Bản đồ số hỗ trợ kết nối, quảng bá nông sản OCOP Việt Nam

TMO - Bản đồ số trở thành kênh kết nối hiệu quả, giúp nông sản OCOP Việt Nam đến gần hơn với người tiêu dùng và doanh nghiệp. Thông qua nền tảng trực tuyến, các nông sản địa phương không chỉ được quảng bá rộng rãi mà còn có thêm cơ hội mở rộng thị trường, gia tăng giá trị.

Ứng dụng bản đồ số trong quảng bá nông sản OCOP đang mở ra hướng đi mới cho chương trình phát triển kinh tế nông thôn. Công cụ này giúp minh bạch thông tin, nâng cao khả năng tiếp cận và tạo cầu nối bền vững giữa người sản xuất với người tiêu dùng.

Thông qua bản đồ số, thông tin về nguồn gốc, đặc điểm, chất lượng và vùng sản xuất của từng sản phẩm được thể hiện rõ ràng, giúp người tiêu dùng dễ dàng tra cứu, so sánh và lựa chọn. Không chỉ dừng lại ở việc quảng bá, bản đồ số còn đóng vai trò như cầu nối trực tiếp giữa người sản xuất, hợp tác xã, doanh nghiệp với các kênh phân phối, từ đó mở rộng cơ hội giao thương và thúc đẩy tiêu thụ.

Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và giới thiệu sản phẩm cũng góp phần nâng cao tính minh bạch, tạo niềm tin cho người tiêu dùng trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh. Đặc biệt, bản đồ số còn hỗ trợ các địa phương quảng bá thương hiệu, phát triển sản phẩm đặc trưng, gắn liền với tiềm năng du lịch và văn hóa vùng miền.

Hiện nay, Chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm) đang ngày càng trở thành trụ cột trong chiến lược phát triển kinh tế nông thôn của Việt Nam. Tính đến hết năm 2024, cả nước đã có 14.642 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, thuộc 8.086 chủ thể tham gia.

Theo lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, OCOP đã tạo ra sức lan tỏa lớn, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, giữ gìn bản sắc văn hóa và phát huy tri thức bản địa. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm vẫn gặp khó do thiếu vùng nguyên liệu ổn định, khó tiếp cận tín dụng, hạn chế công nghệ và chưa đạt chuẩn quốc tế.

Một số hệ thống siêu thị nước ngoài đánh giá cao sản phẩm OCOP nhưng vẫn e ngại về khả năng cung ứng. Vì vậy, chương trình sẽ chuyển hướng từ số lượng sang chất lượng, tăng tính đặc thù, giá trị văn hóa và khả năng cạnh tranh. Theo định hướng, OCOP sẽ được phát triển thành thương hiệu quốc gia, có hệ thống bảo hộ sở hữu trí tuệ, chính sách hỗ trợ quảng bá và mở rộng thị trường. Các sản phẩm phải đáp ứng tiêu chuẩn rõ ràng, có chỉ dẫn địa lý, áp dụng công nghệ số và thương mại điện tử.

Phát triển OCOP quy mô lớn, liên kết các xã, huyện, tỉnh gắn với bản đồ số và thương mại điện tử sau sáp nhập là xu hướng tất yếu sau sáp nhập cũng như trong bối cảnh Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên số. Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, trước đây, chương trình OCOP chủ yếu được triển khai ở cấp xã với các sản phẩm đặc trưng mang đậm bản sắc văn hóa của từng vùng miền.

Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả và phát huy hết tiềm năng của chương trình, các địa phương đã dần chuyển sang phát triển sản phẩm OCOP quy mô lớn hơn, liên kết nhiều xã phường, thậm chí mở rộng ra cấp tỉnh và liên tỉnh. Để thúc đẩy sự phát triển của OCOP quy mô lớn, việc áp dụng công nghệ vào quản lý và phát triển sản phẩm là yếu tố không thể thiếu.

Sơ chế nông sản OCOP trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ. (Ảnh minh hoạ: QH).

Một trong những công cụ quan trọng trong quá trình này chính là bản đồ số. Bản đồ số giúp kết nối các địa phương, tạo ra một hệ sinh thái sản phẩm OCOP rộng lớn, từ đó tăng cường khả năng quảng bá sản phẩm ra thị trường toàn quốc và quốc tế. Các thông tin về sản phẩm, giá trị sản phẩm, địa chỉ sản xuất, cơ sở chế biến, điểm bán... đều có thể được cập nhật liên tục trên bản đồ số. Điều này giúp các doanh nghiệp, người tiêu dùng và các nhà phân phối dễ dàng tìm kiếm và tiếp cận sản phẩm OCOP ở các khu vực khác nhau.

Bên cạnh bản đồ số, một yếu tố quan trọng giúp phát triển OCOP quy mô lớn chính là thương mại điện tử. Trong thời đại công nghệ 4.0, thương mại điện tử đã trở thành công cụ mạnh mẽ giúp các sản phẩm OCOP tiếp cận thị trường rộng lớn hơn.

Việc kết hợp OCOP với thương mại điện tử giúp nâng cao khả năng tiếp cận của sản phẩm nông thôn đối với người tiêu dùng không chỉ trong nước mà còn ở các thị trường quốc tế. Tận dụng được các nền tảng thương mại điện tử không chỉ giúp quảng bá sản phẩm mà còn tạo ra kênh phân phối trực tiếp, giúp nông dân và các tổ chức sản xuất bán hàng một cách dễ dàng hơn, tiết kiệm chi phí trung gian.

Có thể khẳng định, bản đồ số đã và đang trở thành công cụ quan trọng giúp chương trình OCOP Việt Nam gia tăng giá trị và mở rộng sức cạnh tranh. Việc tích hợp công nghệ vào quảng bá nông sản không chỉ hỗ trợ minh bạch thông tin, nâng cao niềm tin của người tiêu dùng mà còn tạo cơ hội để sản phẩm tiếp cận những thị trường tiềm năng trong và ngoài nước.

Đây là bước chuyển mình phù hợp với xu thế chuyển đổi số, khi thương mại điện tử và nền tảng trực tuyến ngày càng đóng vai trò chủ đạo trong kết nối sản xuất, tiêu dùng. Đặc biệt, bản đồ số còn giúp các địa phương xây dựng thương hiệu nông sản gắn với đặc trưng vùng miền, thúc đẩy phát triển du lịch nông thôn và nâng cao giá trị cộng đồng.

Tuy nhiên, để công cụ này phát huy hiệu quả tối đa, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người sản xuất. Với sự đồng hành đó, bản đồ số hoàn toàn có thể trở thành “cầu nối ” bền vững, góp phần đưa nông sản OCOP Việt Nam vươn xa hơn trên thị trường quốc tế, khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Trần Hiếu