Ảnh viễn thám trong ngành tài nguyên và môi trường dùng để làm gì?

TMO - Ảnh viễn thám được sử dụng để phục vụ các nhiệm vụ, phục vụ quy hoạch tài nguyên nước và các dự án điều tra tìm kiếm nguồn nước vùng khô hạn, đặc biệt khó khăn; đánh giá sự thay đổi của lớp phủ bề mặt, đánh giá hiện trạng nguồn nước xuyên biên giới, điều tra về lũ, ngập lụt, áp thấp nhiệt đới phục vụ dự báo, cảnh báo thiên tai hoặc để sử dụng các dữ liệu chiết xuất từ bản đồ ảnh viễn thám.

Theo Cục Viễn thám quốc gia (Bộ Tài nguyên và Môi trường), trong năm 2023, Cục Viễn thám quốc gia đã gửi công văn tới 84 đơn vị thuộc các bộ, ngành trung ương và 63 Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương yêu cầu tổng hợp nhu cầu thu nhận dữ liệu viễn thám năm 2023. So với năm trước, số lượng các cơ quan, đơn vị có nhu cầu sử dụng ảnh viễn thám giảm xuống nhưng số lượng dữ liệu ảnh viễn thám đề nghị cung cấp tăng lên nhiều do yêu cầu chụp ảnh ở các khu vực rộng lớn.

Mặt khác, đơn vị này đã triển khai tốt việc vận hành trạm thu viễn thám. Cả năm xử lý được 8.631 cảnh ảnh (tương đương với khoảng 4.316 cặp cảnh ảnh toàn sắc và đa phổ), trong đó số cảnh ảnh sạch (có độ che phủ mây nhỏ hơn hoặc bằng 10%) là 1.608 cảnh (tương đương với 804 cặp cảnh ảnh toàn sắc và đa phổ), chiếm tỉ lệ 18.6% trên tổng số cảnh thu được.

(Ảnh minh họa)

Đa số các đơn vị yêu cầu cung cấp tập trung chủ yếu là ảnh VNREDSat -1 và ảnh SPOT 6/7 phục vụ cho các nhiệm vụ thành lập bản đồ hiện trạng kiểm kê đất đai, đánh giá tình trạng thổ nhưỡng và chất lượng đất đai, quy hoạch kế hoạch sử dụng đất, kiểm soát cháy rừng, đánh giá các loại rừng để làm cơ sở xây dựng khung giá đất rừng trên địa bàn tỉnh; giám sát ô nhiễm môi trường, thiên tai phục vụ công tác quản lý của ngành thủy sản, hải sản và đánh bắt xa bờ; giám sát tại khu vực ngoài biên giới phục vụ mục đích quốc phòng - an ninh.

Đối với ngành tài nguyên và môi trường, ảnh viễn thám được sử dụng để phục vụ các nhiệm vụ, phục vụ quy hoạch tài nguyên nước và các dự án điều tra tìm kiếm nguồn nước vùng khô hạn, đặc biệt khó khăn; đánh giá sự thay đổi của lớp phủ bề mặt, đánh giá hiện trạng nguồn nước xuyên biên giới, điều tra về lũ, ngập lụt, áp thấp nhiệt đới phục vụ dự báo, cảnh báo thiên tai hoặc để sử dụng các dữ liệu chiết xuất từ bản đồ ảnh viễn thám…

Cục Viễn thám quốc gia cho biết, năm 2024, đơn vị này tiếp tục tập trung vận hành trạm thu VNREDSat-1, SPOT6/7; tiếp nhận và vận hành các trạm thu mới; triển khai thực hiện dự án xây dựng cơ sở dữ liệu viễn thám quốc gia, nhiệm vụ theo dõi, giám sát một số loại hình sử dụng đất bằng công nghệ viễn thám; nhiệm vụ thu phí khai thác và sử dụng dữ liệu ảnh viễn thám. Đẩy mạnh triển khai ứng dụng công nghệ viễn thám phục vụ giám sát tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai giám sát bằng công nghệ viễn thám.

Đồng thời, tập trung thực hiện các nhiệm vụ, dự án của Đề án giám sát tài nguyên môi trường bằng công nghệ viễn thám; Dự án “Xây dựng trạm dò tìm, tiếp nhận và trung tâm xử lý dữ liệu ảnh vệ tinh” tại Bình Dương (thuộc khuôn khổ hợp tác ASEAN-Ấn Độ; Dự án ODA hợp tác với Italia “Thiết lập và triển khai hệ thống thông tin địa lý về tính dễ tổn thương do biến đổi khí hậu, đánh giá rủi ro và giám sát môi trường cho Việt Nam dựa trên công nghệ viễn thám”.

Văn Nhi