TMO – Quá trình đô thị hóa tăng nhanh những năm gần đây đã tác động không nhỏ đến đời sống người dân vùng đô thị. Trong đó, vấn nạn về môi trường, ô nhiễm không khí đã trở thành bài toán khó giải quyết tại Việt Nam nói riêng và quy mô toàn cầu nói chung.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam có khoảng trên 34.000 người tử vong sớm có liên quan đến ô nhiễm không khí. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do đô thị hóa, dân số tăng nhanh, nhất là mật độ xây dựng, lượng phương tiện giao thông tăng đột biến. Về nguồn gây ô nhiễm không khí, chủ yếu từ các nguồn tại chỗ, như hoạt động giao thông, xây dựng, sản xuất công nghiệp, đốt rơm rạ, đốt rác …

Giới chuyên gia cho biết, theo đánh giá vào cuối năm 2019, sự gia tăng không ngừng của lượng chất bụi trong không khí, cho thấy tình trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam đang ở mức báo động. Quá trình đô thị hóa nhanh là một trong những nguyên chính gây ra những điều này. Thời gian qua, bằng những nghiên cứu, sáng tác từ quy hoạch đến thiết kế, giới kiến trúc sư đã đóng góp nhiều giải pháp hữu hiệu, nhằm cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, hiện nay những giải pháp hoàn toàn tự nhiên chỉ đem lại hiệu quả tại những vùng có mật độ dân số thấp. Các vùng đô thị lớn như Hà Nội và TP. HCM, với mật độ dân số cao, thì giải pháp kết hợp giữa nhân tạo và tự nhiên là cần thiết để đem lại hiệu quả.

Nhiều thách thức trong kiểm soát phát thải từ phương tiện giao thông.

Thực tế cho thấy, ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề riêng của các đô thị lớn hiện nay như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, mà sẽ có tác động đến toàn bộ Việt Nam thời gian tới. Do đó, cần thực hiện nhiều giải pháp nhằm cải thiện vấn nạn ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí ngày càng trầm trọng hiện nay.

Theo chuyên gia về quy hoạch, thực tế tại Việt Nam vẫn có rất nhiều khu vực thiên nhiên, chất lượng không khí tốt, hay những đô thị chưa có mật độ dân số cao, quy hoạch theo đúng cách, chất lượng không khí vẫn được đảm bảo, chất lượng không khí không phải vấn đề cần bận tâm. Tuy nhiên với các đô thị lớn, các yếu tố từ giao thông, xây dựng, mật độ nhà ở đông đúc, chất lượng không khí bị ảnh hưởng lớn.

Để giải quyết vấn đề, theo các chuyên gia, cần có thêm giải pháp về quy hoạch, và các sản phẩm công nghệ. Kiến trúc cũng là một giải pháp quan trọng trong việc cải thiện chất lượng không khí, nhưng xét trên tầm nhìn vĩ mô, giải pháp về quy hoạch và thể chế kiến trúc mới có thể giải quyết lâu dài.

Các chuyên gia gợi ý, nên lồng ghép công nghệ vào các giải pháp thiết kế. Các kiến trúc sư hiện nay thường áp dụng các giải pháp thụ động, để cải thiện chất lượng không khí, nhưng như vậy là chưa đủ. Vì nhìn chung, các giải pháp này, vẫn lấy không khí trực tiếp từ môi trường, nhưng chất lượng không khí bên ngoài ở các đô thị lớn hiện nay chưa đảm bảo chất lượng. Vậy nên, việc kết hợp giữa giải pháp kiến trúc và công nghệ là rất cần thiết.

Tú Quyên

Tin nổi bật