TMO - Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Trong đó, đề xuất giảm mức thu tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở.

Thời gian qua, tại một số địa phương ghi nhận tình trạng bảng giá đất mới theo Luật Đất đai 2024 tăng cao so với bảng giá cũ, khiến người dân phải nộp tiền sử dụng đất cao gấp nhiều lần khi được chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở. Trong khi đó, các quy định hiện hành về tính tiền sử dụng đất chưa được điều chỉnh kịp thời, khiến hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở phải đóng mức tiền cao gấp nhiều lần so với trước. Nhiều địa phương phản ánh tình trạng này đang tạo áp lực lớn lên người dân, đặc biệt tại khu vực nông thôn, vùng ven đô.

Để tháo gỡ khó khăn, Bộ Tài chính trình Chính phủ hai phương án, trong đó đề xuất lựa chọn phương án có tính hỗ trợ cao hơn cho người dân. Phương án 1: Chuyển từ đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở thuộc khu dân cư (không được công nhận là đất ở) sang đất ở; chuyển từ đất có nguồn gốc là vườn, ao gắn với nhà ở nhưng bị tách thửa do đo đạc trước ngày 1.7.2004; chuyển từ đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có nhà ở theo Luật Đất đai năm 2024 sang đất ở.

(Ảnh minh họa).

Đối với diện tích trong hạn mức giao đất ở, tiền sử dụng đất được tính bằng 30% mức chênh lệch giữa tiền sử dụng đất theo giá đất ở và tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo giá đất nông nghiệp. Đối với diện tích vượt hạn mức, mức thu là 50% phần chênh lệch này. Người dân có thể được giảm tới 70% nghĩa vụ tài chính so với cách tính hiện hành, vốn dựa toàn phần trên mức chênh lệch giữa giá đất ở và đất nông nghiệp theo bảng giá đất mới.

Theo Bộ Tài chính, phương án này sẽ góp phần giảm bớt nghĩa vụ tài chính cho người dân trong bối cảnh giá đất cao so với trước, đặc biệt với các trường hợp chuyển mục đích từ đất vườn, ao liền kề nhà ở hoặc đất nông nghiệp nằm trong cùng thửa đất có nhà ở. Đây là quỹ đất dự trữ phục vụ nhu cầu tách hộ, khác với đất nông nghiệp thuần túy, nên cần áp dụng mức thu thấp hơn trong hạn mức giao đất ở để tạo điều kiện cho người dân có chỗ ở hợp pháp.

Phương án 2: Giữ nguyên quy định tại Nghị định số 103/2024. Tuy nhiên, phương án này được đánh giá là chưa giải quyết được vướng mắc về nghĩa vụ về tiền sử dụng đất của người dân khi giá đất tính tiền tăng cao so với Luật cũ. Chưa ưu đãi được cho loại đất vườn ao liền kề thửa đất có nhà ở, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có nhà ở (phải thu cùng với mức đất nông nghiệp thuần túy). Bộ Tài chính đã có Công văn đề nghị các địa phương báo cáo nhanh về tình hình thực hiện việc tính tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân.../.

Lê Ánh