Bảo tồn rừng nguyên sinh tại khu vực Trung Trường Sơn

TMO - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (WWF) sẽ tập trung giải quyết những vấn đề về biến đổi khí hậu, bảo vệ và phục hồi đa dạng sinh học, đồng thời mang lại lợi ích cho các cộng đồng địa phương tại khu vực Trung Trường Sơn. 

Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF) tuyên bố cùng hợp tác để thúc đẩy đầu tư vào các giải pháp dựa vào thiên nhiên (NbS). Các giải pháp này sẽ tập trung giải quyết những vấn đề về biến đổi khí hậu, bảo vệ và phục hồi đa dạng sinh học, đồng thời mang lại lợi ích cho các cộng đồng địa phương tại Trung Trường Sơn -một trong những khu vực có rừng nguyên sinh liền kề lớn nhất châu Á.

Đây là một phần hoạt động của Nền tảng Khởi tạo các giải pháp dựa vào thiên nhiên (NbS-OP). Nền tảng này là một sáng kiến mới của WWF nhằm tìm kiếm các giải pháp NbS có chất lượng và tính toàn vẹn cao, có tác động trên diện rộng lên con người, khí hậu và thiên nhiên tại các cảnh quan rừng nhiệt đới. Các đối tác chủ chốt của NbS-OP trên toàn cầu hiện nay bao gồm các công ty lớn của Mỹ như HP Inc, Apple và International Paper.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (WWF) phối hợp trong bảo tồn cảnh quan rừng nguyên sinh tại khu vực Trung Trường Sơn. Ảnh: ĐT. 

Tại Việt Nam, WWF hiện đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện các dự án bảo tồn đa dạng sinh học ở quy mô lớn tại Trung Trường Sơn nhằm bảo vệ, phục hồi và tăng cường quản lý rừng. Các dự án này do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ tài trợ và WWF là đối tác thực hiện.

Cảnh quan Trung Trường Sơn là một bể chứa carbon tự nhiên và nổi tiếng với độ đa dạng sinh học giàu có và độc đáo. Độ che phủ rừng trong khu vực là từ 47% tới 68%, với hơn 2,3 triệu ha rừng tự nhiên. Chính vì vậy, đây là ngôi nhà của nhiều loài động vật đặc hữu và quý hiếm, bao gồm sao la, mang lớn, mang Trường Sơn... Dân số của miền trung Việt Nam là 18,5 triệu người và người dân nơi đây đang sống dựa vào tài nguyên thiên nhiên trực tiếp hoặc gián tiếp.

Tuy nhiên, cảnh quan này đang mất đa dạng sinh học nghiêm trọng, đối mặt với hiện tượng “rừng lặng” do sinh cảnh bị chia cắt và suy thoái. Biến đổi khí hậu và tác động của các hoạt động con người là những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với hệ sinh thái nơi đây. Những hoạt động này bao gồm săn bắt và khai thác gỗ bất hợp pháp, chuyển đổi rừng, và các hoạt động sinh kế khác. Phát triển kinh tế và cơ sở hạ tầng làm trầm trọng thêm tình trạng sinh cảnh chia cắt và tác động của biến đổi khí hậu.

Mang lớn Trường Sơn tại Khu bảo tồn Sao La tỉnh Thừa Thiên-Huế. 

Tại khu vực Trung Trường Sơn, Khu bảo tồn Sao La tỉnh Thừa Thiên - Huế là một trong những nơi có độ đa dạng sinh học bậc nhất trong khu vực và trên thế giới. Nơi đây sở hữu diện tích rừng nguyên sinh tự nhiên còn sót lại của khu vực Trung Trường Sơn và là ngôi nhà của các loài thú quý hiếm và đặc hữu như: sao la, mang Trường Sơn, mang lớn, thỏ vằn và rất nhiều loài động thực vật khác.  đặc biệt là không gian sinh tồn của loài sao la - một trong những loài thú quý hiếm nhất trên thế giới, sinh sống trong núi rừng Việt Nam.

Từ nhiều năm trước đây, WWF đã phát triển các chương trình phục hồi để giải quyết các vấn đề này, tạo các hành lang xanh để kết nối các khu rừng bị phân mảnh, vận động và hỗ trợ việc thành lập các Khu Bảo tồn Sao la Thừa Thiên Huế với sự hỗ trợ của công nghệ, nhất là ứng dụng hệ thống bẫy ảnh trong rừng đang phát huy hiệu quả, hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý và nghiên cứu khoa học về quá trình phát triển và phân bố của các loại động vật tại khu bảo tồn.

Thời gian qua, các bẫy ảnh đã cung cấp nhiều hình ảnh tư liệu quý ghi nhận sự hiện diện của các loài động vật và mục tiêu quan trọng nhất của các bẫy ảnh này chính là hướng tới ghi nhận những cá thể sao la trong khu bảo tồn. Loài sao la có tên khoa học là Pseudoryx nghetinhensis hay còn được gọi là "Kỳ lân châu Á" là một trong những loài thú hiếm nhất trên thế giới. Gần đây, WWF và các đối tác đã hỗ trợ triển khai Chương trình Tái hoang dã tại Vườn quốc gia Bạch Mã. Ngoài ra, WWF làm việc trực tiếp với các cộng đồng và doanh nghiệp địa phương để nâng cao sinh kế và mang lại các kết quả bảo tồn ở quy mô lớn. 

Đỗ Hương