TMO – Sau 15 năm, diện mạo nông thôn được đổi mới, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện rất rõ nét. Năm 2010, thu nhập vùng nông thôn là 12,8 triệu đồng. Đến nay là 54 triệu, và dự kiến cuối năm là 58 triệu, tức là gấp hơn 4 lần.

Về tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Phong trào "Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới", Phong trào "Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau" giai đoạn 2021-2025, nguyên Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Nguyễn Xuân Cường cho biết, tổng kết này không chỉ tổng kết cho giai đoạn 2021-2025 mà bản chất đây là tổng kết cho cả ba kỳ, từ 2010 đến hết 2025. Bởi lẽ, hai chủ thể lớn là cấp huyện và cấp xã tới đây sẽ hoàn toàn khác. Không còn cấp huyện nữa, cấp xã thì từ hơn 10.000 còn hơn 3.000, cấu trúc và quy mô cấp xã hoàn toàn khác.

Nguyên Bộ trưởng Nông nghiệp và PTNT (Nông nghiệp và Môi trường) Nguyễn Xuân Cường.

Vì thế, cuộc tổng kết này đúng thời điểm, rất chủ động, và hàm ý là tổng kết cả ba giai đoạn của ba kỳ phát triển. Hai chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới và xóa đói giảm nghèo bền vững là hai chương trình hành động cụ thể, bao trùm, toàn thể để chúng ta thực hiện Nghị quyết 26 của Ban Chấp hành Trung ương khóa 10 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Về kết quả, ba vấn đề lớn bao trùm là nông nghiệp, nông dân, nông thôn là những vấn đề rất lớn của thế giới, nói đúng hơn là của những nước đang phát triển chứ không riêng Việt Nam. Nhưng lần đầu tiên chúng ta đưa vào cấu trúc một Nghị quyết, đó là Nghị quyết 26, để từ đó đề ra mục tiêu, chỉ đạo tập trung, quyết liệt, rõ ràng nhằm tạo đột phá cho ba lĩnh vực này.

Bối cảnh năm 2010, xuất phát điểm của chúng ta không cao. GDP Việt Nam lúc đó mới được 104 tỷ USD. Khu vực nông thôn, nông nghiệp, nông dân rất cần đột phá, trong khi tiềm lực đất nước không lớn, thu ngân sách không cao, và Việt Nam đang cùng thế giới chịu ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Lấy đâu ra nguồn lực lớn như thế? Nhưng chúng ta đã quyết tâm cao về ý thức chính trị bằng một Nghị quyết tập trung, sau đó là hai chương trình cốt lõi.

Kiểm lại qua ba kỳ, 15 năm, đến giờ phút này, kết quả đầu tiên chúng ta khẳng định chủ trương xây dựng Nghị quyết 26 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là hoàn toàn chính xác. Chính vì thế, chúng ta đã tạo ra đột phá, huy động tổng sức người, sức của của toàn xã hội. Qua 15 năm, chúng ta đã huy động được gần 10 triệu tỷ Việt Nam đồng đầu tư cho chương trình phát triển nông thôn mới và giảm nghèo bền vững. Một con số khổng lồ về giá trị. Chính vì thế, đã góp phần quan trọng hoàn thiện một bộ phận cơ bản các thiết chế hạ tầng phục vụ đời sống, sản xuất cho dân sinh khắp các miền của Tổ quốc. Đây là một kết quả bao trùm mà ai cũng nhận thức được, ai cũng thừa nhận, thế giới cũng thừa nhận.

Theo ông Nguyễn Xuân Cường, kết quả thứ hai là chúng ta thay đổi cục diện sản xuất nông nghiệp và kinh tế nông thôn qua các chương trình như tái cơ cấu nông nghiệp, giữ gìn phát triển làng nghề, du lịch nông thôn và đặc biệt là chương trình OCOP. Chương trình OCOP bắt nguồn từ Quảng Ninh năm 2014, đến nay chúng ta tự hào có 16.500 sản phẩm, thay đổi hẳn nhận thức của người nông dân trong tư duy sản xuất hàng hóa.

Kết quả thứ ba, diện mạo nông thôn được đổi mới, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện rất rõ nét. Năm 2010, thu nhập vùng nông thôn là 12,8 triệu đồng. Đến nay là 54 triệu, và dự kiến cuối năm là 58 triệu, tức là gấp hơn 4 lần. Về giảm nghèo, năm 2010 là 14,2%, đến bây giờ tỉ lệ nghèo đa chiều chỉ còn 1,93%. Đó là những thành tựu vô cùng lớn. Cuối cùng, chính việc có chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới và giảm nghèo bền vững đã góp phần cho bức tranh phát triển của Việt Nam 15 năm qua khá toàn diện.

Tiếp tục đẩy mạnh chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững. Ảnh minh họa.

Về định hướng tới đây, báo cáo của các cơ quan đã có những chấm phá về nguyên tắc, mục tiêu, khái quát chương trình. Nhưng giai đoạn tới có những đặc điểm rất đặc trưng: Đô thị hóa sẽ đạt khoảng 50% vào năm 2030, đặt ra nhiệm vụ cho nông thôn hoàn toàn khác trước. GDP đạt gần 476 tỷ USD, chúng ta đã ở mức nước thu nhập trung bình, nhưng việc vượt qua bẫy thu nhập trung bình là một quãng đường rất dài. Thế giới biến đổi phức tạp về địa chính trị và biến đổi khí hậu, mà Việt Nam là một trong những nước chịu tổn thương lớn nhất. Dân số vượt 100 triệu, nhưng chúng ta chỉ còn 15-20 năm dân số vàng. Không tranh thủ được thì "chưa giàu đã già". Chính vì tình hình đó, giai đoạn tới, việc thiết kế chương trình nông thôn mới và xóa nghèo bền vững phải khác trước.

Kiến nghị nên thiết kế chương trình một cách chủ động trên nền tảng thành quả 15 năm qua, vị thế đất nước hiện nay và tình hình thế giới, tận dụng cơ hội của giai đoạn 4.0 và khắc phục rủi ro. Việc thiết kế phải chủ động nhưng phải rất nhanh. Nếu tháng 10 không kịp trình Quốc hội thì sẽ không có nguồn lực cho giai đoạn tới. Do đó, cần thiết kế nhanh, thậm chí tổ chức thêm các phiên hội thảo để xây dựng đề án hai chương trình này một cách thiết thực, đột phá và khả thi, kịp trình xin chủ trương của Đảng và xin ý kiến Quốc hội ban hành nghị quyết. Khung nội dung mà Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất như vậy là phù hợp. Nhưng khi thiết kế cụ thể, nên tổ chức thêm hội thảo để xây dựng cho thiết thực, để khi chúng ta thực hiện tổ chức hành chính mới cũng là lúc bắt tay vào các chương trình mới này…/.

THIÊN LÝ

Tin nổi bật