Bắc Ninh: Tiếp tục siết chặt công tác bảo vệ môi trường tại các làng nghề

TMO - Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, thời gian qua, TP Bắc Ninh đã tích cực, chủ động trong công tác kiểm tra, xử lý ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê. Đến nay, tình hình ô nhiễm môi trường đã thay đổi rõ rệt với 100% cơ sở sản xuất trong khu vực làng nghề đã dừng hoạt động. Trong giai đoạn tiếp theo, tỉnh Bắc Ninh sẽ tiếp tục tập trung nguồn lực, bảo vệ môi trường bền vững tại các làng nghề trên địa bàn phường Phong Khê (TP.Bắc Ninh).

Tính đến giữa tháng 2/2025, 100% cơ sở sản xuất giấy gây ô nhiễm môi trường trong Cụm công nghiệp Phong Khê I và Cụm công nghiệp Phong Khê 2, TP Bắc Ninh (tỉnh Bắc Ninh) đã dừng hoạt động. Trước đó, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã giao các Sở, ban, ngành đăng Cổng Thông tin điện tử của đơn vị, thực hiện tuyên truyền chính sách để người dân, doanh nghiệp và các đối tượng thụ hưởng tiếp cận và nắm rõ, đầy đủ chính sách nhằm khuyến khích các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường chấm dứt hoạt động hoặc chuyển đổi nghề nghiệp.

Cụ thể, sau 5 tháng thực hiện chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tại Công văn số 1671-CV/TU ngày 23-9-2024 và Kế hoạch số 3688/UBND-NN.TN ngày 30-9-2024 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc tăng cường xử lý tiến tới xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường tại 3 “điểm nóng” ô nhiễm nhiều năm của tỉnh: Phường Phong Khê (thành phố Bắc Ninh), CCN Phú Lâm (Tiên Du) và xã Văn Môn (Yên Phong), Phong Khê vẫn tiếp tục duy trì kiểm tra, kiểm soát, không để tình trạng vi phạm về môi trường tái diễn.

Đại diện phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Bắc Ninh khẳng định, tình hình ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê thay đổi rõ rệt sau khi các cơ sở sản xuất trong khu vực làng nghề dừng hoạt động. Nước sông Ngũ Huyện Khê giảm ô nhiễm, dần trong xanh trở lại; khí thải, khói bụi, khói đen trong khu vực làng nghề và các vùng lân cận cơ bản không còn; đường phố sạch sẽ, các ống dẫn hơi, dẫn nước thải khu vực làng nghề được tháo dỡ, bảo đảm mỹ quan đô thị…

Điều quan trọng nhất là nhận thức, ý thức trách nhiệm của các chủ sản xuất, người dân làng nghề chuyển biến rõ rệt, đồng thuận cao với chủ trương của tỉnh, của thành phố về làm sạch môi trường tại đây. Hiện nay, 201/201 cơ sở sản xuất và lò hơi thương phẩm trong khu vực làng nghề đã dừng hẳn sản xuất; 12/201 cơ sở làm kho, xưởng, chuyển đổi ngành nghề, thực hiện gia công giấy; 182/201 cơ sở sản xuất giấy và hơi thương phẩm (15 lò hơi) có đơn xin tự dừng hoạt động, tạm dừng cung cấp điện 3 pha; thực hiện tháo dỡ máy móc và di dời đến khu vực sản xuất khác.

Trong đó chỉ có 1 cơ sở sản xuất giấy có Quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, hồ sơ về an toàn điện nhưng vẫn tạm dừng hoạt động do không được cấp hơi thương phẩm. Ngay sau khi hoàn thành công tác kiểm tra tại khu vực làng nghề, thành phố Bắc Ninh tiếp tục chỉ đạo Đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố tiến hành kiểm tra, xử lý nghiêm các cơ sở hoạt động trong các CCN Phong Khê I và Phong Khê II.

Trước đó, các cơ sở sản xuất tại phường Phong Khê đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. 

Đến thời điểm hiện tại, hầu hết các cơ sở phải tạm dừng sản xuất do không bảo đảm các yếu tố về môi trường, an toàn điện, phòng cháy chữa cháy. Và điều quan trọng là không có nguồn thương phẩm để cung cấp cho các cơ sở có đủ điều kiện hoạt động sản xuất. Thành phố Bắc Ninh đang tiếp tục chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý, cấp phép môi trường đối với các cơ sở sản xuất tại 2 CCN Phong Khê I, II, bảo đảm điều kiện cần và đủ để tiếp tục hoạt động theo đúng lộ trình đến hết năm 2029.

Thành phố đề nghị UBND tỉnh chấp thuận cho dừng thực hiện điều chỉnh bổ sung dự án đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải thuộc hệ thống xử lý môi trường làng nghề Phong Khê và cho quyết toán giai đoạn 1, có giải pháp tháo gỡ cho Nhà máy xử lý nước thải Phong Khê được cấp giấy phép môi trường và bàn giao, hoạt động ổn định (Nhà máy hiện chưa được cấp giấy phép môi trường cấp Bộ, chưa được bàn giao và vận hành chính thức).

