Bảo vệ môi trường từ những mô hình thiết thực

TMO - Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, nhiều năm qua, Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) thành phố (TP) Đông Hà, tỉnh Quảng Trị đã tập trung triển khai nhiều mô hình thiết thực góp phần giữ gìn môi trường xanh, sạch, thích ứng với các biến đổi khí hậu. Từ đó nâng cao ý thức, trách nhiệm của hội viên phụ nữ.

Tại Quảng Trị, sau khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 ban hành, Sở Nông nghiệp và Môi trường, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã triển khai các mô hình phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) tại nguồn ở một số địa phương như: xã Hải An (huyện Hải Lăng) với quy mô 200 hộ; xã Hải Khê (huyện Hải Lăng), xã Triệu Thuận (huyện Triệu Phong) quy mô 400 hộ; TP. Đông Hà quy mô 120 hộ; xã Gio Hải (huyện Gio Linh) quy mô 600 hộ.

Nhờ đó, tỉ lệ phân loại CTRSH trên địa bàn tăng lên đáng kể. Nếu như năm 2021, tỉ lệ phân loại chỉ đạt khoảng 11,4% thì năm 2022, tỉ lệ này gần 29%, riêng TP. Đông Hà đạt tỉ lệ phân loại CTRSH tại nguồn khoảng 30%. Tuy nhiên, trong khi đó, theo số liệu của Sở Nông nghiệp và môi trường, khối lượng chất thải rắn phát sinh toàn tỉnh khoảng 127 nghìn tấn, trong đó CTRSH đô thị chiếm 47,4%, nông thôn chiếm trên 52%.

Trước thực trạng lượng CTRSH phát sinh ngày càng lớn, gây ô nhiễm môi trường và tăng chi phí xử lý chất thải của Nhà nước cũng như người dân, Hội  LHPN tỉnh Quảng Trị đã tập trung triển khai nhiều mô hình thiết thực nhằm bảo vệ môi trường sống. Đơn cử tại TP.Đồng Hà, cứ vào ngày cuối tháng, các hội viên của Chi hội khu phố 5, Phường 5,  lại gom giấy, bìa cứng, chai nhựa… để tập trung tại “ngôi nhà xanh” được đặt ở trên đường Hàm Nghi.

Theo chia sẻ của người dân, nhờ việc triển khai mô hình “ngôi nhà xanh” , thời gian qua các chị em phụ nữ trên địa bàn có ý thức hơn trong việc thu gom các loại đồ vật tái chế để cùng chung tay bảo vệ môi trường. Thay vì việc sau khi sử dụng đi vứt thẳng vào sọt rác như trước kia thì nay các chị phân loại, bảo quản lại rồi đem bỏ vào “ngôi nhà xanh”.

Cuối tháng, sau khi bán hết số chai, bìa này khoảng được từ 500.000-700.000 đồng, số tiền này sẽ dùng để triển khai các hoạt động thiết thực như bảo trợ học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, trao học bổng cho học sinh nghèo học giỏi, tặng quà cho chị em hội viên có hoàn cảnh khó khăn… Từ ý nghĩa thiết thực như vậy, các chị em trong chi hội nói riêng và người dân trên địa bàn chung tay hưởng ứng cùng nhau thực hiện hiệu quả. Hiện nay, khi vấn đề ô nhiễm môi trường trở nên nhức nhối hơn bao giờ hết, đặc biệt là rác thải nhựa, Hội LHPN tỉnh Quảng Trị đã tập trung triển khai nhiều hoạt động, phong trào và mô hình nhằm nâng cao ý thức của hội viên và người dân trên địa bàn cùng vì một môi trường xanh, sạch, đẹp.

Mô hình “ngôi nhà xanh” được các hội viên phụ nữ tích cực hưởng ứng. (Ảnh: HS). 

Các hoạt động như: tiết kiệm ve chai xây dựng mô hình “ngôi nhà xanh” để đổi rác thải nhựa lấy cây xanh hay xây dựng quỹ hỗ trợ phụ nữ và trẻ em nghèo; cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” gắn với thực hiện phong trào “Phụ nữ Quảng Trị chung sức xây dựng nông thôn mới”; “Phong trào hạn chế sử dụng túi ni lông”…Còn tại Chi hội Phụ nữ Khu phố 11, Phường 5, thành phố Đông Hà, mô hình ủ phân rác hữu cơ cũng cho thấy được hiệu quả từ những hành động đơn giản nhưng lại góp phần hạn chế khối lượng rác thải, bảo vệ môi trường.

