Chủ động cung cấp đủ nước gieo cấy vụ Xuân

TMO - Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu thành phố Hà Nội, tỉnh Vĩnh Phúc đẩy nhanh tiến độ lấy nước, làm đất, gieo cấy; tăng cường đầu tư công trình thủy lợi để giảm phụ thuộc nguồn nước điều tiết từ hồ thủy điện…đảm bảo cấp đủ nước gieo cấy vụ Xuân. 

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cho biết, tổng diện tích gieo cấy lúa Xuân 2024 toàn thành phố là gần 80.000ha. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND thành phố, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, ngay từ đầu tháng 10-2023, đã chỉ đạo các công ty thủy lợi kiểm tra, đánh giá công trình, xây dựng giải pháp chống hạn. Bên cạnh đó, Sở NN&PTNT xây dựng phương án ứng phó với hạn hán, thiếu nước vụ xuân 2024; thông báo lịch lấy nước và thường xuyên tổ chức kiểm tra tiến độ đưa nước lên ruộng của các địa phương.

Các công ty thủy lợi đã nạo vét kênh mương, tu bổ công trình, lắp đặt các trạm bơm dã chiến, phối hợp chặt chẽ với các địa phương triển khai các nhiệm vụ trọng tâm phòng, chống hạn vụ xuân. Đến nay, diện tích lấy nước đã đạt khoảng 87%. Theo kế hoạch, đến ngày 22/2, khi kết thúc đợt 2 lấy nước vụ Xuân, toàn thành phố sẽ cấp đủ nước cho khoảng 93% tổng diện tích; còn lại 7% diện tích ở các địa phương có tập quán canh tác muộn như Đông Anh, Sóc Sơn, Mê Linh, sẽ tích trữ để bảo đảm sẵn sàng bơm phục vụ bà con. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị, các quận, huyện, thị xã, nhất là Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn… đẩy nhanh tiến độ gieo cấy; hướng dẫn người dân thực hiện sớm việc làm đất để giữ nước trên ruộng, gia cố bờ vùng, bờ thửa, bảo đảm chống thất thoát nước.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu thành phố Hà Nội, tỉnh Vĩnh Phúc đẩy nhanh  tiến độ lấy nước, làm đất, gieo cấy. 

Vừa qua, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp đã dẫn đầu đoàn công tác kiểm tra việc lấy nước đợt 2 phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân 2023 - 2024 tại Hà Nội và Vĩnh Phúc. Kiểm tra thực tế tại trạm bơm dã chiến Phù Sa tại thành phố Hà Nội, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT nhấn mạnh: Để sử dụng hiệu quả nguồn nước, Hà Nội đẩy nhanh tiến độ lấy nước lên ruộng, gieo cấy lúa xuân; tiếp tục vận hành tối đa công trình để trữ nước phục vụ giai đoạn tưới dưỡng…

Cục Thủy lợi phối hợp Tập đoàn Điện lực Việt Nam xây dựng kế hoạch phát điện tăng cường để bổ sung nguồn nước phục vụ các địa phương lấy nước sông trong giai đoạn tưới dưỡng. Hà Nội tiếp tục rà soát tất cả trạm bơm lấy nước ven sông, đầu tư xây dựng công trình lấy nước để giảm phụ thuộc nguồn nước điều tiết từ hồ thủy điện, trong đó ưu tiên đầu tư Trạm bơm Liên Mạc..

Thông tin từ UBND thành phố Hà Nội cho biết, ngay từ đầu vụ Xuân 2024, Hà Nội đã có chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại những vùng khó khăn về nguồn nước. Định hướng chung là giảm diện tích gieo cấy lúa, chỉ tập trung canh tác ở những vùng chuyên canh, tiến tới xây dựng thương hiệu lúa mang thương hiệu của Thủ đô. Liên quan đến công tác lấy nước sản xuất vụ Xuân, về dài hạn, Hà Nội tiếp tục nâng cấp hệ thống trạm bơm dọc các tuyến sông, nhất là sông Hồng. Nghiên cứu thiết kế để hệ thống thuỷ lợi thích ứng hiệu quả với điều kiện nguồn nước; hệ thống các công trình thuỷ lợi vận hành ổn định, bền vững, không phụ thuộc vào nguồn nước bổ sung từ các hồ chứa thuỷ điện.

