Biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ mắc các bệnh do muỗi truyền

TMO - Các quan chức của Liên minh châu Âu (EU) vừa đưa ra cảnh báo rằng biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ mắc các bệnh do virus lây truyền từ muỗi như sốt xuất huyết và chikungunya ở châu Âu.

Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC) cho biết do châu Âu đang có xu hướng ấm dần lên, với các đợt nắng nóng và lũ lụt diễn ra thường xuyên và nghiêm trọng hơn, cùng với mùa hè kéo dài và nhiệt độ cao hơn đã dẫn đến các điều kiện thuận lợi hơn cho các loài muỗi xâm lấn như Aedes albopictus và Aedes aegypti.

Muỗi Aedes albopictus (hay còn gọi là muỗi vằn châu Á) - vật trung gian truyền virus chikungunya và sốt xuất huyết đã tự hình thành và được ghi nhận ở các khu vực xa hơn về phía Bắc và phía Tây châu Âu. Trong khi đó, một loài muỗi khác là Aedes aegypti - truyền bệnh sốt xuất huyết, sốt vàng da, chikungunya, zika và virus Tây sông Nile đã xuất hiện ở Síp từ năm 2022 và có thể lan sang các nước châu Âu khác.

Biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ mắc các bệnh do virus lây truyền từ muỗi như sốt xuất huyết và chikungunya ở châu Âu. 

Cảnh báo trên cho thấy biến đổi khí hậu, cũng như các yếu tố về di cư và thay đổi sử dụng đất dường như đang góp phần vào sự lây lan của các bệnh do muỗi truyền trên thế giới nói chung và châu Âu nói riêng. Theo ECDC, có 1.339 ca sốt Tây sông Nile (West Nile) mắc phải tại địa phương, trong đó có 104 trường hợp tử vong, được ghi nhận ở châu Âu vào năm 2022, con số cao nhất kể từ khi xảy ra dịch bệnh vào năm 2018. 

Theo dữ liệu của ECDC, 10 năm trước, muỗi Aedes albopictus đã xuất hiện ở 8 quốc gia châu Âu, với 114 khu vực bị ảnh hưởng. Năm nay, muỗi đã xuất hiện ở 13 quốc gia và ảnh hưởng đến 337 khu vực ở châu Âu. Theo ECDC, các cách để kiểm soát quần thể muỗi bao gồm loại bỏ nước đọng nơi muỗi sinh sản, sử dụng thuốc diệt bọ gậy thân thiện với môi trường và tăng cường nhận thức của cộng đồng về kiểm soát muỗi.

ECDC cho biết, để tự bảo vệ mình, mọi người có thể sử dụng màn chống muỗi, ngủ hoặc nghỉ ngơi trong phòng có màn che hoặc điều hòa, mặc quần áo che gần hết cơ thể và sử dụng thuốc chống muỗi, đặc biệt cần nâng cao nhận thức về các bệnh lây truyền qua muỗi.

WHO đang chuẩn bị cho khả năng cao trong năm 2023 và 2024, hiện tượng thời tiết El Nino có thể làm gia tăng sự lây lan bệnh sốt xuất huyết và các loại bệnh do virus khác như Zika và chikugunya. WHO cũng cảnh báo, biến đổi khí hậu đang thúc đẩy muỗi sinh sản và tỷ lệ mắc bệnh sốt xuất huyết đã tăng mạnh trong những thập kỷ gần đây, đặc biệt là ở châu Mỹ. 

PV