Bảo vệ môi trường - nền tảng để phát triển bền vững

TMO - Hiện nay, nhiều địa phương, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Long An đã chú trọng, thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan xanh-sạch- đẹp, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, hướng tới phát triển kinh tế-xã hội bền vững.

Cùng với phát triển cơ sở sản xuất là phát triển kết cấu hạ tầng, mật độ dân cư gia tăng làm cho mật độ giao thông gia tăng theo. Vì vậy, việc kiểm soát và đánh giá chất lượng môi trường luôn được tỉnh Long An quan tâm thực hiện. Cụ thể, hiện trên địa bàn tỉnh Long An có 26 khu công nghiệp đủ điều kiện tiếp nhận đầu tư với diện tích đất công nghiệp 4.278ha, diện tích đất công nghiệp đã cho thuê là 2.912,32ha. Đối với cụm công nghiệp, đến nay thu hút 650 dự án với tổng diện tích đất đã cho thuê 607,4ha và có 17 cụm đã hoạt động. Từ những yếu tố trên, công tác bảo vệ môi trường (BVMT) nhận được nhiều sự quan tâm lớn từ chính quyền, cũng như người dân tỉnh Long An.

Theo Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường Long An, tỉnh xác định phát triển theo hướng bền vững, không đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế. Do đó, các cụm công nghiệp và cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nằm ngoài khu công nghiệp đều phải lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động liên tục và truyền số liệu trực tiếp về Sở Tài nguyên và Môi trường để theo dõi, quản lý.

Bên cạnh đó, ngành chức năng cũng triển khai nhiều giải pháp BVMT, tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm. Công tác quan trắc chất lượng môi trường của tỉnh Long An được duy trì thực hiện theo định kỳ, trong đó có quan trắc chất lượng môi trường nước, không khí. Các điểm quan trắc chất lượng môi trường được bố trí phù hợp với định hướng quy hoạch phát triển KT-XH của địa phương. Qua kết quả quan trắc giúp Sở Tài nguyên và Môi trường quản lý tốt những nguy cơ gây ô nhiễm tại địa phương, từ đó đề ra chính sách, kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải.

Quan trắc nước thải tại một doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Long An. (Ảnh: BLA). 

Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và môi trường (Công an tỉnh Long An) là một trong những đơn vị đóng vai trò quan trọng trong phát hiện, phòng, chống tội phạm về môi trường và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến môi trường. Đơn vị đã chủ động tham mưu, đề xuất Ban Giám đốc Công an tỉnh tổ chức các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm và vi phạm pháp luật về BVMT.

Đồng thời, tiến hành đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm về môi trường trên các lĩnh vực công nghiệp; tài nguyên khoáng sản, nông nghiệp, ngư nghiệp; y tế, an toàn thực phẩm; thường xuyên phối hợp các ngành chức năng kiểm tra, giám sát việc tuân thủ các quy định của pháp luật về môi trường của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân. Theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và môi trường, năm 2024, công an kiểm tra công tác BVMT, phát hiện 28 vụ vi phạm (cụ thể, 100% vụ kiểm tra đều có vi phạm).

Trong đó, 21 vụ vi phạm xả chất thải vượt quy chuẩn ra môi trường; 4 vụ chuyển giao, bán chất thải rắn công nghiệp cho đơn vị không có chức năng, năng lực xử lý theo quy định; 3 vụ vi phạm quy định phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường, đổ, thải chất thải gây ô nhiễm môi trường.

Cũng theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và môi trường, vi phạm BVMT ở lĩnh vực công nghiệp chủ yếu là hành vi thực hiện không đúng nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường; lắp đặt đường ống, máy bơm, bơm nước thải chưa qua xử lý ra môi trường; chuyển giao chất thải rắn công nghiệp thông thường, nguy hại cho đơn vị không có chức năng thu gom, xử lý. Thời gian tới, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và môi trường tiếp tục nâng cao chất lượng công tác tham mưu về kiểm soát môi trường

Kịp thời kiểm tra, xử lý và tham mưu xử lý nghiêm các vụ việc, đối tượng vi phạm BVMT theo đúng quy định của pháp luật. Trong công tác kiểm tra, giám sát, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và môi trường chú trọng lĩnh vực công nghiệp, nhất là các doanh nghiệp có nhiều dư luận phản ánh hoặc nguy cơ cao gây ô nhiễm, xả khí, nước thải vượt quá quy định cho phép ra môi trường, kênh, rạch, sông.

Người dân huyện Bến Lức tham gia thu gom rác, vệ sinh môi trường ở một tuyến đường. (Ảnh: LĐ). 

Bên cạnh những thuận lợi, vẫn tồn tại những hạn chế trong công tác BVMT tại Long An. Đơn cử như một số vấn đề ô nhiễm tại Cụm công nghiệp Hoàng Gia và Cụm chỉnh trang Đức Hòa Hạ, Đức Hòa Đông chưa được giải quyết triệt để. Công tác quản lý chất thải rắn còn gặp khó khăn, đặc biệt trong việc xây dựng các nhà xử lý rác thải. Tình trạng thu gom rác sinh hoạt chưa hoàn thiện để có một số khu vực nông thôn, gây mất mỹ quan và ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.

Việc xử lý chất thải rắn sinh hoạt vẫn phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ TP.HCM, chưa hoàn thiện tại tỉnh. Ngoài ra, công tác bảo vệ môi trường tại cấp xã, phường vẫn còn thiếu những điều quan trọng, do đội ngũ cán bộ còn thiếu và chưa được đào tạo các quy định sâu về bảo vệ môi trường. Điều này ảnh hưởng đến việc thực thi hiệu quả của môi trường bảo vệ chính sách tại cơ sở dữ liệu.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác BVMT, Ủy ban nhân dân tỉnh Long An đã đề xuất lập kế hoạch và ngân sách dự án cho năm 2025, cùng với kế hoạch tài chính - ngân sách cho giai đoạn 2025 - 2027. Mục tiêu quan trọng là phát triển hiệu quả công tác BVMT theo Luật BVMT năm 2020, cùng với các quyết định về BVMT nước và không khí. Tỉnh cũng đặt mục tiêu thu gom và xử lý 100% rác thải tại khu vực đô thị và 95% tại nông thôn vào năm 2025. Triển khai thực hiện các dự án trọng tâm bao gồm quan trắc chất lượng môi trường nước mặt, nước dưới đất và không khí, cùng các giải pháp xử lý ô nhiễm tại các khu công nghiệp.

Với nguồn ngân sách 167 tỷ đồng cho năm 2025, Tỉnh Long An sẽ tiếp tục thúc đẩy các hoạt động BVMT, từ việc kêu gọi đầu tư xây dựng các nhà xử lý chất thải đến công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về BVMT.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định về BVMT và triển khai hợp lý, hiệu quả các nhiệm vụ BVMT trên toàn tỉnh.

Đồng thời, xây dựng và triển khai có hiệu quả kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí nhằm tăng cường công tác quản lý thông qua kiểm soát nguồn thải, giám sát chất lượng không khí xung quanh; đánh giá, dự báo xu hướng thay đổi chất lượng môi trường không khí, những nguy cơ gây ô nhiễm; xác định mục tiêu và lộ trình giảm xả thải vào môi trường làm cơ sở đề xuất các giải pháp, biện pháp cải thiện chất lượng môi trường không khí trên địa bàn. Trên cơ sở đảm bảo hài hòa lợi ích về môi trường, kinh tế, từ đó, góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về định hướng phát triển bền vững tại  Long An trong thời gian tới.

Xuân Quyết