Đồng thời, tỉnh cho chủ trương cụ thể về lò hơi, bởi các lò hơi thương phẩm đều không có quy hoạch, hoạt động tự phát, nên không thể hoàn thiện các thủ tục pháp lý về đất đai, môi trường, phòng cháy chữa cháy, do không phù hợp với quy hoạch, sai mục đích sử dụng đất; hiện chưa có lò hơi thương phẩm nào được cấp giấy phép môi trường theo quy định. Thành phố kiến nghị ngành chức năng hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác cấp giấy phép môi trường, việc đầu tư các công trình, hệ thống bảo vệ môi trường và một số lĩnh vực liên quan như phòng cháy chữa cháy đối với các cơ sở sản xuất giấy, hơi thương phẩm tại 2 CCN trên, góp phần ổn định tình hình kinh tế, xã hội, an ninh chính trị tại phường Phong Khê.

Song song với thực hiện nhiệm vụ về xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường tại đây, UBND thành phố Bắc Ninh cũng khẩn trương tiến hành các bước lập đồ án quy hoạch chi tiết chuyển đổi phường Phong Khê thành khu đô thị, thương mại dịch vụ và logistic trên cơ sở đồ án quy hoạch phân khu số 13 (bao gồm phường Phong Khê) đã được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt tại Quyết định số 385/QĐ-UBND ngày 25-7-2024.

Theo đó, thành phố giao Phòng Quản lý đô thị tổ chức lập đồ án quy hoạch chi tiết để trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt theo quy định. Phòng Quản lý đô thị thành phố đã thực hiện xong công tác khảo sát, đo vẽ địa hình, đang lựa chọn đơn vị tư vấn để lập nhiệm vụ và đồ án quy hoạch chi tiết.

Trước đó, để giải quyết ô nhiễm, Tỉnh ủy Bắc Ninh đã thông qua các đề án “Tổng thể bảo vệ môi trường tỉnh Bắc Ninh 2019 - 2025”, “Tổng thể xử lý ô nhiễm môi trường phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh, giai đoạn 2022 - 2030” và “Đề án tổng thể xử lý môi trường làng nghề xã Văn Môn, huyện Yên Phong giai đoạn 2022 - 2026”. Tỉnh đã thành lập đoàn liên ngành kiểm tra về môi trường, phòng chống cháy nổ, xây dựng ở Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá, thành phố Bắc Ninh kiểm tra cở sở sản xuất vi phạm ở Cụm công nghiệp Phong Khê và huyện Yên Phong tiến hành kiểm tra, xử lý các hộ sản xuất ở làng nghề thuộc xã Văn Môn và Đông Thọ.

Hiện tại các cơ sở sản xuất tại phường Phong Khê đã dừng sản xuất. (Ảnh: NT). 

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương, hiện nay ô nhiễm môi trường tại các làng nghề Phong Khê đã được giải quyết. Thời gian tới, để giải quyết cơ bản vấn đề ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê, xã Văn Môn, xã Phú Lâm, tỉnh dự kiến ban hành chính sách hỗ trợ các cơ sở, hộ gia đinh, cá nhân di dời đến khu vực được phép hoạt động, chuyển đổi ngành nghề tại địa phương nhằm tạo việc làm, ổn định đời sống của người dân tại 3 làng nghề.

Bên cạnh đó lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường sẽ tiếp tục phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương và lực lượng chức năng tuyên truyền nhằm chuyển biến nhận thức của các cơ sở sản xuất, kinh doanh trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường tại các làng nghề; tăng cường công tác quản lý, nắm chắc địa bàn, tuần tra, phát hiện đấu tranh, xử lý các vi phạm pháp luật về môi trường; tham mưu các giải pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi ô nhiễm môi trường; đẩy mạnh hơn nữa công tác kiểm tra, xử lý vi phạm… không để tái diễn tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn.

Lộ trình thực hiện di dời các cơ sở sản xuất hoàn trả mặt bằng để đầu tư theo định hướng quy hoạch mới, dự kiến từ 2025 đến 2030, tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền rộng rãi tới cộng đồng doanh nghiệp đang sản xuất kinh doanh trong cụm tạo động thuận trong dư luận, tạo điều kiện để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị kế hoạch đầu tư kinh doanh; Rà soát, đánh giá nhu cầu ưu tiên chuyển đổi tại chỗ cho doanh nghiệp có nhu cầu có năng lực và có dự án phù hợp.

Đối với các cơ sở có nhu cầu di dời tới địa điểm khác áp dụng chính sách hỗ trợ di dời nhà xưởng, bồi thường thỏa đáng đối với các trường hợp đã được giao đất và đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp, trường hợp thuê đất trả tiền một lần; hỗ trợ chênh lệch tiền thuê đất giữa giá đất cụm công nghiệp và đất sản xuất phi nông nghiệp phát sinh kể thời điềm bãi bỏ “Quyết định thành lập, mở rộng cụm công nghiệp” đến thời điểm thực hiện di dời…/.

Hoà An