Từ năm 2024, mô hình được triển khai tại gia đình của các hội viên phụ nữ. Cụ thể, rác thải sau một ngày sinh hoạt được chị em phân loại sẵn. Đối với các loại rau, trái cây, củ… bị hư hỏng, không sử dụng được, chị em sẽ cắt nhỏ, ủ bằng men vi sinh trong các thùng nhựa. Qua quá trình lên men, nước trong thùng sẽ được pha loãng để tưới cây, rau, hoa màu… thay cho phân bón hóa học. Theo chia sẻ của hội viên sống trong khu vực cho hay, quá trình triển khai mô hình đến nay rất được chị em hưởng ứng do hiệu quả thiết thực. Từ nguồn rác hữu cơ, chị em có thể tái sử dụng để tưới cây đảm bảo nguồn rau sạch cho gia đình mà không cần tốn tiền mua phân bón. Bên cạnh đó, tạo thành thói quen tốt cho các chị em trong việc phân loại rác thải, tái chế rác thải, hạn chế xả rác ra môi trường… Từ việc triển khai các mô hình bảo vệ môi trường của các cấp Hội phụ nữ trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, đến nay đã hình thành được hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải hiệu quả ngay từ các hộ gia đình.

Hội LHPN TP.Đông Hà hướng dẫn người dân phân ủ rác hữu cơ. (Ảnh: TT). 

Điều này góp phần giảm tải áp lực trong việc thu gom rác thải và giảm chi phí cho công tác môi trường. Đại diện Hội LHPN thành phố Đông Hà cho biết, thời gian qua, đơn vị đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực để nâng cao nhận thức cho hội viên về bảo vệ môi trường. Hội phối hợp với các tổ chức liên quan tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kiến thức về bảo vệ môi trường.

Qua đó, triển khai nhiều mô hình hiệu quả như: triển khai trao tặng hơn 10.000 Thùng rác xanh cho các hộ gia đình; Tranh tường bích họa tuyên truyền bảo vệ môi trường; Túi lưới thân thiện hạn chế rác thải nhựa; Ủ rác thành phân hữu cơ bón cho rau ở vùng ven thành phố; Đường tàu đường hoa... Thời gian tới, từ những kết quả đã đạt được, Hội tiếp tục nhân rộng các mô hình hay, hiệu quả để góp phần đẩy mạnh công tác bảo vệ môi trường ở trên địa bàn. Theo Hội LHPN tỉnh Quảng Trị, qua 5 năm triển khai các mô hình về bảo vệ môi trường đã đạt được những kết quả tích cực và đáng ghi nhận trong việc huy động sự tham gia của cộng đồng.

Các mô hình đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, cải thiện chất lượng cuộc sống và phát triển bền vững tại các địa phương. Cụ thể, việc thành lập các “Tổ phụ nữ thu gom rác thải tự quản” tại 9 huyện với 510 tổ, mô hình “xử lý rác sinh hoạt tại hộ gia đình” tại 88 xã với sự tham gia của gần 38.000 thành viên.

Các mô hình này không chỉ giúp cải thiện cảnh quan môi trường mà còn tạo ra những thay đổi đáng kể trong thói quen sinh hoạt của người dân. Ngoài ra, các mô hình như “Làng quê an toàn cho phụ nữ và trẻ em”, “Gia đình 5 có, 3 sạch” và các hoạt động giảm thiểu sử dụng túi ni lông với gần 5.350 thành viên tham gia đã chứng minh tính hiệu quả và sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.

Việc tổ chức các ngày vệ sinh môi trường, trồng hoa, cờ và hoạt động “Chủ nhật xanh” cũng đã tạo không khí tích cực, khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường một cách chủ động. Bên cạnh những thành tựu đáng khích lệ, việc duy trì và mở rộng các mô hình này cần sự nỗ lực bền bỉ và sáng tạo hơn nữa, nhất là trong việc huy động nguồn lực và duy trì hoạt động lâu dài.

Để bảo vệ môi trường bền vững, Đề án phân loại CTRSH tại nguồn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, CTRSH xử lý theo phương pháp chôn lấp đạt dưới 50%; 100% hộ gia đình phân loại CTRSH tại nguồn; 70% tổ chức, cá nhân thu gom CTRSH và 80% đơn vị vận chuyển CTRSH đáp ứng các phương tiện, trang thiết bị phù hợp với CTRSH từ hộ dân đến điểm xử lý theo quy định.

Để thực hiện các mục tiêu trên đòi hỏi phải có sự triển khai quyết liệt, đồng bộ từ chính quyền đến người dân, trong đó cần chú trọng đến việc nâng cao ý thức của người dân. Hiện nay, không ít người dân vẫn chưa ý thức được ý nghĩa của việc phân loại CTRSH tại nguồn, vì vậy việc tuyên truyền và hướng dẫn và triển khai thực hiện các mô hình bảo vệ môi trường, phân loại rác cần phải được triển khai sâu rộng không chỉ trong Hội phụ nữ mà cần đẩy mạnh thực hiện đến các khu dân cư trên địa bàn toàn tỉnh.

Thanh Hoa