Khu vực nào thiếu nước thì trách nhiệm đầu tiên thuộc về Sở NN&PTNT. Các công ty thuỷ lợi cũng phải chịu trách nhiệm đối với những diện tích phụ trách, “đã nhận đặt hàng thì phải đảm bảo đủ nước phục vụ bà con sản xuất”. Đối với một số địa phương có diện tích làm đất thấp, đại diện lãnh đạo UBND TP Hà Nội đề nghị cần tích cực tuyên truyền, vận động, hướng dẫn bà con xuống đồng sản xuất, thực hiện lấy nước đến đâu, làm đất, gieo cấy đến đó, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn nước và phấn đấu cấy hết diện tích, trong khung thời vụ.

Các địa phương tổ chức tăng cường vận hành công trình thủy lợi để đưa nước lên ruộng từ nguồn nước đã tích trữ trong hệ thống kênh mương, nguồn nước sẵn có trong nội đồng nếu đủ điều kiện vận hành. 

Tại tỉnh Vĩnh Phúc, vụ Đông Xuân 2023 - 2024, toàn phấn đấu tổng diện tích gieo trồng 37.500 ha, trong đó, cây lúa 28.500 ha. Đến ngày 19/2, Vĩnh Phúc đã cấp nước, đổ ải đạt trên 94% diện tích, cao hơn so với các năm và bà con nông dân đã gieo cấy xong gần 74% diện tích. Riêng đối với diện tích gieo cấy tại các vùng do các các trạm bơm ven sông phục vụ và phụ thuộc vào lịch xả nước của các hồ thủy điện, các công ty TNHH một thành viên thủy lợi đã cơ bản hoàn thành bơm nước cho 100% diện tích theo kế hoạch.

Để đảm bảo nước phục vụ gieo trồng và tưới dưỡng cho cây lúa, Thứ trưởng đề nghị tỉnh Vĩnh Phúc tận dụng tối đa xả nước đợt II (từ 18-21/2) của Tập đoàn Điện lực Việt Nam vận hành tối đa các trạm bơm lấy nước và trữ vào các ao, đầm, trục tiêu, bảo đảm gieo cấy xong trước 28/2 và nước tưới dưỡng cho cây lúa sinh trưởng, phát triển tốt. Theo dõi sát diễn biến dòng chảy trên hệ thống sông, ngay khi đủ điều kiện phải tổ chức vận hành tối đa (24/24h) các hệ thống trạm bơm ven sông và hệ thống các công trình thủy lợi để lấy nước gieo cấy và tưới dưỡng.

Tổ chức tăng cường vận hành công trình thủy lợi để đưa nước lên ruộng từ nguồn nước đã tích trữ trong hệ thống kênh mương, nguồn nước sẵn có trong nội đồng nếu đủ điều kiện vận hành. Rà soát vùng khó khăn về nguồn nước để phối hợp thực hiện điều tiết hỗ trợ nguồn nước từ công trình khác hoặc lắp đặt bổ sung trạm bơm dã chiến, bảo đảm chủ động vận hành, tận dụng tối đa nguồn nước để đẩy nhanh tiến độ lấy nước gieo cấy và tưới dưỡng. Thực hiện làm đất để giữ nước trên ruộng; tăng cường gia cố bờ vùng, bờ thửa, bảo đảm chống thất thoát, lãng phí nước.

Cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, đến 15 giờ ngày 19/2, tổng diện tích có nước phục vụ gieo cấy vụ Đông Xuân 2023 - 2024 khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ là 476.504 ha, đạt 96,7% (tăng 1,2% so với ngày 18/2).

Cụ thể, các địa phương có diện tích lấy nước đạt 100% là Hà Nam, Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định, Phú Thọ; những địa phương có diện tích lấy nước đạt thấp hơn là Ninh Bình 99%, Bắc Ninh 98%, Hải Dương 96%, Hải Phòng 97%, Vĩnh Phúc 94%, Hà Nội 86%. Đợt 2 lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ Đông Xuân 2023 - 2024, khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ bắt đầu từ 0 giờ ngày 18/2 và sẽ kết thúc vào 24 giờ ngày 21/2 (tổng cộng 4 ngày).

Thu Hà