Công nghệ góp phần nâng cao hiệu quả bảo vệ, phòng chống cháy rừng tại Bắc Ninh

TMO - Ứng dụng chuyển đổi số không chỉ giúp lực lượng Kiểm lâm tỉnh Bắc Ninh nâng cao hiệu quả giám sát rừng mà còn mở ra hướng phát triển lâm nghiệp hiện đại. Công nghệ không chỉ giúp lực lượng Kiểm lâm nắm chắc hiện trạng, kịp thời phát hiện vi phạm, mà còn hỗ trợ người dân, chính quyền địa phương chung tay bảo vệ rừng bền vững.

Tỉnh Bắc Ninh sau quá trình sáp nhập với tỉnh Bắc Giang thành tỉnh Bắc Ninh (mới) có tổng diện tích rừng khoảng 157.000ha. Với diện tích rừng lớn, địa bàn rộng, trong giai đoạn tiếp theo tỉnh đẩy mạnh chuyển đổi số nhằm bảo vệ, giám sát tài nguyên rừng hiệu quả.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Bắc Ninh, từ nay đến năm 2030 tỉnh sẽ tăng cường quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học. Tỉnh bảo vệ phát triển bền vững toàn bộ diện tích rừng hiện có, đặc biệt là diện tích rừng tự nhiên; phục hồi và nâng cao chất lượng rừng tự nhiên để bảo tồn đa dạng sinh học, sử dụng và cung cấp các dịch vụ môi trường rừng; giữ ổn định diện tích rừng đặc dụng, phòng hộ.

Bên cạnh đó, tỉnh khuyến khích các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân liên danh, liên kết đẩy mạnh tổ chức thực hiện quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững. Đặc biệt là chú trọng ứng dụng công nghệ mới trong phát triển lâm nghiệp và bảo vệ rừng như: sử dụng phần mềm giám sát lửa rừng, biến động rừng và đất lâm nghiệp để theo dõi, phát hiện tình trạng mất rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng, diễn biến tài nguyên rừng; nâng cao năng suất và chất lượng rừng trồng sản xuất; thu hút đầu tư xây dựng nhà máy chế biến sâu, công suất lớn, sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Mỹ, Nhật Bản....

Nhằm nâng cao công tác bảo vệ, phòng chống cháy rừng hiệu quả, mới đây Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh ký ban hành Kế hoạch số 104 thực hiện phòng cháy, chữa cháy rừng và theo dõi diễn biến rừng tỉnh Bắc Ninh, giai đoạn 2026- 2030. Mục tiêu kế hoạch nhằm nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính chủ động và hiệu quả trong tổ chức thực hiện các nội dung của công tác phòng cháy, chữa cháy rừng và theo dõi diễn biến rừng.

Đồng thời, tăng cường hợp tác, phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành của địa phương, các lực lượng phòng cháy, chữa cháy rừng các cấp, góp phần thực hiện hiệu quả công tác phòng cháy, chữa cháy rừng và phát triển bền vững kinh tế, xã hội, môi trường trên địa bàn tỉnh. Để đạt được mục tiêu, kế hoạch tập trung triển khai các nhóm nhiệm vụ về thông tin, tuyên truyền, phổ biến kiến thức và pháp luật.

Lực lượng kiểm lâm sử dụng máy bay không người lái để kiểm tra biến động của rừng. (Ảnh: BPY).

Bên cạnh đó, nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm phòng cháy, chữa cháy rừng cho các tầng lớp nhân dân, nhất là cộng đồng dân cư sống trong rừng, ven rừng, chính quyền cơ sở, thôn, bản có rừng. Đặc biệt, chủ động ứng dụng khoa học công nghệ, sử dụng phương tiện, thiết bị để theo dõi, phát hiện sớm cháy rừng; kịp thời tổ chức lực lượng chữa cháy tại chỗ; trực chòi canh và kiểm soát chặt chẽ người ra vào rừng; thông tin, dự báo, cảnh báo kịp thời nguy cơ.

Nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh; xây dựng, duy tu, sửa chữa một số công trình phòng cháy, chữa cháy rừng tại các khu vực trọng điểm cháy, ưu tiên đầu tư cho các Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ. Theo dõi diễn biến diện tích theo mục đích sử dụng rừng gồm: Khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo vệ cảnh quan, rừng phòng hộ đầu nguồn, rừng bảo vệ nguồn nước của cộng đồng dân cư,…

Tại Kế hoạch 104,  Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện công tác phòng cháy, chữa cháy rừng và theo dõi diễn biến rừng trên địa bàn. Tăng cường phối hợp với các sở, ngành liên quan và UBND cấp xã (có rừng) tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ; mua sắm, duy tu, sửa chữa, bảo dưỡng các trang thiết bị, dụng cụ, bảo hộ lao động. Thực hiện chế độ, chính sách đối với người tham gia phòng cháy, chữa cháy rừng cấp tỉnh, cấp xã...

UBND các xã, phường (có rừng) theo chức năng nhiệm vụ và phạm vi quản lý có trách nhiệm tổ chức, triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo Kế hoạch, nghiên cứu xây dựng kế hoạch cụ thể phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng của địa phương.

Bố trí kinh phí của địa phương để triển khai thực hiện có hiệu quả công tác phòng cháy, chữa cháy rừng và theo dõi diễn biến rừng trên địa bàn quản lý. Các chủ rừng, Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ, các công ty, doanh nghiệp lâm nghiệp, các đơn vị lực lượng vũ trang, các hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư... được Nhà nước giao, cho thuê rừng có trách nhiệm thực hiện nghiêm túc trách nhiệm về công tác phòng cháy, chữa cháy rừng và theo dõi diễn biến rừng theo quy định.

Việc triển khai hệ thống theo dõi cháy rừng bằng vệ tinh, sử dụng thiết bị bay không người lái (drone) hay các công nghệ, kỹ thuật hiện đại để giám sát diện tích rừng…đã giúp Bắc Ninh nâng cao hiệu quả trong việc phát hiện, ngăn chặn kịp thời các nguy cơ cháy rừng và xâm hại tài nguyên rừng.

Đồng thời, việc số hóa dữ liệu rừng, xây dựng cơ sở dữ liệu liên thông giữa các đơn vị quản lý đã góp phần minh bạch hóa thông tin, hỗ trợ ra quyết định nhanh và chính xác hơn. Những bước đi này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro thiên tai, mà còn bảo đảm để Bắc Ninh phát triển kinh tế – xã hội gắn với bảo tồn tài nguyên thiên nhiên. Có thể nói, việc ứng dụng khoa học công nghệ vào bảo vệ rừng đang mở ra hướng đi bền vững, khẳng định bảo tồn tài nguyên rừng của Bắc Ninh theo hướng hiện đại, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Thuỳ Trang