đã đến kỳ thu hái.  Hạt ươi khô hiện có giá từ 350.000 – 500.000 đồng/kg, có loại được thương lái thu mua đến 1 triệu đồng/kg nếu để dành sau chính vụ thu hoạch.

Vậy nên mỗi vụ ươi đến, hàng trăm người từ khắp nơi đổ về các cánh rừng ở các xã Trà My, Khâm Đức, Phước Thành, Nam Giang… để tìm ươi. Theo người dân, năm nay rừng ươi được mùa nên người đi nhặt quả ươi có thu nhập khá, mỗi ngày có thể thu được vài trăm ngàn đồng, nếu may mắn có thể được vài triệu đồng. Theo chia sẻ của người dân ngụ xã Quế Phước, bà con địa phương chủ yếu làm nương rẫy nên thu nhập không cao. Vì vậy mỗi khi mùa ươi đến ai cũng vào rừng thu hái.

Rừng ươi mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân Đà Nẵng. (Ảnh: PL). 

Do có giá trị kinh tế cao mà hạt ươi thu hút đông đảo người dân đổ xô vào rừng, đặt ra áp lực lớn lên công tác quản lý, bảo vệ rừng của các lực lượng chức năng. Không ít người leo lên tận ngọn cây để hái, thậm chí chặt tỉa cành hoặc hạ cả cây ươi chỉ để lấy trái, bất chấp nguy cơ làm chết cây, gây tổn thương nghiêm trọng đến sinh thái rừng. Tại xã Đắc Pring – điểm nóng khai thác lâm sản thuộc vùng biên giới TP Đà Nẵng, chính quyền địa phương đã thành lập tổ công tác liên ngành gồm Công an xã, kiểm lâm, đồn biên phòng, lực lượng bảo vệ rừng và Ban Chỉ huy quân sự xã.

Nhiệm vụ của tổ là thường xuyên tuần tra, chốt chặn tại các đường mòn vào rừng, ngăn chặn tình trạng người dân địa phương và từ nơi khác tập trung về xã tự ý xâm nhập vào rừng khai thác trái phép hạt ươi, cưa chặt hoặc hạ gốc cây để lấy hạt. Hay tại lâm phận Trà Cang, Ban Quản lý rừng phòng hộ đã phối hợp kiểm đếm, đánh dấu toàn bộ cây ươi trong rừng. Các tổ bảo vệ rừng tổ chức tuần tra 4 lần/ngày. Người dân vào rừng phải có phiếu đăng ký có xác nhận của UBND xã và kiểm lâm địa bàn.

Dù đã siết chặt công tác bảo vệ rừng nhưng theo đại diện lực lượng kiểm lâm địa bàn, hiện việc quản lý, ngăn chặn các hành vi xâm hại rừng bất hợp pháp vẫn còn nhiều khó khăn. Cây ươi không tập trung một chỗ mà phân bố rải rác, địa hình hiểm trở khiến việc tuần tra gặp không ít trở ngại. Trước thực trạng đó, ngành kiểm lâm đã tăng cường ứng dụng công nghệ và truyền thông. Các nhóm Zalo được lập để kết nối người dân với lực lượng bảo vệ rừng. Số điện thoại đường dây nóng được phổ biến rộng rãi, khuyến khích người dân phản ánh các hành vi chặt phá rừng.

Theo đại Hạt Kiểm lâm liên xã khu vực 10 chia sẻ, đơn vị được quán triệt tăng cường tuần tra từ đầu mùa nhưng lực lượng mỏng, lại phải giám sát diện tích rừng rất rộng. Nếu không có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền và người dân thì rất dễ bỏ lọt vi phạm.

Hạt ươi được sử dụng để giải nhiệt hoặc làm vị thuốc. (Ảnh: PL). 

Đơn vị nhờ vào tai mắt của người dân rất nhiều. Mỗi người dân sẽ là một kiểm lâm viên không mang sắc phục. Nếu được tuyên truyền kỹ và có ý thức, người dân chính là lực lượng bảo vệ rừng hiệu quả nhất.

Để siết chặt khai thác lâm sản ngoài gỗ như quả ươi, trước đây, UBND tỉnh Quảng Nam (cũ) từng ban hành văn bản số 3757/UBND-KTN yêu cầu nghiêm cấm chặt hạ cây ươi. Nhiều địa phương cũng đưa ra quy định tương tự, buộc các tổ chức, cá nhân vào rừng thu hái phải tuân thủ quy định, có sự giám sát của lực lượng chức năng.

Ngoài ra, việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lâm nghiệp cũng được áp dụng mạnh mẽ hơn trong mùa ươi. Các trường hợp chặt cây, tỉa nhánh để lấy quả đều bị xử lý nghiêm theo Nghị định 35/2019/NĐ-CP. Việc bảo vệ rừng trong mùa khai thác hạt ươi không chỉ là nhiệm vụ của lực lượng kiểm lâm hay chính quyền địa phương, mà đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của cả cộng đồng.

Đà Nẵng đang cho thấy quyết tâm cao trong việc giữ gìn hệ sinh thái rừng thông qua các biện pháp cụ thể, từ tuần tra kiểm soát, lập chốt canh gác đến nâng cao nhận thức cho người dân sống gần rừng. Mỗi hạt ươi được thu hái đúng quy định sẽ góp phần phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững, trong khi việc khai thác trái phép sẽ để lại hậu quả lâu dài cho tài nguyên rừng và đa dạng sinh học.

Với định hướng bảo vệ đi đôi với phát triển, thành phố xác định không đánh đổi rừng lấy lợi ích trước mắt. Các kế hoạch hành động đang được triển khai không chỉ giúp ổn định tình hình trong mùa cao điểm, mà còn tạo nền tảng cho công tác quản lý rừng hiệu quả hơn trong dài hạn. Giữ rừng là giữ cho Đà Nẵng những giá trị sinh thái quý giá, cũng là giữ sinh kế và môi trường sống bền vững cho các thế hệ mai sau.

Thu Mai