An Giang quản lý tàu cá bằng định danh điện tử

TMO - Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về tàu cá, tỉnh An Giang triển khai thí điểm mô hình định danh tàu cá bằng cách đồng bộ hóa dữ liệu tàu cá quốc gia (VNFishbase) với dữ liệu quốc gia về dân cư (VNeID).

An Giang là địa phương có đội tàu khai thác thủy sản lớn nhất cả nước, với hơn 10.000 tàu cá đang hoạt động trên phạm vi rộng, đặt ra nhiều thách thức cho ngành chức năng trong công tác quản lý. Đặc biệt, nhận thức của một bộ phận ngư dân còn hạn chế; nhiều trường hợp khi đóng tàu không thực hiện các thủ tục theo quy định. Một số tàu cá được chuyển nhượng quyền sở hữu nhưng không đăng ký lại, gây khó khăn trong công tác quản lý, nhất là đối với tàu có chiều dài dưới 12m.

Theo Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh, để chuẩn bị cho việc đồng bộ dữ liệu giữa hai hệ thống ngay khi có thể, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tiến hành rà soát, cập nhật, bổ sung các thông tin bắt buộc của chủ tàu như họ tên, địa chỉ, số căn cước công dân, số điện thoại… lên hệ thống VNFishbase. Sở chỉ đạo Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh chủ động cung cấp danh sách các tàu cá còn thiếu thông tin cho Công an tỉnh, ủy ban nhân dân các xã, phường để phối hợp xác minh, làm việc trực tiếp với chủ tàu, kịp thời bổ sung dữ liệu còn thiếu và cập nhật lên phần mềm VNFishbase.

Trên cơ sở danh sách rà soát từ từng địa phương, Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh tiến hành xóa đăng ký, đưa ra khỏi sổ đăng ký tàu cá quốc gia đối với những tàu đã hư hỏng, nằm bờ, chìm đắm không còn khả năng hoạt động hoặc đã được sang nhượng cho địa phương khác ngoài tỉnh. Tính đến ngày 18/7, 100% tàu cá đã đăng ký, với 10.026 tàu cá được cập nhật dữ liệu căn cước công dân của chủ tàu lên hệ thống VNFishbase, sẵn sàng đồng bộ với VNeID.

Tỉnh An Giang triển khai thí điểm mô hình định danh tàu cá bằng cách đồng bộ hóa dữ liệu tàu cá quốc gia với dữ liệu quốc gia về dân cư. 

Tuy nhiên, hiện vẫn còn 54 tàu cá chưa có số căn cước công dân do chủ tàu không còn cư trú tại địa phương hoặc đang trong quá trình làm thủ tục đăng ký lại. Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh tạm thời cập nhật thông tin số căn cước công dân, số điện thoại của người thừa kế lên hệ thống. Đồng thời, ban hành thông báo gửi đến các địa phương, yêu cầu chủ tàu hoàn thiện hồ sơ, cập nhật thông tin theo quy định. Nếu chủ tàu không thực hiện, Chi cục sẽ xóa đăng ký, đưa các tàu này vào danh sách nguy cơ cao, giám sát chặt chẽ, không cho xuất bến khai thác thủy sản.  

Việc triển khai định danh tàu cá được xem là một trong những giải pháp quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị cao của tỉnh trong thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Việc tích hợp tạo thuận lợi cho cả cơ quan chức năng và ngư dân. Vấn đề truy cập, kiểm tra của cơ quan chức năng quản lý tàu cá cũng được thuận lợi hơn, đặc biệt là giảm thủ tục hành chính. Chẳng hạn như những thủ tục hành chính cần đến giấy chứng nhận đăng ký tàu cá để kiểm tra trên biển thì ngư dân có thể trình bản điện tử thông qua điện thoại thông minh, không cần phải phô tô giấy tờ như trước đây.

Trong dữ liệu có số điện thoại của chủ tàu, của người thân chủ tàu sẽ giúp cho ngành chức năng thuận lợi trong việc thông tin liên lạc, kết nối với chủ tàu cá và người thân trong vấn đề quản lý, kiểm soát tàu cá; kết hợp với quản lý giám sát hành trình, kiểm soát con tàu đi đâu về đâu, chủ tàu còn hay mất… để phục vụ cho công tác chống khai thác IUU. Đặc biệt, nếu tàu cá đó xảy ra sự cố trên biển thì cơ quan chức năng sẽ thuận lợi trong việc giúp cho việc cứu nạn cứu hộ kịp thời.

Bên cạnh đó, việc số hóa dữ liệu tàu cá còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực: Giúp ngư dân tiết kiệm thời gian vì không phải xuất trình giấy tờ thủ công như trước; thay vào đó, họ có thể sử dụng các ứng dụng tích hợp trên VNeID để chứng minh thông tin liên quan đến tàu cá... 

Thời gian qua, tỉnh triển khai thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ chống khai thác IUU. Sau 8 năm nỗ lực phòng, chống IUU, An Giang đạt được nhiều tiến bộ vượt bậc về quản lý tàu cá hiệu quả với hơn 10.000 tàu cá đăng ký, tỷ lệ tàu cá còn hạn giấy phép khai thác thủy sản trên 71,7%; trong đó, tàu cá từ 15 m trở lên đạt 83,8% (3.036/3.622 tàu); 100% tàu cá được cập nhật đầy đủ thông tin trên cơ sở dữ liệu VNFishbase, VMS và liên kết với cơ sở dữ liệu dân cư VNeID. Tỷ lệ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) đối với tàu cá từ 15 m trở lên đạt 99,5% (3.604/3.622 tàu). Đến nay, tỉnh hỗ trợ cước thuê bao dịch vụ vệ tinh hơn 5,3 tỷ đồng cho 30.660 lượt tàu cá có lắp thiết bị VMS. 

Ngoài ra, các đơn vị chức năng liên quan thực hiện tốt việc kiểm tra, giám sát tàu cá ra, vào cảng, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác, cấp giấy biên nhận bốc dỡ hàng qua cảng cá chỉ định và giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác cho doanh nghiệp. Đặc biệt, có hàng nghìn tài khoản đăng nhập và sử dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT).../.

Đức Thuận