TMO - Nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường, tỉnh Bình Định đã và đang đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ vào quản lý, giám sát và xử lý các vấn đề môi trường; từng bước xây dựng nền tảng phát triển bền vững, hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

Với mục tiêu đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, nhiều giải pháp công nghệ hiện đại đã được Bình Định tích cực áp dụng, góp phần nâng cao hiệu quả giám sát, điều hành và đảm bảo chất lượng môi trường sinh thái. Cụ thể, trong những năm qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bình Định đã triển khai nhiều hệ thống giám sát môi trường tự động tại các khu, cụm công nghiệp, làng nghề truyền thống và những điểm có nguy cơ ô nhiễm cao.

Bên cạnh đó, các thiết bị và hệ thống quan trắc tại các điểm, khu công nghiệp còn giúp thu thập dữ liệu theo thời gian thực, truyền về trung tâm dữ liệu để phân tích, đánh giá tình hình và kịp thời ứng phó khi có biến động bất thường. Cùng với việc đẩy mạnh lắp đặt hệ thống quan trắc hiện đại, Bình Định còn triển khai nghiên cứu các đề án, dự án, trong lĩnh vực bảo môi trường. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, những năm qua, công tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực bảo vệ môi trường (BVMT), ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh luôn được quan tâm thực hiện.

Từ năm 2020 đến nay, các sở, ngành đã thực hiện 3 nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh liên quan đến lĩnh vực BVMT. Trong đó, nhiệm vụ “Nghiên cứu số hóa và quản lý cơ sở dữ liệu khí tượng thủy văn tỉnh Bình Định” và “Nghiên cứu, đề xuất giải pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo quy mô nhỏ, chi phí thấp” đã nghiệm thu, bàn giao kết quả cho các đơn vị có liên quan.

Lãnh đạo Chi cục BVMT (Sở Nông nghiệp và Môi trường Bình Định), đánh giá, các nhiệm vụ đã nghiệm thu và bàn giao bước đầu mang lại hiệu quả đáng ghi nhận trong BVMT. Đơn cử, mô hình xử lý nước thải chăn nuôi heo quy mô nhỏ (từ 50 - 100 con) bằng công nghệ lọc sinh học tuần hoàn và Wetland triển khai thực hiện tại một số nông hộ ở huyện Hoài Ân mang lại nhiều tín hiệu tích cực.

Rõ nhất là xung quanh khu vực chuồng trại chăn nuôi không phát sinh mùi hôi và nước thải xả ra môi trường đảm bảo các tiêu chuẩn cho phép. Ngoài ra, chi phí đầu tư xây dựng các mô hình không quá cao, phù hợp với điều kiện chăn nuôi, năng lực kinh tế cấp nông hộ. Bên cạnh đó, hằng năm, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan thực hiện các đề án hỗ trợ máy móc thiết bị, xây dựng mô hình trình diễn công nghệ sản xuất tiên tiến thân thiện với môi trường.

Bình Định đẩy mạnh hoàn thiện, lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải, nước thải. (Ảnh minh hoạ).

Từ năm 2020 đến nay đã hỗ trợ xây dựng mô hình, chuyển giao công nghệ và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp cho 110 đề án với tổng kinh phí hỗ trợ hơn 17,9 tỷ đồng. Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho hay, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh có nhiều mô hình BVMT và xử lý chất thải ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật đạt những kết quả thiết thực.

Điển hình như mô hình nuôi trùn quế để xử lý chất thải chăn nuôi heo tại trại heo giống ở xã Canh Vinh (huyện Vân Canh). Hay mô hình công trình khí sinh học biogas trong xử lý chất thải chăn nuôi heo cũng được triển khai rộng rãi và đem lại hiệu quả rõ nét. Hiện toàn tỉnh có hơn 53.200 công trình biogas được xây dựng, lắp đặt để xử lý chất thải đối với hoạt động chăn nuôi quy mô nông hộ và các trang trại quy mô lớn; góp phần đáng kể trong việc hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường từ hoạt động chăn nuôi.

Song song với giám sát, Bình Định còn đầu tư đổi mới công nghệ xử lý chất thải để giảm thiểu ô nhiễm và tái sử dụng tài nguyên. Nhiều dự án xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ đốt không phải là chôn lấp đã được triển khai, góp phần tiết kiệm quỹ đất, giảm phát thải khí nhà kính. Các doanh nghiệp xử lý nước thải tại các khu công nghiệp đã đầu tư hệ thống xử lý tự động với công nghệ sinh học kết hợp vật lý, hóa học, đảm bảo nguồn xả thải đạt chuẩn trước khi thải ra môi trường.

Việc phát triển bền vững gắn với BVMT là mục tiêu lâu dài, nhiệm vụ chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và tỉnh Bình Định nói riêng. Những năm qua, việc nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ cũng như tiếp nhận, chuyển giao công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực BVMT tại Bình Định ngày càng trở nên cấp thiết và quan trọng hơn. Hoạt động nghiên cứu, triển khai các Dự án, đề án KH&CN đã có những đóng góp tích cực vào việc dự báo, phòng ngừa, cải tạo, phục hồi, xử lý ô nhiễm môi trường và bảo tồn đa dạng sinh học.

Để tiếp tục thúc đẩy ứng dụng công nghệ trong BVMT, tỉnh Bình Định xác định rõ chiến lược chuyển đổi số là nền tảng, là động lực để đạt được mục tiêu phát triển bền vững. Trong đó, đầu tư hệ thống hạ tầng số, đào tạo nhân lực, tăng cường nghiên cứu, sáng tạo là những giải pháp trọng tâm. Với những bước đi đúng đắn, việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý và BVMT đang giúp Bình Định tạo nền tảng vững chắc trong tương lai xanh.

Như Ngọc